Jeżeli w sprawie podlegającej załatwieniu w drodze decyzji rozstrzygnięcia organu administracji nazwane zostało błędnie postanowieniem, ale odpowiada ono istocie decyzji administracyjnej, rozstrzygnięcie takie podlega zaskarżeniu do sądu administracyjnego.
Naczelny Sąd Administracyjny odrzucił na podstawie art. 207 par. 6 Kpa skargę Władysława K. na decyzję Wojewody Jeleniogórskiego z dnia 17 marca 1984 r. w przedmiocie wyznaczenia działki rolnej do dożywotniego użytkowania.
Naczelnik Gminy w M. decyzją z dnia 10 listopada 1976 r., orzekł o przejęciu na rzecz Państwa w zamian za emeryturę gospodarstwa rolnego o powierzchni 8,09 ha bez zabudowań, położonego w M. i stanowiącego własność Władysławy K. W pkt 8 tej decyzji postanowiono pozostawić w dożywotnim użytkowaniu wnioskodawczyni działkę o powierzchni 0,50 ha, której wydzielenie projektowano z działki nr 394, położenie i granice zaś miały być ustalone w protokole zdawczo-odbiorczym.
Działka nr 394 obejmowała siedlisko o powierzchni 0,24 ha oraz skarpę o powierzchni 0,46 ha. Ze względu na małą wartość użytkową skarpa ta od początku nie była użytkowana przez Władysławę K. i dlatego Wojewoda Jeleniogórski, swoją decyzję z dnia 7 grudnia 1983 r., stwierdził nieważność tej części decyzji w sprawie przejęcia gospodarstwa, a to z powodu jej niewykonalności o trwałym charakterze /art. 156 par. 1 pkt 5 Kpa/. W motywach decyzji Wojewoda stwierdził, że po jej uprawomocnieniu się naczelnik gminy określi szczegółowo granice działki do dożywotniego użytkowania na gruntach faktycznie użytkowanych przez Władysławę K., to jest na działce nr 357/3.
Ponieważ powyższa decyzja nie została wzruszona, Naczelnik Gminy w M. - postanowieniem z dnia 30 stycznia 1984 r. nr RL-6041/8/76/84 - wyznaczył do dożywotniego użytkowania działkę o powierzchni 0,50 ha w granicach działki nr 357/3, przyjmując w uzasadnieniu, że Władysława K. użytkuje ją faktycznie od 1981 r. Zażalenie adresatki na to postanowienie nie zostało uwzględnione przez organ II instancji, który w motywach swego postanowienia z dnia 17 marca 1984 r. nr GTR.on.45/V/1624/24/83-84 wyjaśnił, że działka nr 383/1 przeznaczona została na cele wielorodzinnego budownictwa mieszkaniowego i nie może być przekazana w dożywotnie użytkowanie.
Wnosząc o uchylenie tego postanowienia, Władysława K. w skardze do Naczelnego Sądu Administracyjnego podała, że zgodnie z uprawnieniem uwidocznionym w ewidencji gruntów, od czasu przekazania gospodarstwa w zamian za rentę użytkowała działkę nr 383/1, a oprócz tego - za zgodą Naczelnika Gminy - użytkowała bezumownie inne działki, w tym także oznaczoną jako nr 357/3, która okazała się skalistym nieużytkiem. Nie negując potrzeby budownictwa mieszkaniowego, skarżąca kwestionowała pozbawienie jej z tego powodu użytkowanej działki nr 383/1, która jest gruntem IV klasy, zasługującym na ochronę przed zabudową.
Odpowiadając na skargę, Wojewoda Jeleniogórski wnosił o jej odrzucenie, ponieważ w myśl art. 16 par. 2 i art. 196 par. 1 Kpa skarga na postanowienie nie przysługuje.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Jak trafnie wskazał Wojewoda Jeleniogórski, stosownie do art. 16 par. 2 i art. 196 par. 1 Kpa sąd administracyjny uprawniony jest jedynie do kontroli decyzji administracyjnych. Poza granicami kognicji tego sądu więc pozostaje legalność działań organów administracji państwowej podejmowanych w innych formach, także w postaci postanowienia, a taką formę nadały organy orzekające swoim rozstrzygnięciom w niniejszej sprawie. W tej sytuacji kluczowe znaczenie dla stanowiska Sądu, wobec wniosku Wojewody Jeleniogórskiego o odrzucenie skargi, należy przywiązywać do odpowiedzi na pytanie, czy postanowienie jest właściwą formą załatwienia sprawy wyznaczenia działki gruntu do dożywotniego użytkowania osobie, która przekazała swoje gospodarstwo na rzecz Państwa w zamian za rentę pod rzędami przepisów ustawy z dnia 29 maja 1974 r. o przekazywaniu gospodarstw rolnych na własność Państwa w zamian za rentę i spłaty pieniężne /Dz.U. nr 21 poz. 118/.