1. Przedmiotem referendum ma być stanowcze rozstrzygnięcie określonej "sprawy ważnej dla gminy", a rozstrzygana w ten sposób sprawa musi się mieścić w zakresie właściwości organów gminy.
2. Kwestia przynależności gminy do projektowanego powiatu nie może być objęta pytaniami referendum gminnego.
3. W razie nieuwzględnienia skargi na uchwałę rady gminy odrzucającą wniosek o przeprowadzenie referendum /art. 16 ustawy z dnia 11 października 1991 r. o referendum gminnym - Dz.U. nr 110 poz. 473/ sąd administracyjny skargę oddala /art. 207 par. 5 Kpa/.
Naczelny Sąd Administracyjny oddalił na podstawie art. 207 par. 5 Kpa skargę Władysława D. - pełnomocnika inicjatorów referendum gminnego w L. Z. na uchwałę Rady Miasta i Gminy w L. Z. z dnia 12 maja 1993 r. w przedmiocie odrzucenia wniosku mieszkańców o przeprowadzenie referendum gminnego w sprawie przynależności do mających powstać powiatów.
Zamierzona reforma podziału terytorialnego kraju, polegająca na powołaniu powiatów, wywołała wśród mieszkańców L. Z. spory co do przynależności miasta i gminy do projektowanych powiatów. Sprzeciw części mieszkańców i niektórych radnych spowodowało zwłaszcza stanowisko Rady Miasta i Gminy, opowiadającej się za przynależnością do odtworzonego powiatu b.
Pismem z dnia 31 marca 1993 r. grupa 7 osób, które jako swego pełnomocnika wskazały Władysława D. /radnego Rady Miasta i Gminy/, powiadomiła burmistrza "o zamiarze wystąpienia z inicjatywą przeprowadzenia referendum, w którym mieszkańcy wskażą, czy chcą należeć do powiatu b., czy k. "
W dniu 15 kwietnia 1993 r. pełnomocnik inicjatorów złożył w Urzędzie Miasta i Gminy wniosek o przeprowadzenie referendum /datowany w dniu 14 kwietnia/, w którym zaproponował następujące pytanie referendum: "Czy jesteś za przynależnością Miasta i Gminy L. Z. do projektowanego powiatu k., sprzeciwiając się jednocześnie przyjętemu przez Radę Miasta i Gminy stanowisku o przynależności do projektowanego powiatu b. " Do wniosku dołączono 25 kart z podpisami mieszkańców popierających inicjatywę. Każdą kartę otwiera informacja o inicjatorach referendum oraz o jego przedmiocie w następującym brzmieniu: "W związku z tym, że Rada Miasta i Gminy L. Z. bez konsultacji społecznej przyjęła stanowisko o przynależności gminy do projektowanego powiatu b., co naszym zdaniem mija się z wolą mieszkańców, domagamy się przeprowadzenia referendum, w którym mieszkańcy wskażą, czy chcą należeć do powiatu b., czy k. "
Powołana uchwałą Rady z dnia 28 kwietnia 1993 r. komisja do sprawdzenia zgodności powyższego wniosku z prawem odbyła posiedzenie w dniach 4 i 7 maja, występując następnie w swoim sprawozdaniu "o oddalenie wniosku mieszkańców o przeprowadzenie referendum", ponieważ ze względu na przedmiot referendum takie byłoby sprzeczne z art. 11 ust. 1 ustawy samorządowej oraz art. 1 ust. 1 ustawy o referendum gminnym. Do sprawozdania dołączono stanowisko pełnomocnika inicjatorów, którego zdaniem referendum nie rozstrzyga o przynależności do określonego powiatu, lecz o woli mieszkańców w tym przedmiocie i dlatego odpowiada warunkom art. 11 ust. 1 ustawy samorządowej.
Uchwałą nr 189/LI/93 z dnia 12 maja 1993 r. Rada Miasta i Gminy L. Z. odrzuciła wniosek mieszkańców o przeprowadzenie referendum gminnego w sprawie przynależności do mających powstać powiatów, podkreślając w uzasadnieniu uchwały, że ani mieszkańcy gminy w drodze referendum, ani inne jej organy nie mogą rozstrzygać o ewentualnej przynależności do projektowanych powiatów, ponieważ decyzje takie należą do innych organów Państwa.
W skardze wniesionej bezpośrednio do Naczelnego Sądu Administracyjnego w dniu 20 maja 1993 r. pełnomocnik inicjatorów referendum podkreśla, że przedmiotem referendum nie jest rozstrzyganie o przynależności gminy do projektowanego powiatu, lecz rozstrzyganie o tym, czy stanowisko Rady, opowiadającej się za przynależnością do powiatu b., wyraża rzeczywistą wolę mieszkańców, "która będzie brana pod uwagę przy podejmowaniu w Warszawie decyzji o przynależności L. Z. do powiatu". Po wyczerpaniu innych środków oddziaływania na Radę i wobec braku jej reakcji pozostał - zdaniem inicjatorów referendum - ostateczny środek w postaci referendum.