Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu - Damian Mataczyński po rozpoznaniu w dniu 24 kwietnia 2012r. na posiedzeniu niejawnym wniosku M.W. o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia adwokata w sprawie ze skargi na decyzję Wielkopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Poznaniu z dnia [...] lipca 2011 r. nr [...] w przedmiocie nakazu rozbiórki werandy postanawia przyznać prawo pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia adwokata, którego wyznaczy Okręgowa Rada Adwokacka w Poznaniu
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w dniu 16 lutego 2012r. wydał wyrok, w którym po rozpoznaniu skargi M.W. uchylił decyzję Wielkopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Poznaniu z dnia [...] lipca 2011 r. nr [...] w tej tylko części, w której utrzymano w mocy postanowienie Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Cz. z dnia [...] listopada 2010r. nr [...] w pozostałej części oddalił skargę. W terminie otwartym do wniesienia skargi kasacyjnej skarżący złożył wniosek o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia adwokata. W uzasadnieniu wniosku skarżący podał, że prowadzi gospodarstwo domowe wspólnie z siostrą przyrodnią, a ich źródłem utrzymania jest renta rodzinna siostry i wsparcie bezpośrednie z ARiMR w kwocie miesięcznie [...] zł. Wnioskodawca podał, iż posiada dom o pow. [...] m2, nieruchomość rolną o pow. [...] ha ([...] ha przeliczeniowego) oraz stodołę, szopę, oborę i chlewnię. Z dodatkowych informacji wynika, iż znaczna część dochodu przeznaczona jest na leczenie siostry przyrodniej wnioskodawcy.
Celem doprecyzowania sytuacji majątkowej wnioskodawcy, pismem z dnia 4 kwietnia 2012r. (odebranym w dniu 11 kwietnia 2012r.) wezwał do przedłożenia wyciągów z kont bankowych oraz lokat i kart kredytowych należących do skarżącego i jego siostry za okres ostatnich 3 miesięcy, oszacowania dochodu z prowadzonego gospodarstwa rolnego ze wskazaniem rodzaju produkcji rolnej, jego skali (ilości zwierząt, powierzchni upraw w tym na nieruchomościach dzierżawionych), przedstawienia dokumentacji finansowej prowadzonego gospodarstwa rolnego za 2012r., wykazania za pomocą kserokopii dokumentów (np. rachunków, faktur za media, w tym gaz, energia elektr., wodę, telefon itp.) jakiego rzędu kwoty obciążają miesięcznie budżet domowy z tytułu stałych opłat związanych z prowadzeniem gospodarstwa domowego i przedłożenia zestawienia pojazdów mechanicznych użytkowanych w gospodarstwie domowym z podaniem marki pojazdu, pojemności silnika i szacunkowej wartości.
W odpowiedzi na powyższe wezwanie skarżący przesłał kopie kart leczenia szpitalnego swojej siostry, decyzji w sprawie przyznania płatności w ramach systemów wsparcia bezpośredniego na rok 2011 w kwocie [...] zł. oraz decyzji w sprawie przyznania pomocy finansowej z tytułu wspierania gospodarowania na obszarach górskich i innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania na rok 2011r. w kwocie [...] zł., nakazu płatniczego w sprawie łącznego zobowiązania pieniężnego na rok 2012 w sprawie podatku rolnego, przekazów pocztowych renty siostry A.CH, dowodów wpłat za telefon, TV i KRUS, wyciąg z konta za okres 01.02.2012 - 11.04.2011r.
Na podstawie art. 245 § 1-3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (j.t. Dz.U. z 2012 poz. 270 - dalej P.p.s.a.) prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym lub częściowym. Prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie m.in. adwokata. Z kolei prawo pomocy z zakresie częściowym obejmuje zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego.
Przesłanki regulujące przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej zawarte są w art. 246 §1 pkt 1 i 2 P.p.s.a., zgodnie z którymi przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym następuje w przypadku gdy osoba fizyczna wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania. Z kolei prawo pomocy w zakresie częściowym Sąd przyznaje, gdy osoba fizyczna wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.
Oznacza to, że prawo pomocy ma charakter szczególny i wyjątkowy, a skorzystać z tego uprawnienia mogą jedynie osoby w rzeczywiście ciężkiej sytuacji finansowej, pozbawione majątku, stałego miesięcznego dochodu lub uzyskujące go w takiej wysokości, że nie są w stanie uiścić najmniejszych nawet należności związanych z postępowaniem sądowym (bezrobotni, emeryci, renciści, osoby samotnie wychowujące dzieci).
Odnosząc te uwagi do rozpatrywanej sprawy stwierdzić trzeba, że skarżący utrzymujący się ze wsparcia bezpośredniego przy uwzględnieniu dochodu uzyskiwanego przez siostrę z renty w kwocie [...] zł. , należy do osób znajdujących się w sytuacji materialnej uniemożliwiającej opłacenie jakikolwiek kosztów postępowania.
Wobec powyższego, na podstawie art. 258 §1 i § 2 pkt 7 oraz art. 245 §1 - §3, art. 246 §1 pkt 1 i 2 P.p.s.a., postanowiono jak w sentencji.