Ewa Orłowska referendarz sądowy w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym we Wrocławiu: po rozpoznaniu w dniu 13 marca 2017 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi H. B. na bezczynność Miejskiego Zakładu Komunalnego w [...] Sp. z o. o. w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej postanawia: cofnąć prawo pomocy przyznane skarżącemu postanowieniem referendarza sądowego z dnia 13 września 2016 r. przyznającym prawo pomocy w zakresie obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych.
Postanowieniem referendarza sądowego z dnia 13 września 2016 r. skarżącemu zostało przyznane prawo pomocy w zakresie obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych. We wniosku o prawo pomocy, który został rozstrzygnięty tym postanowieniem skarżący wskazał, że jest osobą samotną, niepełnosprawną, pozbawioną pracy i żyjącą w całkowitym ubóstwie. Został pozbawiony dostępu do bezpłatnej opieki lekarskiej. Podał, że posiada deficyt budżetowy z powodu procesów sądowych o zapłatę podatków, danin i innych. Prowadzi jednoosobowe gospodarstwo domowe. Podał także, że nie posiada nieruchomości, oszczędności, przedmiotów i papierów wartościowych i wierzytelności.
Pismem z dnia 18 listopada 2016 r. organ, czyli Miejski Zakład Komunalny (przesłanym przez Sąd skarżącemu pismem z dnia 25 listopada 2016 r.), wniósł o dokonanie weryfikacji oświadczeń skarżącego zawartych we wniosku o przyznanie prawa pomocy i jednocześnie w razie ich ustania lub niezgodności z prawdą - wniósł o cofnięcie przyznanego prawa pomocy. W piśmie tym organ podał, że z danych posiadanych przez spółkę (czyli organ) wynika, że skarżący jest aktywnym uczestnikiem życia społecznego jako wiceprezes zarządu Stowarzyszenia [...], co potwierdzono wydrukiem z Centralnej Informacji z Krajowego Rejestru Sądowego. Organ podał również, że skarżący nie jest zarejestrowany w powiatowym urzędzie pracy jako osoba poszukująca pracy, wobec czego nie jest - jak twierdzi - osobą pozbawioną pracy, lecz osobą, która pracy nie szuka z własnego wyboru. Brak ubezpieczenia zdrowotnego jest konsekwencję braku rejestracji w urzędzie pracy. W ocenie spółki nie ma przeszkód, aby skarżący podzielił czas miedzy pracę albo aktywne jej poszukiwanie, a działalność społeczną. Organ powołał się na stanowisko wyrażone w postanowieniu NSA z dnia 16 września 2014 r. sygn. akt II OZ 924/14 (LEX nr 1530881), zgodnie z którym obowiązkiem ubiegającego się o przyznanie prawa pomocy jest wykazanie faktu podjęcia starań o uzyskanie środków finansowych, niezależnie od efektów i wskazał, że skarżący nie wykazał, aby czynił jakiekolwiek starania o znalezienie pracy. Organ dodał, że nie ma wiedzy, czy skarżący jest osobą niepełnosprawną czy też nie, ale urząd pracy pomaga w znalezieniu pracy osobom zdrowym, jaki i osobom posiadającym różnego rodzaju dysfunkcje. Dla osoby niepełnosprawnej istnie możliwość dostosowania stanowiska pracy jak i zatrudnienia w formie telepracy. Niepełnosprawność nie jest w ocenie organu przeszkodą w znalezieniu pracy. Spółka wyjaśniła również, że zgodnie z jej wiedzą skarżący wynajmuje wraz z żoną E. lokal mieszkalny od Gminy i z tego względu spółkę dziwi twierdzenie skarżącego, że jest on osobą samotną, prowadzącą jednoosobowe gospodarstwo domowe. Spółka dodała, że z jej wiedzy wynika, że żona skarżącego pracuje, a skarżący posiada samochód marki [...]. W piśmie tym organ podał, że wobec rozbieżności między oświadczeniem skarżącego, a informacjami posiadanymi przez spółkę skarżący powinien wyjaśnić dlaczego nie poszukuje pracy, czy faktycznie mieszka sam, czy też jak wynika z danych spółki mieszka wraz z żoną, która pracuje i utrzymuje prowadzone przez małżonków wspólne gospodarstwo domowe. Organ powołał się w tej kwestii na orzeczenie NSA z dnia 12 września 2014 r. sygn. akt I FZ 339/14, zgodnie z którym w zakresie, w jakim dochody i obciążenie finansowe osób pozostających we wspólnym gospodarstwie domowym współkształtują sytuację finansową wnioskodawcy o prawo pomocy, tj. jego koszty utrzymania i potencjalne dochody, wojewódzkie sądy administracyjne są uprawione na podstawie art. 255 p.p.s.a. do wzywania o dokumenty źródłowe obrazujące sytuację majątkową domowników wnioskodawcy (tak też NSA w postanowieniu z dnia 10 marca 2011 r., II FZ 67/11, publik.: http://orzeczenia.nsa.gov.pl/).