Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w składzie następującym: Przewodniczący: SNSA Małgorzata Wolska po rozpoznaniu w dniu 8 stycznia 2015 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku J. P. o przyznanie prawa pomocy obejmującego zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie z jego skargi na bezczynność Wojewody [...] w przedmiocie nierozpoznania wniosków - postanawia - odmówić przyznania prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych.
Postanowieniem z dnia 3 grudnia 2014 r., sygn. akt II SAB/Rz 50/14, wydanym przez referendarza sądowego Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, odmówiono J. P. przyznania prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych.
W otwartym terminie do wniesienia środka zaskarżenia J. P. złożył sprzeciw i wniósł o pozytywne rozpoznanie jego wniosku poprzez zwolnienie od kosztów sądowych. Składający sprzeciw nie zgodził się ze stanowiskiem zawartym w uzasadnieniu kwestionowanego rozstrzygnięcia.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Stosownie do treści art. 260 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm. - określanej dalej w skrócie jako "P.p.s.a.") w przypadku skutecznego wniesienia sprzeciwu postanowienie przeciwko któremu został on wniesiony, traci moc, a sprawa będąca przedmiotem sprzeciwu podlega rozpoznaniu przez sąd na posiedzeniu niejawnym.
Na wstępie zaznaczenia wymaga, że w niniejszej sprawie wniosek o udzielenie pomocy prawnej dotyczy zwolnienia od kosztów sądowych.
Zgodnie z treścią art. 245 § 3 i art. 246 § 1 pkt 2 P.p.s.a. prawo pomocy w zakresie częściowym obejmuje zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków, albo od opłat sądowych i wydatków lub tylko ustanowienie zastępcy prawnego i może być przyznane osobie fizycznej, gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.
Podstawową zasadą obowiązującą na gruncie postępowania sądowoadministracyjnego, a dotyczącą kosztów postępowania, jest określona w art. 199 P.p.s.a. zasada, zgodnie z którą strony ponoszą koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Udzielenie stronie prawa pomocy jest formą dofinansowania jej z budżetu państwa i powinno mieć miejsce w sytuacjach, gdy zdobycie przez stronę środków na sfinansowanie udziału w postępowaniu sądowym jest rzeczywiście obiektywnie niemożliwe. W doktrynie wyrażono pogląd, że zwolnienie od ponoszenia opłat sądowych jest odstępstwem od konstytucyjnego obowiązku ich powszechnego i równomiernego ponoszenia, wynikającego z art. 84 Konstytucji i dlatego może być stosowane w sytuacjach wyjątkowych, gdy istnieją uzasadnione powody do przerzucenia ciężaru dotyczącego danej osoby na współobywateli - (por. B. Dauter, B. Gruszczyński, A. Kabat, M. Niezgódka-Medek -"Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi" - Komentarz, wyd. Zakamycze 2005, str. 594).
Odnosząc powyższe do niniejszej sprawy a w szczególności do sytuacji materialnej i życiowej skarżącego, Sąd uznał, że wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych nie zasługuje na uwzględnienie.
Na podstawie złożonego przez skarżącego wniosku na urzędowym formularzu PPF oraz dodatkowego oświadczenia Sąd ustalił, że J. P. prowadzi jednoosobowe gospodarstwo domowe. Źródłem jego utrzymania jest pobierana emerytura w wysokości 2 165 zł brutto (1798,24 netto) oraz dopłaty do gospodarstwa rolnego (o pow. 1,53 ha) w wysokości 1690 zł/rok. Na posiadany przez wyżej wymienionego majątek składa się dom o powierzchni 210 m2, gospodarstwo rolne o pow. 1,53 ha. Wnioskodawca podkreślił, że nie posiada jakichkolwiek oszczędności, udziałów ani obligacji, jak też żadnych wartościowych przedmiotów. W odpowiedzi na wezwanie referendarza sądowego wnioskodawca sprecyzował, że wydatki na jego comiesięczne utrzymanie to kwoty: 1100 zł (odzież, żywność), 100 zł (koszty leczenia), 200 zł (koszty utrzymania budynków: mieszkalnego i gospodarczego wraz z ubezpieczeniem), 30 zł (ubezpieczenie na życie), 100 zł (energia elektryczna), 50 zł (gaz), 64 zł (telefon), 35 zł (prasa), 6 zł (wywóz śmieci), 20 zł ("kościół"), 50 zł (utrzymanie posesji, koszenie trawy, konserwacja bram), 25 zł/mc (podatek od nieruchomości), 200 zł (utrzymanie samochodu), 150 zł (utrzymanie ciągnika). Łączny koszt "obróbki gospodarstwa" to kwota: 5725 zł/rok, natomiast dopłaty do gospodarstwa to kwota 1690 zł/rok.