Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Anna Apollo (spr.), Sędziowie Sędzia WSA Małgorzata Herman, Sędzia WSA Marzanna Sałuda, Protokolant Sekretarz sądowy Izabela Maj-Dziubańska, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 24 stycznia 2022 r. na skutek skargi kasacyjnej R.S. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 9 sierpnia 2021 r. sygn. akt III SAB/Gl 120/21 sprawy ze skargi R.S. na bezczynność Dyrektora Aresztu Śledczego w S. w przedmiocie wydania zaświadczenia 1) uchyla zaskarżone postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 9 sierpnia 2021 r. sygn. akt III SAB/Gl 120/21; 2) stwierdza bezczynność Dyrektora Aresztu Śledczego w S.; 3) stwierdza, że bezczynność nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa; 4) zobowiązuje Dyrektora Aresztu Śledczego w S. do załatwienia wniosku skarżącego w terminie 14 dni od dnia zwrotu akt wraz z prawomocnym wyrokiem; 5) przyznaje radcy prawnemu G.L. od Skarbu Państwa tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu w obu instancjach wynagrodzenie w kwocie 516,60 zł (słownie: pięćset szesnaście złotych sześćdziesiąt groszy), w tym 96,60 zł (słownie: dziewięćdziesiąt sześć złotych sześćdziesiąt groszy) z tytułu podatku od towarów i usług.
R. S. (dalej określany jako skarżący), przebywający w Areszcie Śledczym w S., pismem z [...] r. wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach skargę na bezczynność Dyrektora Aresztu w S. co do nierozpoznania jego wniosku z [...] r. o wydanie zaświadczenia potwierdzającego składanie przez niego próśb o umożliwienie wykonania kserokopii dokumentów, sposobu rozpatrzenia prośby i daty poinformowania go o decyzji Dyrektora, jako organu właściwego do jego wydania. W uzasadnieniu skargi wyjaśnił, że kopie dokumentów są mu niezbędne do złożenia ich do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu do określonych spraw. Wniosek złożył do administracji Aresztu Śledczego, a następnego dnia wychowawca oddziału [...] poinformował go o odmowie wydania zaświadczenia przez Dyrektora. W ocenie skarżącego, zgodnie z art. 217 § 3 ustawy z 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j.: Dz. U. z 2020 r., poz. 256 ze zm., dalej w skrócie "K.p.a."), działający jako organ Dyrektor Aresztu Śledczego w S. winien wydać zaświadczenie nie później, niż w terminie 7 dni. Odmowa wydania zaświadczenia ma formę postanowienia (art. 219 K.p.a.). Dyrektor nie wydał stosownego zaświadczenia, ani nie wydał w/w postanowienia, co oznacza, że pozostaje w bezczynności. Skarżący z tej przyczyny wniósł o nałożenie na organ grzywny w maksymalnej wysokości, zwolnienie go z obowiązku uiszczania kosztów sądowych i ustanowienie pełnomocnika.
Dyrektor Aresztu Śledczego w S. w odpowiedzi na skargę wniósł o jej oddalenie i zasądzenie zwrotu kosztów postępowania. Stwierdził, iż w tej sprawie nie znajduje zastosowania art. 217 § 2 K.p.a., a dodatkowo skarżący nie wskazał przepisu prawa, który obligowałby organ do wydania wnioskowanego przez skarżącego zaświadczenia. Nie wykazał też interesu prawnego do żądania zaświadczenia o wskazanej treści.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach postanowieniem z 28 października 2020 r. sygn. akt III SAB/Gl 145/20 odrzucił skargę skarżącego na bezczynność Dyrektora Aresztu Śledczego w S. w przedmiocie wydania zaświadczenia. Uznał bowiem że sprawa nie należy do właściwości sądów administracyjnych.
Podkreślił, że w świetle art. 1 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny wykonawczy (Dz. U. z 1997 r. Nr 90, poz. 557 ze zm., dalej w skrócie "K.k.w."), wykonywanie orzeczeń w postępowaniu karnym, w postępowaniu o przestępstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe i w postępowaniu w sprawach o wykroczenia oraz kar porządkowych i środków przymusu skutkujących pozbawieniem wolności odbywa się, co do zasady, według przepisów tej ustawy. Zgodnie z art. 6 § 2 K.k.w., skazany może składać wnioski, skargi i prośby do organów wykonujących orzeczenie. Prawo skazanego do składania wniosków, skarg i próśb jest także przewidziane w art. 102 pkt 10 K.k.w
Skargę kasacyjną od powyższego postanowienia wywiódł skarżący.
Postanowieniem z 19 kwietnia 2021 r. sygn. akt III OSK 4319/21 Naczelny Sąd Administracyjny uchylił zaskarżone postanowienie. W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, biorąc pod uwagę treść w/w wniosku, przyjąć należy, iż skarżący zawarł w nim m.in. żądanie wydania zaświadczenia potwierdzającego składanie przez niego wniosków o wydanie dokumentów. Ta część wniosku w żaden sposób nie dotyczy bowiem zdarzeń związanych z działalnością organu, lecz odnosi się do potwierdzenia faktu dokonywania przez skarżącego określonej czynności. Brak jest zatem podstaw do uznania, że przedmiotowa skarga odnosi się jedynie - jak uznał to Sąd pierwszej instancji - do sposobu wykonywania czynności przez Dyrektora Aresztu Śledczego w S., jak i załatwienia wniosku osadzonego mającego na celu potwierdzenie pewnych zdarzeń, postępowania Dyrektora, a nie wydania zaświadczenia na podstawie art. 217 K.p.a.