Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Edyta Żarkiewicz po rozpoznaniu w dniu 12 lipca 2017 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi K.M. na przewlekłe prowadzenie postępowania przez Wojewódzki Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Województwie [...] w przedmiocie rozpoznania odwołania od orzeczenia o stopniu niepełnosprawności w kwestii sprzeciwu skarżącego na postanowienie z dnia 8 czerwca 2017 r. p o s t a n a w i a: zmienić postanowienie referendarza sądowego z dnia 8 czerwca 2017 r. i przyznać skarżącemu prawo pomocy w zakresie obejmującym ustanowienie radcy prawnego.
W piśmie z dnia 7 kwietnia 2017 r. K. M. wniósł o ustanowenie pełnomocnika z urzędu w osobie radcy prawnego, celem sporządzenia skargi kasacyjnej od wyroku wydanego w niniejszej sprawie przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w dniu 16 stycznia 2017 r.
W dniu 15 maja 2017 r. skarżący złożył na urzędowym formularzu wniosek o przyznanie prawa pomocy, w którym wskazał, że wnosi także o zwolnienie od kosztów sądowych. W uzasadnieniu wniosku skarżący podniósł, że jest osobą niepełnosprawną w stopniu umiarkowanym, niezdolną do pracy i pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym z małżonką oraz dwoma synami; - jeden z nich studiuje na uczelni znajdującej się poza miejscem zamieszkania, drugi jest uczniem gimnazjum. Skarżący wskazał, że miesięczny dochód netto jego rodziny wynosi 4.289,31 zł, na kwotę tę składa się pobierana przez niego renta, w wysokości 2.602,66 zł, świadczenie wychowawcze, w kwocie 500 zł, stypendia pobierane przez synów, w kwotach odpowiednio 100 zł i 300 zł oraz wynagrodzenie jego małżonki za pracę świadczoną w niepełnym wymiarze, tj. 786,65 zł. Ponadto skarżący podniósł, że ponosi znaczne koszty utrzymania, wśród których obok wyżywienia (1.800 zł), lekarstw (320 zł) oraz opłat związanych z zamieszkiwanym lokalem, wymienił między innymi koszt stancji dla starszego syna (531,52 zł), czesne za szkołę młodszego syna, w kwocie 385 zł, opłatę za Internet i TV (144,90 zł) oraz koszty eksploatacji samochodu (230 zł).
Postanowieniem z dnia 8 czerwca 2017 r. Starszy referendarz sądowy w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Gliwicach oddalił wniosek skarżącego o przyznanie prawa pomocy. W uzasadnieniu wskazał, że wnioskodawca jest w tej sprawie objęty zwolnieniem od kosztów sądowych z mocy samego prawa, co wynika z art. 239 § 1 pkt 1 lit. c) P.p.s.a., a w konsekwencji, jego wniosek o zwolnienie z obowiązku uiszczenia tych kosztów jest od samego początku bezprzedmiotowy i dlatego nie podlega rozpoznaniu. Odnosząc się natomiast do wniosku K.M. o ustanowienie pełnomocnika podniósł, że zgodnie z art. 246 § 1 pkt 2 P.p.s.a., przyznanie osobie fizycznej prawa pomocy w zakresie częściowym (czyli zgodnie z art. 245 § 3 p.p.s.a. mogącym obejmować między innymi ustanowienie adwokata lub radcy prawnego) następuje wtedy, gdy wykaże ona, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Referendarz podkreślił, że skarżący uzyskuje obecnie stały dochód pobierając rentę w kwocie 2.602,66 zł, a dochód netto ogółem, przypadający na jego gospodarstwo domowe wynosi prawie 4.300 zł. Ponadto podniósł, że po pierwsze - różnica pomiędzy dochodem jego rodziny (4.289,31 zł) a sumą wszystkich ujętych we wniosku kosztów (3.898,88 zł - vide: rubryka nr 11 formularza "PPF") wynosi około 400 zł, a zatem dysponuje on nadwyżką, którą mógłby przeznaczyć na opłacenie pełnomocnika z wyboru. Po drugie - rozpoznając wniosek o przyznanie prawa pomocy uwzględnia się wyłącznie koszty konieczne, niezbędne, czyli tylko takie, które zmierzają do zaspokojenia elementarnych i podstawowych potrzeb życiowych. Tymczasem skarżący, wśród ponoszonych kosztów, we wniosku niniejszym wykazał wydatki, których nie można uznać za podstawowe i niezbędne. Chodzi o miesięczne wydatki na telewizję i dostęp do Internetu, w kwocie aż 144,90 zł w sytuacji, gdy na rynku istnieją w tym zakresie znacznie tańsze oferty oraz o czesne za prywatne gimnazjum jego syna, w wysokości 385 zł. Ponoszenie takiego kosztu przeczy deklarowanej przez stronę trudnej sytuacji materialnej, gdyż jest on typowy raczej dla rodzin o dobrym i stabilnym statusie majątkowym. Referendarz wskazał, że skarżący nie powołał się na żadne racjonalne powody (jak np. wskazania zdrowotne, konieczność edukacji uwzględniającej szczególne uzdolnienia itp.), które przemawiałyby za koniecznością uczęszczania jego syna do płatnej szkoły prywatnej zamiast - jak ma to miejsce w przypadku większości dzieci - do nieodpłatnego gimnazjum publicznego. Mając powyższe na uwadze stwierdził, że skarżący nie wykazał, iż nie jest w stanie pokryć kosztów związanych z opłaceniem pełnomocnika bez uszczerbku w koniecznym utrzymaniu swej rodziny.