Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu - Damian Mataczyński po rozpoznaniu w dniu 20 stycznia 2009r. na posiedzeniu niejawnym wniosku o przyznanie prawa pomocy w zakresie ustanowienia adwokata w sprawie ze skargi M.P. o wznowienie postępowania sądowego zakończonego prawomocnym wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 30 listopada 2004r. sygn. akt 4/II SA/Po 1085/02 dot. skargi na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Poznaniu z dnia [...] kwietnia 2002r. nr [...] w przedmiocie zasiłku stałego postanawia przyznać prawo pomocy w zakresie ustanowienia adwokata, którego wyznaczy Okręgowa Rada Adwokacka w Poznaniu /-/D.Mataczyński
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w dniu 13 stycznia 2009r. wydał postanowienie odrzucające skargę M.P. o wznowienie postępowania sądowego zakończonego prawomocnym wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 30 listopada 2004r. sygn. akt 4/II SA/Po 1085/02 dot. skargi na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Poznaniu z dnia [...] kwietnia 2002r. nr [...] w przedmiocie zasiłku stałego. M.P. celem skutecznego wniesienia skargi kasacyjnej złożył wniosek o przyznanie prawa pomocy w zakresie ustanowienia adwokata. Z informacji zawartych we wniosku wynika, iż wnioskodawca prowadzi gospodarstwo domowe wspólnie z żoną, synem i dwójką wnucząt a łączny dochód rodziny uzyskiwany z zasiłku pielęgnacyjnego, emerytury oraz zasiłków z MOPR uzyskiwanych przez M. i D.P. wynosi łącznie ok. [...] zł.
Na podstawie art. 245 § 1 i 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm. - dalej ppsa) prawo pomocy może być przyznane w zakresie częściowym, które obejmuje zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego.
Przesłanki regulujące przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej zawarte są w art. 246 §1 pkt 2 ppsa, zgodnie z którym Sąd przyznaje prawo pomocy w zakresie częściowym, gdy osoba fizyczna wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.
Prawo pomocy jest więc szczególną formą pomocy państwa przyznawanej osobom znajdującym się w trudnej sytuacji materialnej uniemożliwiającej lub ograniczającej dostęp do sądu. Przy czym, chodzi o trudną sytuację materialną danej osoby lub rodziny, ale uwzględniającą także odniesienia obiektywne, tzn. sytuację na rynku pracy, poziom wynagrodzeń i świadczeń z tytułu ubezpieczenia społecznego oraz poziom życia większości rodzin. Co do zasady prawo pomocy nie powinno być więc udzielane osobom, które otrzymują stałe miesięczne dochody w wysokości przewyższającej kwotę przeznaczaną na zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych. Sytuacja taka pozwala bowiem na przygotowanie się do wszczęcia akcji sądowej poprzez zaoszczędzenie odpowiednich środków na ten cel (por. M. Budachowska, Prawo pomocy w postępowaniu sądowo-administracyjnym, cz. II. Doradztwo Podatkowe 2005/9/51, Lex nr 49597). Zauważyć należy również, iż zgodnie z ogólną zasadą, strona która wniosła skargę do sądu powinna gromadzić środki finansowe na pokrycie kosztów związanych z postępowaniem sądowym. Dla uznania wniosku za uzasadniony decydujące znaczenie ma więc brak możliwości zgromadzenia środków finansowych w dłuższym okresie, o ile istniały podstawy do przewidywania tego wydatku. Potwierdza to orzecznictwo sądowe z którego wynika, że ubiegający się o zwolnienie od kosztów sądowych w każdym przypadku powinien poczynić oszczędności we własnych wydatkach, do granic zabezpieczenia koniecznych kosztów utrzymania siebie i rodziny. Dopiero gdy poczynione w ten sposób oszczędności okazały się nie wystarczające - może zwrócić się o pomoc państwa (zob. postanowienie SN z dnia 24 września 1984r. II CZ 104/84). Obowiązek wykazania, iż nie jest w stanie zgromadzić odpowiednich środków na opłacenie kosztów koniecznych do prowadzenia postępowania przed sądem administracyjnym, w tym również w drodze oszczędności we własnych wydatkach spoczywa jednak na wnioskodawcy.
Oceniając informacje przedłożone przez wnioskodawcę stwierdzić należy, że może on zostać uznany za osobę, która nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Sytuacja majątkowa w jakiej znajduje się M.P. a w szczególności fakt, iż dochód rodziny wynosi łącznie [...] zł., uniemożliwia mu bowiem zgromadzenie środków koniecznych do opłacenia profesjonalnego pełnomocnika z wyboru.
Wobec powyższego, na podstawie art. 258 §1 i § 2 pkt 7 oraz art. 245 §1 i §3, art. 246 §1 pkt 1-2 ppsa, postanowiono jak w sentencji.
/-/D.Mataczyński
AT