Dnia 14 listopada 2014 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi - Wydział III w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia NSA Teresa Rutkowska po rozpoznaniu w dniu 14 listopada 2014 roku na posiedzeniu niejawnym wniosku T. S. o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym poprzez ustanowienie adwokata w sprawie ze skargi T. S. na uchwałę Rady Gminy [...] z dnia [...] roku nr [...] w przedmiocie wygaśnięcia mandatu radnego postanawia: odmówić skarżącemu przyznania prawa pomocy. k.p. 5 4
Wyrokiem z dnia 28 lutego 2014 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi oddalił skargę T. S. na uchwałę Rady Gminy [...] z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie wygaśnięcia mandatu radnego.
Skarżący reprezentowany przez pełnomocnika z wyboru wniósł skargę kasacyjną od powyższego wyroku.
W związku z wypowiedzeniem pełnomocnictwa skarżący wniósł o przyznanie prawa pomocy w zakresie ustanowienia adwokata (k. 80). Jak wynika ze złożonego oświadczenia o stanie rodzinnym, majątku i dochodach skarżący prowadzi gospodarstwo domowe z żoną i dwiema córkami. Rodzina utrzymuje się z gospodarstwa rolnego o powierzchni 39,5 ha, z którego dochód określono na 3300 zł miesięcznie. Dodatkowo skarżący otrzymuje dietę radnego w kwocie 260 zł oraz świadczenie pielęgnacyjne i zasiłek na jedną z córek w wysokości 1153 zł. Wykazał także oszczędności w kwocie 340 000 zł oraz kredyt na prowadzenie i rozwój gospodarstwa w kwocie 223 000 zł. Ponadto wskazał, że jego gospodarstwo wyposażone jest w ciągnik rolniczy New Holland z 2003 r., przyczepę rolniczą z 2012r., silos zbożowy oraz suszarnię do zboża. W uzasadnieniu wniosku skarżący wyjaśnił, że w obecnej sytuacji nie jest w stanie ponieść kosztów wynajęcia adwokata. Podkreślił, że osiągnięcie niższych dochodów z gospodarstwa w związku ze zbiorem mniejszej ilości plonów powoduje, że nie ma środków na opłacenie pełnomocnika.
Postanowieniem z dnia 4 września 2014 r. referendarz sądowy odmówił skarżącemu przyznania prawa pomocy.
W sprzeciwie skarżący wskazał, że w jego ocenie wykazał, że nie ma dostatecznych środków na poniesienie kosztów ustanowienia pełnomocnika. Podkreślił, że poza zainteresowaniem Sądu pozostała konieczność spłacania kredytów zaciągniętych w związku z prowadzeniem gospodarstwa rolnego, kwestia wydatków na utrzymanie rodziny oraz wydatki na produkcję rolną.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z treścią art. 243 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) - dalej p.p.s.a., prawo pomocy może być przyznane stronie na jej wniosek złożony przed wszczęciem postępowania lub w toku postępowania. Jednocześnie ustawodawca w art. 246 § 1 p.p.s.a. uzależnił przyznanie prawa pomocy od wykazania przez stronę, że nie ma ona środków na poniesienie jakichkolwiek kosztów postępowania (przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym) lub że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny (przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym).
Prawo pomocy jest instytucją stanowiącą wyjątek od zasady ponoszenia kosztów postępowania przez strony postępowania. Z tego względu przesłanki zastosowania tej instytucji winny być interpretowane w sposób ścisły. Udzielenie prawa pomocy jest formą dofinansowania strony postępowania z budżetu państwa i powinno mieć miejsce tylko w sytuacjach, w których zdobycie przez stronę środków na sfinansowanie udziału w postępowaniu jest rzeczywiście, obiektywnie niemożliwe.