Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Paweł Mierzejewski, Sędziowie Sędzia WSA Bartłomiej Adamczak, Sędzia WSA Janina Guść (spr.), po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 15 kwietnia 2020 r. sprawy ze skargi Wojewody na uchwałę Rady Gminy [...] nr [...] z dnia 25 lutego 2020 r. w sprawie uchwalenia Wieloletniego Planu Rozwoju i Modernizacji Urządzeń Wodociągowych i Urządzeń Kanalizacyjnych na lata 2020-2023, będących w eksploatacji Zakładu Gospodarki Komunalnej w J. Spółka z o. o. i "A" Spółka z o. o. postanawia umorzyć postępowanie.
Wojewoda wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku na uchwałę Rady Gminy nr [...] z dnia 25 lutego 2020 r. w sprawie uchwalenia Wieloletniego Planu Rozwoju i Modernizacji Urządzeń Wodociągowych i Urządzeń Kanalizacyjnych na lata 2020-2023, będących w eksploatacji Zakładu Gospodarki Komunalnej w J. Spółka z o. o. i [...] Spółka z o. o.
W odpowiedzi na skargę Wójt Gminy wniósł o umorzenie postępowania informując, że na sesji Rady Gminy planowanej w dniu 29 grudnia 2020 r. podjęta zostanie uchwała w całości uchylająca zaskarżoną uchwałę z dnia 25 lutego 2020 r.
Wraz z pismem z dnia 30 grudnia 2020 r. Wójt Gminy nadesłał uchwałę Rady Gminy z dnia 29 grudnia 2020 r. nr [...] w sprawie uchylenia Uchwały nr [...] Rady Gminy z dnia 25 lutego 2020 r. w sprawie uchwalenia Wieloletniego Planu Rozwoju i Modernizacji Urządzeń Wodociągowych i Urządzeń Kanalizacyjnych na lata 2020-2023, będących w eksploatacji Zakładu Gospodarki Komunalnej w J. Spółka z o. o. i [...] Spółka z o. o. Stosownie do treści § 3 uchwały uchylającej weszła ona w życie z dniem podjęcia.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku zważył, co następuje:
W myśl art. 161 § 1 pkt 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U z 2019 r. poz. 2325 ze zm.) sąd wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania, jeżeli stało się ono bezprzedmiotowe. Przyczyna bezprzedmiotowości postępowania winna zaistnieć w toku postępowania sądowoadministracyjnego po wniesieniu skargi.
W niniejszej sprawie zaskarżona uchwała Rady Gminy [...] nr [...] została uchylona uchwałą z dnia 29 grudnia 2020 r. nr [...], już po wniesieniu skargi przez Wojewodę.
Postępowanie sądowoadministracyjne w sprawie stwierdzenia nieważności uchwały stało się w związku z tym się bezprzedmiotowe.
Zaskarżona uchwała nie była aktem prawa miejscowego, co upoważniałoby Sąd do merytorycznej oceny zaskarżonej uchwały mimo jej uchylenia. Akt prawa miejscowego od daty jego podjęcia do daty uchylenia może bowiem wywołać skutki prawne wobec podmiotów zewnętrznych, co uzasadnia konieczność jego eliminacji ze skutkiem wstecznym od daty wydania, która może nastąpić wyłącznie w trybie stwierdzenia nieważności uchwały ze skutkiem ex tunc.
Powszechnie przyjmuje się, że charakter prawa miejscowego mają akty normatywne, w których ujęto normy postępowania o charakterze generalnym i abstrakcyjnym.
Normatywny charakter aktu oznacza, że zawiera on wypowiedzi skierowane do adresatów w celu wskazania określonego sposobu zachowania się w postaci nakazu, zakazu lub uprawnienia. Charakter generalny maja akty definiujące adresatów poprzez wskazanie ich cech, a nie ich wymienienie z nazwy. Abstrakcyjność normy oznacza, że nakazywane, zakazywane lub dozwolone zachowanie ma mieć miejsce w pewnych, z reguły powtarzalnych okolicznościach, nie zaś w jednej konkretnej sytuacji. Akty takie odnoszą się do zachowań powtarzalnych, nie mogą zaś zrealizować się w wyniku jednorazowego zastosowania.
Akty prawa miejscowego skierowane są do podmiotów (adresatów) występujących poza organami administracji, a będąc źródłami prawa powszechnie obowiązującego mogą regulować postępowanie wszystkich kategorii adresatów (obywateli, organów, organizacji publicznych i prywatnych, przedsiębiorców). Akty prawa miejscowego stanowią zatem prawo dla wszystkich, którzy znajdą się w przewidzianej przez nie sytuacji. W praktyce oznacza to, że adresatami aktów prawa miejscowego są osoby będące mieszkańcami danej jednostki samorządu terytorialnego bądź przebywające na terenie jej działania (por. wyrok NSA z dnia 5 lipca 2011 r. sygn. akt II OSK 674/11)
Sąd podziela dominujące stanowisko doktryny i orzecznictwa, że uchwała w sprawie wieloletniego planu rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych podejmowana przez właściwą miejscowo radę gminy na podstawie art. 21 ust. 5 ustawy o ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 2028 ze zm.) nie jest aktem prawa miejscowego w rozumieniu art. 40 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 713 ze zm.). Uchwała ta jest wewnętrznym aktem planistycznym, aktem z zakresu administracji publicznej (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 10 stycznia 2018 r. sygn. akt IV SA/Wa 1878/17).
Uchylenie uchwały spowodowało, że przedmiot kontroli sądowoadministracyjnej w postaci aktu administracyjnego przestał istnieć. Z charakteru i treści uchwały nie wynika, by mogła ona wywołać w przeszłości skutki prawne wobec innych podmiotów . Orzekanie o stwierdzeniu nieważności uchwały, jest zatem zbędne z uwagi na brak przedmiotu rozstrzygnięcia.
Uzasadnia to umorzenie postępowania na podstawie art. 161 § 1 pkt 3 p.p.s.a.
Powołane w uzasadnieniu orzeczenia sądów administracyjnych dostępne są w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych (na stronie internetowej https://cbois.nsa.gov.pl.).