Starszy referendarz sądowy w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Gliwicach Andrzej Majzner po rozpoznaniu w dniu 23 listopada 2016 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy z wniosku B. G. o przyznanie prawa pomocy w zakresie obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie radcy prawnego (odnoszącego się do skargi na uchwałę Zarządu Powiatu Z. z dnia [...] r., nr [...] w przedmiocie odwołania ze stanowiska Dyrektora Przychodni [...] w Z.) postanawia: 1. 1. zwolnić wnioskującą z wpisu od skargi, w części przekraczającej kwotę 100 zł (sto zł), 2. oddalić wniosek w pozostałym zakresie.
W dniu 7 października 2016 r. B. G. złożyła do tutejszego Sądu urzędowy formularz wniosku o przyznanie prawa pomocy, w którym zażądała zwolnienia od kosztów sądowych oraz ustanowienia radcy prawnego w sprawie ze skargi na uchwałę Zarządu Powiatu Z. z dnia [...] r.,nr [...]w przedmiocie odwołania jej ze stanowiska Dyrektora Przychodni [...]w Z.
W treści tego formularza strona oświadczyła, iż nie posiada żadnych zasobów pieniężnych. Posiada natomiast samochód osobowy marki [...], rok prod. 2007 (zakupiony w 2014 r. za kwotę 18.200 zł) oraz dom jednorodzinny o wartości 295 tysięcy zł obciążony "spłatą współwłasności", w kwocie 137 tysięcy zł.
Równocześnie wnioskująca podniosła, że pobiera wynagrodzenie za pracę, w miesięcznej kwocie netto 2.522,75 zł oraz z tytułu umowy zlecenia, w wysokości 142,50 zł. Ma przy tym dwie córki studiujące poza miejscem zamieszkania i choć pobiera na nie alimenty, w kwocie ogółem 1.450 zł, to jednak koszty ich utrzymania wynoszą 2.600 zł.
Następnie, w dopowiedzi na wezwanie z dnia 20 października 2016 r. strona nadesłała plik dokumentów źródłowych potwierdzających jej oświadczenia, w tym obrazujących wysokość dochodów jej gospodarstwa domowego oraz rozmiar obciążających tę rodzinę kosztów utrzymania.
Rozpoznając wniosek zważono, co następuje.
Stosownie do art. 243 §1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2016 r., poz. 718) - zwanej dalej p.p.s.a., stronie na jej wniosek może zostać przyznane prawo pomocy. Zgodnie zaś z art. 245 §1 przywołanej regulacji, prawo pomocy może być udzielone w zakresie częściowym lub całkowitym.
Odnosząc się do wniosku B. G. należy podnieść, iż w myśl zasady wynikającej z art. 246 §1 pkt 1 p.p.s.a., przyznanie osobie fizycznej prawa pomocy w zakresie całkowitym (czyli, po myśli art. 245 §2 cytowanej ustawy, obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego) następuje wtedy, gdy wykaże ona, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania. Z kolei warunkiem przyznania osobie fizycznej prawa pomocy w zakresie częściowym (zgodnie z art. 245 §3 p.p.s.a. obejmującym tylko zwolnienie od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmującym tylko ustanowienie jednego z wymienionych w tym przepisie profesjonalnych pełnomocników) jest wykazanie przez nią niemożności poniesienia pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny (art. 246 §1 pkt 2 p.p.s.a.).
W tym kontekście uznano, że okoliczności sprawy uzasadniają uwzględnienie zgłoszonego żądania aczkolwiek tylko w zakresie obejmującym częściowe zwolnienie strony z wpisu od skargi.
Trzeba bowiem podkreślić, iż prawo pomocy stanowi wyjątek od generalnej zasady odpłatności wymiaru sprawiedliwości obowiązującej w postępowaniu przed wojewódzkim sądem administracyjnym (rzeczona zasada znalazła wyraz w art. 199 p.p.s.a.) i dlatego zastosowanie tej instytucji prawnej może mieć miejsce wyłącznie w przypadku stron, dla których zdobycie środków na sfinansowanie udziału w postępowaniu sądowym jest rzeczywiście, obiektywnie niemożliwe (utrwalone stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego wyrażone między innymi w postanowieniach: z dnia 6 października 2004 r., sygn. akt GZ 71/04, publ. ONSA i WSA z 2005 r., z. 1, poz. 8, z dnia 3 września 2008 r., sygn. akt II GZ 201/08, z dnia 9 lipca 2009 r., sygn. akt I OZ 713/09 oraz z dnia 27 sierpnia 2009 r., sygn. akt I OZ 801/09 - orzeczenia dostępne w internetowej Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych - zwanej dalej CBOSA). Prawo pomocy może zatem zostać przyznane tylko takiej osobie, która pomimo dokonania oszczędności we własnych wydatkach do granic zabezpieczenia jedynie koniecznych kosztów związanych z podstawowymi potrzebami życiowymi nie jest w stanie zgromadzić środków wystarczających na pokrycie przewidywalnych obciążeń finansowych związanych z postępowaniem (por: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 24 września 1984 r., sygn. akt: II CZ 104/84, publ.: LEX nr 8623 oraz postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego: z dnia 4 lutego 2009 r., sygn. akt I OZ 52/09 i z dnia 21 lutego 2008 r., sygn. akt II OZ 113/08 - orzeczenia dostępne w CBOSA).