Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych /Dz.U. nr 118 poz. 561 ze zm./ komercjalizacja, w rozumieniu ustawy, polega na przekształceniu przedsiębiorstwa państwowego w spółkę, jeżeli przepisy ustawy nie stanowią inaczej a prywatyzacja w rozumieniu ustawy polega na zbywaniu należących do Skarbu państwa akcji lub udziałów spółek powstałych w wyniku komercjalizacji, rozporządzeniu wszystkimi składnikami materialnymi i niematerialnymi majątku przedsiębiorstwa państwowego lub spółki powstałej w wyniku komercjalizacji na zasadach określonych ustawą przez sprzedaż przedsiębiorstwa, wniesienia przedsiębiorstwa do spółki, oddanie przedsiębiorstwa do odrębnego korzystania.
Tego rodzaju czynności nie są objęte postępowaniem administracyjnym, a do spółki powstałej w wyniku komercjalizacji stosuje się przepisy Kodeksu handlowego. Także zbywanie akcji nie jest objęte postępowaniem administracyjnym i nie jest to czynność z zakresu administracji publicznej.
Uprawnienie do nabycia akcji, zarówno na zasadach preferencyjnych, jak i nieodpłatnie jest postacią uprawnienia majątkowego związanego ze stosunkiem pracy. Do rozstrzygania takich spraw Naczelny Sąd Administracyjny nie jest uprawniony.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi Doroty R., Barbara Z. w przedmiocie - nabycia akcji - postanawia odrzucić skargę.
Dorota R. i Barbara Z. w piśmie skierowanym do Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 2 sierpnia 2002 r. wnosiły, aby Naczelny Sąd Administracyjny:
1/ zobowiązał Ministerstwo Skarbu Państwa do wydania decyzji administracyjnej orzekającej, że po zmarłym w 1996 r. Eugeniuszu K. -pracowniku przedsiębiorstwa Elektrociepłowni SA Białystok w jego prawa pracownicze weszły jego córki Dorota R. i Barbara Z. spadkobierczynie,
2/ zobowiązał Ministerstwo Skarbu Państwa do określenia, kto w sprawie jest organem pierwszej instancji, a kto organem drugiej instancji,
3/ zobowiązał Ministerstwo Skarbu Państwa, aby w toku postępowania administracyjnego zapewnił wnioskodawczyniom pełny tok postępowania dwuinstancyjnego wraz z możliwością odwołania do NSA,
4/ zobowiązanie Ministerstwa Skarbu Państwa do wypłacenia lub wskazania organu, instytucji bądź podmiotu gospodarczego do wypłacenia im pełnego odszkodowania z tytułu poniesionej przez nich szkody wskutek zaniechania przez Ministerstwo Skarbu Państwa, jak też Elektrociepłownię Białystok SA dopuszczenia do objęcia akcji Elektrociepłowni Białystok SA,
5/ zobowiązania Ministerstwa Skarbu Państwa, aby do akt sądowych została dołączona cała dokumentacja źródłowa z Departamentu Prywatyzacji i Udostępniania Akcji Ministerstwa Skarbu Państwa w W.
Wniesiono również o przywrócenie wszystkich terminów, jeżeli zachodzi taka konieczność i obciążenie Ministerstwa Skarbu Państwa kosztami sądowymi i procesowymi.
W uzasadnieniu wskazano, że ojciec wnioskodawczyń Eugeniusz K. spełniał wszystkie kryteria formalne do objęcia akcji, tylko nie spełniał jednego warunku - nie zdążył złożyć oświadczenia woli, że chce objąć akcje, albowiem zmarł 16 maja 1996 r. Wnioskodawczynie zostały jedynymi spadkobiercami po zmarłym ojcu. Powołano się na uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2000 r. III ZP 20/00 w której wypowiedziano pogląd, że spadkobiercy pracownika uprawnionego do zakupu akcji na zasadach preferencyjnych mogą zrealizować prawo do nieodpłatnego nabycia akcji.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Oceniając powyższy wniosek należy stwierdzić, że Naczelny Sąd Administracyjny nie jest właściwy do rozpatrzenia poruszonych spraw, w związku z czym skarga podlega odrzuceniu.
Właściwość Naczelnego Sądu Administracyjnego określona jest w art. 16 do 20 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./ w powiązaniu z art. 1 tej ustawy.
Zgodnie z art. 17 tej ustawy skarga na bezczynność przysługuje w sytuacji bezczynności organów zobowiązanych do wydania decyzji, postanowień lub innych aktów lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczących przyznania, stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisu prawa. Musi to być również sprawa z zakresu tzw. administracji publicznej.
Tymczasem zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych /Dz.U. nr 118 poz. 561 ze zm./ komercjalizacja, w rozumieniu ustawy, polega na przekształceniu przedsiębiorstwa państwowego w spółkę, jeżeli przepisy ustawy nie stanowią inaczej a prywatyzacja w rozumieniu ustawy polega na zbywaniu należących do Skarbu państwa akcji lub udziałów spółek powstałych w wyniku komercjalizacji, rozporządzeniu wszystkimi składnikami materialnymi i niematerialnymi majątku przedsiębiorstwa państwowego lub spółki powstałej w wyniku komercjalizacji na zasadach określonych ustawą przez sprzedaż przedsiębiorstwa, wniesienia przedsiębiorstwa do spółki, oddanie przedsiębiorstwa do odrębnego korzystania.