Przepis art. 3 ustawy z dnia 16 września 1992 r. - Prawo Spółdzielcze /Dz.U. 1995 nr 54 poz. 288 ze zm./ nie uzasadnia udziału członka spółdzielni w postępowaniu administracyjnym w charakterze strony, jeżeli postępowanie to dotyczy interesów prawnych wynikających z własności lub prawa wieczystego użytkowania nieruchomości spółdzielni.
postanawia odrzucić skargę Elżbiety G. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w przedmiocie zawieszenia postępowania.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Wypowiadając się merytorycznie do złożonego zażalenia na postanowienie organu pierwszej instancji jak również w odpowiedzi na niniejszą skargę organ nie dokonał podstawowej oceny czy skarżąca posiada przymiot strony w niniejszym postępowaniu administracyjnym. Z akt sprawy wynika, że Spółdzielnia Mieszkaniowa zgodnie z wymogami ustawy o ochronie i kształtowaniu środowiska - wystąpiła do Urzędu Gminy W. o wydanie pozwolenia na wycięcie 2 brzóz z posesji, uzasadniając kolizję drzew z uzbrojeniem podziemnym terenu.
Skarżąca jest członkiem tej Spółdzielni, zajmując na zasadzie lokatorskiego prawa do lokalu mieszkanie w budynku stanowiącym własność Spółdzielni, która też jest użytkownikiem terenów gruntowych i zarządcą ich jak to podała sama skarżąca.
Pojęcie strony w postępowaniu administracyjnym określa art. 28 kodeksu postępowania administracyjnego. Stanowi on, że stroną jest każdy czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie, albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny.
Utrwalone jest w orzecznictwie i doktrynie stanowisko, że status strony nie wynika z uznania jakiegokolwiek podmiotu za stronę, ale z przepisów prawa materialnego.
W niniejszym postępowaniu skarżąca, zgłaszając wniosek o wycięcie drzew rosnących na wysokości jej okien mieszkania nie legitymuje się żadnym interesem prawnym. Nie może wskazać przepisów prawa materialnego, które by uprawniały ją do żądania wycięcia drzew tylko dlatego, że rosną, w bliskości okien i ograniczają dopływ światła. Te bowiem okoliczności mogą, stanowić jej interes faktyczny ale nie prawny.
Interes faktyczny nie rodzi dla podmiotu spełnienia przesłanek strony w postępowaniu administracyjnym, nie tworzy legitymacji procesowej /patrz wyrok NSA z dnia 30 listopada 1993 r. II SA 1783/93 - nie publ./.
Również z przepisów prawa spółdzielczego regulującego "status członków" Spółdzielni Mieszkaniowej nie wynika uprawnienie strony w postępowaniu administracyjnym. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 10 kwietnia 1997 r. II SA/Wr 1013/96 /OSP 1998 z. 7-8 poz. 131 z glosą Barbary Adamiak/ zajął stanowisko, że " Przepis art. 3 ustawy z dnia 16 września 1992 r. - Prawo Spółdzielcze /Dz.U. 1995 nr 54 poz. 288 ze zm./ nie uzasadnia udziału członka spółdzielni w postępowaniu administracyjnym w charakterze strony, jeżeli postępowanie to dotyczy interesów prawnych wynikających z własności lub prawa wieczystego użytkowania nieruchomości spółdzielni".
W sprawie niniejszej więc przymiot strony i legitymacja procesowa służy jedynie Spółdzielni Mieszkaniowej a nie jej członkom - lokatorom.
Skarżąca nie mając legitymacji czynnej do zgłoszenia wniosku o wycięcie drzew nie mogła też z tej przyczyny zgłosić ani odwołania na postanowienie o zawieszeniu postępowania, ani skargi do sądu administracyjnego. Kwestia przymiotu strony skarżącej nie była przedmiotem oceny przez organ I instancji, natomiast stanowisko organu odwoławczego wyrażone w uzasadnieniu odpowiedzi na skargę jest błędne. Uznaje bowiem przymiot strony nie tylko skarżącej ale i innych członków spółdzielni w oparciu o wykazany interes faktyczny a nie prawny.
W reasumpcji powyższych rozważań na podstawie art. 27 ust. 2 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./ orzeczono jak w sentencji.