Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku Wydziału II: Barbara Romanczuk, po rozpoznaniu w dniu 21 lutego 2017 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku o przyznanie prawa pomocy w zakresie obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie radcy prawnego A. P. sprawy ze skargi J. G. na działanie pracowników Ośrodka Pomocy Społecznej w W. w przedmiocie odmowy wydania uwierzytelnionych kopii z akt sprawy oraz odmowy zrobienia fotokopii akt p o s t a n a w i a odmówić przyznania prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie radcy prawnego.
J. G. wniósł o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie radcy prawnego A. P. podając, iż prowadzi samodzielne gospodarstwo domowe. Źródło miesięcznego dochodu skarżącego stanowi dochód z gospodarstwa rolnego w kwocie 557,60 zł. J. G. jest osobą przewlekle chorą, wymagającą stałego leczenia i rehabilitacji. Skarżący posiada dom o powierzchni [...] m2 oraz nieruchomość rolną o powierzchni [...] ha. Dodatkowo wnioskodawca posiada stary ciągnik i inne maszyny rolnicze, a także stare budynki gospodarcze. Poza tym nie posiada oszczędności czy też innych przedmiotów wartościowych. W uzasadnieniu swego wniosku skarżący podniósł, iż bieżące utrzymanie, w tym leczenie i rehabilitacja, w całości pochłania uzyskiwane dochody. Do jego wydatków należy zaliczyć: ubezpieczenie KRUS - 390 zł (kwartalnie), energia elektryczna - 58 zł, gaz - 30 zł, telefon - 50 zł, śmieci - 5 zł, podatek rolny - 279 zł (rocznie), leki i rehabilitacja - 150 zł, ubezpieczenie budynków - 161 zł (rocznie), ubezpieczenie ciągnika - 60 zł (rocznie) (k. 2-3).
Pismem z dnia 10 stycznia 2017 r. referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku wezwał skarżącego do złożenia w terminie 7 dni dodatkowego oświadczenia m.in. wskazania: charakteru działalności rolniczej oraz wysokości dochodu z nieruchomości rolnej (z uwzględnieniem dopłat) oraz przedstawienia czy pozostaje we wspólnym gospodarstwie z rodzicami, a także przedłożenia dokumentów potwierdzających podnoszone okoliczności, w szczególności w zakresie uzyskiwanych dochodów i ponoszonych wydatków, wyciągów z rachunków bankowych (k. 5).
W zakreślonym terminie skarżący nie udzielił żadnej odpowiedzi (k. 6).
Zgodnie z treścią art. 245 § 2 w zw. z art. 246 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ( Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.) przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej w zakresie całkowitym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego następuje, gdy osoba ta wykaże, iż nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania. Warunkiem zatem przyznania przedmiotowego uprawnienia stronie, jest wykazanie przez nią, że nie ma środków na poniesienie pełnych kosztów postępowania, a w związku z tym uzasadniona jest pomoc Państwa.
Instytucja zwolnienia od kosztów sądowych stanowi w istocie pomoc państwa dla osób, które z uwagi na ich trudną sytuację materialną nie mogą uiścić kosztów postępowania bez wywołania uszczerbku koniecznego utrzymania siebie i rodziny. W orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego akcentuje się, iż to na stronie ciąży obowiązek udowodnienia, że znajduje się w sytuacji uprawniającej do skorzystania z prawa pomocy (vide: postanowienia NSA: z dnia 5 września 2005 r. sygn. akt II FZ 414/05; z dnia 18 lutego 2005 r., sygn. akt OZ 1510/04; z dnia 14 lutego 2005 r., sygn. akt FZ 760/04; z dnia 31 grudnia 2004 r., sygn. akt GZ 146/04; z dnia 19 października 2007 r., sygn. akt II FZ 498/07- nie publikowane).