Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie - Michał Sułkowski po rozpoznaniu w dniu 27 kwietnia 2017 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku A. B. o przyznanie prawa pomocy w zakresie obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi A. B. na decyzję Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu z dnia [...] grudnia 2016 r. znak: [...] w przedmiocie odmowy potwierdzenia statusu działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych postanawia: odmówić przyznania prawa pomocy.
A. B. w piśmie z dnia 13 stycznia 2016 r. wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę na decyzję Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu z dnia [...] grudnia 2016 r. znak: [...] w przedmiocie odmowy potwierdzenia statusu działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych.
Zarządzeniem Przewodniczącej Wydziału IV z dnia 9 lutego 2017 r. wezwano skarżącego do uiszczenia wpisu od skargi w kwocie 100 zł.
A. B. w dniu 3 marca 2017 r. złożył wniosek o zwolnienie od wpisu od skargi. W dniu 11 kwietnia 2017 r. skarżący uzupełnił wniosek, wnosząc - na urzędowym formularzu (PPF) - o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym, obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych.
W oświadczeniu o stanie rodzinnym, majątku i dochodach wnioskodawca podał, że w gospodarstwie domowym pozostaje z żoną i pełnoletnim synem. Jako posiadany majątek nieruchomy wykazał: dom o powierzchni 79,50 m2, mieszkanie o powierzchni 53,90 m2, mieszkanie o powierzchni 36,68 m2, a także udział w 1/3 w lokalu użytkowym. Skarżący oświadczył, że źródła dochodu gospodarstwa domowego stanowią: otrzymywana przez niego emerytura w wysokości 1.302,20 zł miesięcznie, wynagrodzenie za pracę otrzymywane przez żonę w wysokości 2.577,90 zł miesięcznie, a także środki uzyskiwane z najmu w wysokości 505,00 zł miesięcznie. Ponadto A. B. wskazał, że posiada oszczędności w wysokości 100 £ oraz samochód Volkswagen 1.300 do generalnego remontu.
Skarżący przedstawił następujące zestawienie wydatków gospodarstwa domowego: koszty leczenia (200 zł miesięcznie); opłaty za energię elektryczną (100 zł miesięcznie); opłaty za ogrzewanie gazowe (w sezonie grzewczym 3.000,00 zł); podatek od nieruchomości (450 zł rocznie); opłaty za wodę, ścieki i śmieci (170 zł miesięcznie); opłata stancji dla syna (600 zł miesięcznie).
Przystępując do oceny przedmiotowego wniosku, w pierwszej kolejności należy wskazać, że zasadą postępowania sądowoadministracyjnego jest ponoszenie kosztów związanych z udziałem w postępowaniu. Stosownie bowiem do reguły zawartej w art. 199 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2016 r., poz. 718 ze zm.), dalej powoływanej również jako ppsa, strony ponoszą koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Stąd też każda osoba wszczynająca postępowanie przed sądem administracyjnym powinna liczyć się z wydatkami na ten cel.
Zgodnie z art. 246 § 1 ppsa prawo pomocy przysługuje osobie fizycznej w zakresie całkowitym - gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania (pkt 1), zaś w zakresie częściowym - gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny (pkt 2).
Skarżący ubiega się o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym, obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych. Przedmiotowy wniosek należałoby zatem uwzględnić, jeżeli wykazane przez A. B. możliwości płatnicze, stan majątkowy i stan rodzinny uprawniałyby do twierdzenia, że bez uszczerbku w koniecznym utrzymaniu nie jest on w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania.