Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Anna Apollo, Sędziowie Sędzia WSA Małgorzata Herman (spr.), Sędzia WSA Magdalena Jankiewicz, Protokolant Sekretarz sądowy Izabela Maj-Dziubańska, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 24 stycznia 2022 r. na skutek skargi kasacyjnej R.S. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 20 września 2021 r. sygn. akt III SAB/Gl 136/21 w sprawie ze skargi R.S. na bezczynność Dyrektora Aresztu Śledczego w S. w przedmiocie wydania zaświadczenia 1) uchyla zaskarżone postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 20 września 2021 r. sygn. akt III SAB/Gl 136/21; 2) stwierdza bezczynność Dyrektora Aresztu Śledczego w S.; 3) stwierdza, że bezczynność nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa; 4) zobowiązuje Dyrektora Aresztu Śledczego w S. do załatwienia wniosku skarżącego w terminie 14 dni od dnia zwrotu akt wraz z prawomocnym wyrokiem; 5) przyznaje radcy prawnemu M.B. od Skarbu Państwa tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu w obu instancjach wynagrodzenie w kwocie 516,60 zł (słownie: pięćset szesnaście złotych sześćdziesiąt groszy), w tym 96,60 zł (słownie: dziewięćdziesiąt sześć złotych sześćdziesiąt groszy) z tytułu podatku od towarów i usług.
Postanowieniem z 20 września 2021 r., o sygn. III SAB/136/21 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach odrzucił skargę R. S. na bezczynność Dyrektora Aresztu Śledczego w przedmiocie wydania zaświadczenia.
W uzasadnieniu rozstrzygnięcia Sąd wskazał, że Naczelny Sąd Administracyjny postanowieniem z 21 kwietnia 2021 r. o sygn. akt III OSK 4185/21 uchylił postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 20 października 2020 r., sygn. akt III SAB/Gl 151/20 o odrzuceniu skargi w sprawie ze skargi R. S. na bezczynność Dyrektora Aresztu Śledczego w S. w przedmiocie wydania zaświadczenia i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Gliwicach.
Dalej podniósł, że pismem z 8 czerwca 2020 r., skarżący przebywający w Areszcie Śledczym w S., wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach skargę na bezczynność Dyrektora Aresztu w związku z jego wnioskiem z 29 maja 2020 r. o wydanie zaświadczenia potwierdzającego składanie przezeń próśb o umożliwienie wykonania kserokopii dokumentów, sposobu rozpatrzenia prośby i daty poinformowania go o decyzji Dyrektora, jako organu właściwego do jego wydania. Skarżący w uzasadnieniu skargi wyjaśnił, że kopie dokumentów są mu niezbędne celem przesłania do Sądu. Wniosek złożył do wychowawcy oddz. IV, który poinformował go o odmowie wydania zaświadczenia przez Dyrektora. W ocenie skarżącego, zgodnie z art. 217 § 3 k.p.a., działający jako organ Dyrektor winien wydać zaświadczenie nie później niż w terminie 7 dni. Odmowa wydania zaświadczenia ma natomiast formę postanowienia (art. 219 k.p.a.). Dyrektor nie wydał zaświadczenia ani nie wydał postanowienia, co oznacza, że pozostaje w bezczynności.
W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie i zasądzenie kosztów postępowania, gdyż w sprawie nie znajduje zastosowanie art. 217 § 2 k.p.a., a dodatkowo skarżący nie wskazał przepisu prawa, który obligowałby organ do wydania wnioskowanego przez skarżącego zaświadczenia. Nie wykazał też interesu prawnego do żądania zaświadczenia o wskazanej treści, który musi mieć uzasadnienie w przepisach materialnych. Organ wyjaśnił, że rozpatrzył wniosek zgodnie z rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z 13 sierpnia 2003 r. w sprawie sposobów załatwiania wniosków, skarg i próśb osób osadzonych w zakładach karnych i aresztach śledczych (Dz. U. z 2013 r., poz. 647, dalej: "rozporządzenie"), z którego nie wynika obowiązek pisemnego uzasadniania rozstrzygnięć podejmowanych przez Dyrektora jednostki.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w zaskarżonym postanowieniu z 20 października 2020 r. stwierdził, że skarga jest niedopuszczalna i podlega odrzuceniu.
Na powyższe postanowienie skarżący złożył skargę kasacyjną, w której wniósł o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.
Wskazanym na wstępie postanowieniem Naczelny Sąd Administracyjny uchylił postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach i przekazał mu sprawę do ponownego rozpatrzenia. Stwierdził, że rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z 13 sierpnia 2003 r., co wynika z treści § 2, odnosi się jedynie do wniosków osadzonych dotyczących działalności jednostek organizacyjnych Służby Więziennej, nie zaś do wydawania zaświadczeń na podstawie art. 217 k.p.a. W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, wniosek strony w żaden zatem sposób nie dotyczy zdarzeń związanych z działalnością organu, ale odnosi się do potwierdzenia faktu dokonywania przez skarżącego określonej czynności - składania przez niego wniosków o wydanie dokumentów, a także dat dokonywania tych czynności oraz sposobu rozpatrzenia tychże próśb. W niniejszej sprawie nie można zatem przyjąć, że skarga w istocie dotyczy sposobu wykonywania czynności przez Dyrektora Aresztu Śledczego. Okoliczności wskazywane przez Sąd I instancji nie mogły więc stanowić dostatecznej podstawy do uznania, że sprawa nie mieści się w katalogu spraw, o których mowa w art. 3 § 2 pkt 8 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, dalej: p.p.s.a.), a w konsekwencji do odrzucenia skargi na podstawie art. 58 § 1 pkt 1 p.p.s.a.