Dnia 25 października 2022 r. Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Anna Dalkowska po rozpoznaniu w dniu 25 października 2022 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej zażalenia M. B. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 21 kwietnia 2022 r., sygn. akt III SA/Wa 269/22 odmawiające przywrócenia terminu do uzupełnienia braków formalnych skargi w sprawie ze skargi M. B. na postanowienie Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Warszawie z dnia 2 października 2021 r., nr [...] w przedmiocie odpowiedzialność podatkowa osób trzecich postanawia oddalić zażalenie.
1.1. Postanowieniem z dnia 21 kwietnia 2022 r., sygn. akt III SA/Wa 269/22, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie odmówił przywrócenia terminu do uzupełnienia braków formalnych skargi złożonej przez M. B. (dalej: "Skarżący", "Strona") na postanowienie Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Warszawie z dnia 2 października 2021 r. w przedmiocie solidarnej odpowiedzialności osoby trzeciej wraz ze spółką za zaległości podatkowe spółki w podatku od towarów i usług.
1.2. Na powyższe postanowienie strona wniosła zażalenie. Wniesiono o zmianę zaskarżonego postanowienia, któremu zarzucono naruszenie: art. 86 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 329 ze zm., dalej: "p.p.s.a") oraz art. 87 § 2 p.p.s.a.
2. Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
2.1. Zażalenie nie zasługiwało na uwzględnienie.
2.2. Instytucja przywrócenia terminu ma na celu wyeliminowanie negatywnych skutków jego uchybienia w sytuacji, gdy do tego uchybienia doszło w rezultacie okoliczności niezawinionych przez stronę postępowania zobowiązaną do dokonania określonej czynności procesowej w oznaczonym czasie. Zgodnie bowiem z art. 86 § 1 p.p.s.a. jeżeli strona nie dokonała w terminie czynności w postępowaniu sądowym bez swojej winy, sąd na jej wniosek postanowi przywrócenie terminu. Ponadto w myśl art. 87 p.p.s.a. pismo z wnioskiem o przywrócenie terminu należy wnieść w ciągu siedmiu dni od czasu ustania przyczyny uchybienia terminu, a w piśmie tym uprawdopodobnić okoliczności wskazujące na brak winy w uchybieniu terminu. Równocześnie z wnioskiem należy także dokonać czynności sądowej, której nie dokonano w terminie.
Z przywołanych regulacji wynika, że instytucja przywrócenia terminu ma charakter wyjątkowy i skorzystanie z niej nie jest możliwe, gdy strona postępowania dopuściła się choćby lekkiego niedbalstwa. Innymi słowy, przywrócenie terminu może mieć miejsce wtedy, gdy uchybienie nastąpiło wskutek przeszkody, której strona nie mogła usunąć, nawet przy użyciu największego w danych warunkach wysiłku. Dla przykładu można wskazać, że do niezawinionych przyczyn uchybienia terminu zalicza się w orzecznictwie m.in.: stany nadzwyczajne, takie jak problemy komunikacyjne, klęski żywiołowe (powódź, pożar), czy nagłą chorobę strony lub jej pełnomocnika, która nie pozwoliła na wyręczenie się inną osobą (por. postanowienie NSA z 21 lipca 2022 r., sygn akt III OZ 447/2, CBOIS)
2.3. Podkreślenia wymaga, że Sąd, rozpoznając wniosek o przywrócenie terminu, jest zobowiązany do podjęcia rozstrzygnięcia przede wszystkim na podstawie treści wniosku (podniesionych tam okoliczności faktycznych i racji prawnych) oraz dokumentów zebranych w aktach sprawy. Tym samym to do podmiotu wnioskującego o przywrócenie terminu należy takie umotywowanie wniosku, ewentualnie dodatkowe poparcie swoich twierdzeń niezbędną dokumentacją, aby w sposób możliwe wyczerpujący i przekonujący dla sądu administracyjnego uprawdopodobnić brak winy w niedochowaniu terminu. Przy czym, z uwagi na charakter działania sądu kasacyjnego, który sprowadza się jedynie do badania prawidłowości działania sądu pierwszej instancji, a nie do powtórnego merytorycznego rozpoznania danej sprawy, wspomniane okoliczności muszą zostać wykazane na etapie rozpatrywania wniosku o przywrócenie terminu przez sąd pierwszej instancji.