Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie Karolina Kisielewicz - Malec po rozpoznaniu w dniu 23 maja 2016 r. na posiedzeniu niejawnym B. G. i E. G. o zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie adwokata w sprawie ze skargi B. G. i E. G. na decyzję Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia [...] października 2015 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia odszkodowania za nieruchomość - odmówić przyznania prawa pomocy we wnioskowanym zakresie.
Skarżący B. G. i E. G. we wniosku o przyznanie prawa pomocy z 10 marca 2016 r. wnieśli o zwolnienie od kosztów sądowych oraz o ustanowienie adwokata z urzędu. W uzasadnieniu wniosku podali, że nie są w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania, ponieważ żyją w ubóstwie. B. G. pobiera rentę w wysokości 781,40 zł., jej mąż emeryturę w wysokości 839,02 zł. W gospodarstwie domowym, pozostają z synem D., który osiąga dochód w wysokości ok. 800 zł. miesięcznie. W skład majątku skarżących wchodzi dom położony w [...], gospodarstwo rolne położone we wsi [...] wraz z domem o pow. 120 m2 i zakładem szklarskim.
Referendarz sądowy zarządzeniem z 17 marca 2016 r. wezwał skarżących do nadesłania: a) zaświadczenia z właściwego biura Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa o wysokości otrzymanych dopłat bezpośrednich i innych form pomocy finansowej (za 2014 i 2015 r.), b) dokumentów (rachunki, faktury, dowody wpłaty itp.) potwierdzających wysokość ponoszonych miesięcznie stałych wydatków związanych z zaspokojeniem podstawowych potrzeb życiowych skarżących, c) dokumentu potwierdzającego podaną w rubryce 10 formularza PPF wysokość emerytury B. G. i E. G. (np. kopii decyzji o waluacji emerytury, odcinka pocztowego przekazu pieniężnego świadczenia emerytalnego), d) zaświadczenia pracodawcy o średnim wynagrodzeniu uzyskanym przez D. G. w okresie ostatnich trzech miesięcy, e) wyciągów z rachunków bankowych będących w posiadaniu skarżących i D. G., dokumentujących operacje na tych rachunkach w okresie ostatnich trzech miesięcy (ewentualnie złożenia oświadczenia o nieposiadaniu rachunku bankowego), f) oświadczenia czy gospodarstwo rolne oraz zakład szklarski przynoszą dochód oraz przez kogo są użytkowane.
W odpowiedzi na wezwanie skarżący nadesłali m. in.: a) wydruki z rachunku bankowego D. G., dokumenty potwierdzające ponoszenie wydatków związanych z utrzymaniem domu we wsi [...] oraz w [...], b) zaświadczenie z Biura Powiatowego ARiMR o wysokości otrzymanych płatności (w 2005 r. ponad 5.700 zł.), c) kopię umowy o pracę D. G. (wynagrodzenie zasadnicze 800 zł. brutto).
Wniosek skarżącego o przyznanie prawa pomocy nie jest uzasadniony.
Zgodnie z art. 199 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.; dalej p.p.s.a.) strony ponoszą koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.
Instytucja prawa pomocy w postępowaniu sądowoadministracyjnym, która ma gwarantować możliwość realizacji prawa do sądu, wyrażonego w art. 45 ust. 1 Konstytucji RP stanowi odstępstwo od zasady ponoszenia kosztów postępowania przez strony. W związku z tym, że w przypadku przyznania prawa pomocy koszty postępowania sądowego pokrywane są z budżetu państwa, korzystanie z tej instytucji powinno mieć miejsce jedynie w przypadkach uzasadnionych szczególnymi okolicznościami, gdy wnioskodawca rzeczywiście nie posiada żadnych lub wystarczających możliwości sfinansowania kosztów postępowania, a przez to nie może zrealizować przysługującego mu prawa do sądu.