Starszy referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie: - Monika Stępkowska-Bigiej po rozpoznaniu w dniu 24 stycznia 2019 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku W. W. o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie rady prawnego postanawia: 1) zwolnić W. W. od kosztów sądowych, 2) ustanowić dla W. W. radcę prawnego.
W. W. (zwany dalej: "wnioskodawcą") złożył za pośrednictwem Instytutu Pamięci Narodowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu wniosek na urzędowym formularzu PPPr z dnia 6 sierpnia 2018 r. o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych oraz ustanowienia radcy prawnego. Jako przedmiot zaskarżenia wnioskodawca wskazał decyzję Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu nr [...] dnia [...] czerwca 2018 r. w przedmiocie potwierdzenia statusu działacza opozycji antykomunistycznej.
Następnie - na wezwanie Sądu - skarżący złożył wniosek o przyznanie prawa pomocy w prawidłowej formie, tj. na urzędowym formularzu PPF.
Z treści ww. wniosku oraz dokumentów złożonych w uzupełnieniu w wniosku w dniu 5 grudnia 2018 r. wynika, że skarżący prowadzi gospodarstwo domowe samodzielnie. Jest osobą w podeszłym wieku (81 lat). Otrzymuje świadczenie emerytalne w wysokości ok. 572 zł oraz dodatek pielęgnacyjny w wysokości 216 zł. Wskazał następujące wydatki: wyżywienie - 200 zł, media - 150 zł, leczenie - 100 zł, leki - 50 zł, dojazdy - 50 zł.
Rozpoznając przedmiotowy wniosek o przyznanie prawa pomocy należy wskazać, że w myśl art. 243 § 1 zdanie pierwsze ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2018 r., poz.1302), prawo pomocy może być przyznane stronie na jej wniosek złożony przed wszczęciem postępowania lub w toku postępowania. Zgodnie z art. 246 § 1 pkt 1 cyt. ustawy prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie m.in. radcy prawnego przysługuje osobie fizycznej, gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania.
Oceniając sytuację materialną wnioskodawcy wzięto pod uwagę, że nie posiada on majątku, czy oszczędności. Otrzymuje emeryturę wraz z świadczeniem pielęgnacyjnym w wysokości ok. 800 zł. Biorąc pod uwagę wskazane wydatki oraz aktualny poziom cen i opłat za dobra i usługi utrzymania koniecznego, należało uznać, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania sądowego, w przypadku jego wszczęcia. W tym stanie rzeczy nieudzielanie skarżącemu prawa pomocy mogłoby wiązać się z pozbawieniem go prawa do Sądu.
Rozwiązanie przyjęte w art. 234 § 1 ustawy, służy udzieleniu pomocy prawnej jeszcze przed wszczęciem postępowania w przypadku np. zamiaru wniesienia skargi do sądu administracyjnego w sytuacji, gdy strony nie stać na poniesienie kosztów sądowych oraz ustanowienia pełnomocnika z wyboru i jednocześnie wykazuje ona nieporadność, uniemożliwiającą jej skuteczne skorzystanie z drogi sądowej. W ocenie referendarza sądowego w rozpatrywanej sprawie uzasadnione jest przyznanie skarżącemu prawa pomocy w zakresie całkowitym przed wszczęciem postępowania. Sytuacja materialna strony nie może bowiem ograniczać prawa strony do sądu lub powodować, że prawo to będzie iluzoryczne ze względu na nieporadność strony.
Z tych względów na podstawie art. 245 i 246 § 1 pkt 1 w związku z art. 258 § 1 i § 2 pkt 7 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi orzeczono, jak w sentencji postanowienia