Przerzucenie na skarżącego obowiązku aktualizacji adresów uczestników postępowania i wskazywania następców prawnych osób zmarłych pod rygorem zawieszenia postępowania i następnie jego zawieszenie /art. 125 par. 1 pkt 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz.U. nr 153 poz. 1270 ze zm./ może prowadzić w istocie do pozbawienia go prawa do sądu poprzez niemożność nadania sprawie dalszego biegu.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpatrzeniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia Ryszarda Z. od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 9 lipca 2004 r., IV SA 1861/03 o zawieszeniu postępowania sądowego w sprawie ze skargi Ryszarda Z. na decyzję Wojewody M. z dnia 30 kwietnia 2003 r. (...) w przedmiocie pozwolenia wodnoprawnego postanawia: uchylić zaskarżone postanowienie.
Zaskarżonym postanowieniem z dnia 9 lipca 2004 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie na podstawie przepisu art. 125 par. 1 pkt 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi /Dz.U. nr 153 poz. 1270/ zawiesił postępowanie sądowoadministracyjne w sprawie ze skargi Ryszarda Z. na decyzję Wojewody M. w przedmiocie pozwolenia wodnoprawnego. W uzasadnieniu Sąd powołał wskazany przepis stanowiący, że sąd może zawiesić postępowanie jeżeli na skutek braku lub wskazania złego adresu skarżącego lub niewykonania przez skarżącego innych zarządzeń nie można nadać sprawie dalszego biegu. Sąd wskazał, że w sprawie brak jest aktualnych adresów uczestników postępowania: Marianny D., Włodzimierza D., Dyrekcji Okręgowej Dróg Publicznych, GBS Obiekt 16 sp. z o.o., Bolesławy K., Andrzeja K., Ewy J. K., Barbary i Wojciecha J., Stanisławy i Wacława K., Marii i Zygmunta W., P. sp. z o.o., Włodzimierza P., Grażyny P., Zdzisława P., Polskiego Związku Działkowców, PPH "A." S.A., S. Rolno-Spożywczego Rynku Hurtowego, Barbary S., Anny T., Władysława T., Danuty W., Zbigniewa W., Władysława W., Kazimierza W., Zarządu Dróg i Mostów m.st. W. Sąd powziął także wiadomość o śmierci Heleny G., Wincentego K., Krystyny-Marii K., Sabiny-Marii S. Zdaniem Sądu brak aktualnych adresów wskazanych osób oraz nieustalenie następców prawnych powoduje niemożność poinformowania tych uczestników o toczącym się postępowaniu przed WSA w Warszawie i niemożność powiadomienia ich o terminie rozprawy. Sąd zarządzeniem z dnia 5 kwietnia 2004 r. zwrócił się do skarżącego o wskazanie aktualnych adresów uczestników postępowania oraz następców prawnych w przypadku osób zmarłych pod rygorem zawieszenia postępowania. Skarżący nie wykonał tego zarządzenia i w tej sytuacji nie można było, zdaniem Sądu, nadać sprawie dalszego biegu.
Ryszard Z. wniósł zażalenie na to postanowienie, zarzucając brak uzasadnienia prawnego i merytorycznego. Wskazał, że wymienione w postanowieniu osoby i podmioty to te, którym Wojewoda M. nie doręczył decyzji z dnia 30 kwietnia 2003 r. i że nakaz aktualizacji adresów i wskazania następców prawnych spoczywać może wyłącznie na Wojewodzie M.
Naczelny Sąd Administracayjny zważył, co następuje:
Zażalenie ma usprawiedliwione podstawy. Zawieszenie postępowania o jakim mowa w przepisie art. 125 par. 1 ma charakter fakultatywny, ewentualne wystąpienie przesłanek określonych w pkt 3 powołanego przepisu nie powoduje zatem obligatoryjnie zawieszenia postępowania sądowoadministracyjnego. Uznaniowy charakter rozstrzygnięcia nie oznacza pełnej swobody Sądu. Jego obowiązkiem jest wnikliwe rozważenie czy w istocie wskazane braki powodują niemożność nadania sprawie dalszego biegu. Tego warunku zaskarżone postanowienie nie spełnia. Zarządzenie, którego niewykonanie stało się podstawą zawieszenia postępowania było niewykonalne w wyznaczonym terminie i skierowane do niewłaściwego adresata. Nałożenie na skarżącego obowiązku ustalenia w terminie 14 dni aktualnych adresów 23 osób fizycznych, 4 podmiotów gospodarczych, organu administracji - Dyrekcji Okręgowej Dróg Publicznych w W., Zarządu Wojewódzkiego Polskiego Związku Działkowców oraz następców prawnych 4 zmarłych osób w rezultacie już w chwili jego doręczenia skarżącemu - pod rygorem zawieszenia postępowania - musiało prowadzić do zawieszenia postępowania. Postępowanie administracyjne, zakończone zostało zaskarżoną decyzją Wojewody M. z dnia 30 kwietnia 2003 r. w przedmiocie pozwolenia wodnoprawnego i to Wojewoda M. powinien - jako organ prowadzący postępowanie poprzedzające skargę do sądu - ustalić aktualny krąg jego uczestników i ich adresy. W powołanym przepisie określono dwie przesłanki które mogą skutkować zawieszeniem postępowania: brak lub wskazanie złego adresu przez skarżącego lub niewykonanie innych zarządzeń sądu. W świetle przepisu art. 57 par. 1 skarga powinna czynić zadość wymaganiom pisma w postępowaniu sądowym a ponadto zawierać wskazanie zaskarżonej decyzji, postanowienia, innego aktu lub czynności, oznaczenie organu, którego działania lub bezczynności skarga dotyczy, określenie naruszenia prawa lub interesu prawnego. Nie ma w tym przepisie wymogu wskazywania przez skarżącego wszystkich uczestników postępowania /w sprawie ze skargi R. Z., pełnomocnika M. Z. liczba uczestników postępowania których zawiadomiono o jego wszczęciu wynosi 247 osób fizycznych i prawnych oraz organów administracji i jednostek organizacyjnych/. Przerzucenie na skarżącego obowiązku aktualizacji /i to w krótkim stosunkowo terminie/ adresów uczestników postępowania i wskazywania następców prawnych osób zmarłych pod rygorem zawieszenia postępowania i następnie jego zawieszenie może prowadzić w istocie do pozbawienia go prawa do sądu poprzez niemożność nadania sprawie dalszego biegu a adresata decyzji, której wykonanie w tej sprawie zostało wstrzymane z mocy prawa, możności zrealizowania zamierzonego działania inwestycyjnego. W tej sytuacji brak było podstaw do zawieszenia postępowania bez rozważenia czy w istocie nie można nadać sprawie dalszego biegu.
Z uwagi na powyższe zażalenie miało uzasadnione podstawy i na podstawie art. 185 w związku z art. 197 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi /Dz.U. nr 153 poz. 1270/ należało orzec jak w sentencji.