Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Maria Taniewska-Banacka, Sędziowie Sędzia WSA Grzegorz Dobrowolski (spr.),, Sędzia NSA Łucja Franiczek, Protokolant starszy referent Barbara Urban, po rozpoznaniu w dniu 8 lutego 2016 r. na rozprawie sprawy ze skargi A. W. na bezczynność Starosty [...] w przedmiocie niezałatwienia wniosku w sprawie wyłączenia z zasobu geodezyjnego i kartograficznego zarysów pomiarowych dokonanych w związku ze scalaniem nieruchomości w kwestii wniosku o dopuszczenie do udziału w charakterze uczestników postępowania A. D. i E. P. p o s t a n a w i a: odmówić dopuszczenia A. D. i E. P. do udziału w postępowaniu sądowym w charakterze jego uczestników.
Pismem z dnia 23 maja 2015 r. A. W. wniosła skargę na bezczynność Starosty [...] w przedmiocie niezałatwienia wniosku o wyłączenie z zasobu geodezyjnego i kartograficznego zarysów pomiarowych dokonanych w związku ze scaleniem nieruchomości decyzją Kierownika Urzędu Rejonowego w K. z dnia [...] r., nr [...], której to następnie Samorządowe Kolegium Odwoławcze w C. decyzją z dnia [...] r., nr [...] stwierdziło nieważność w części dotyczącej zabudowanej działki o nr [...] (po scaleniu działka nr [...]) i w części dotyczącej zabudowanej działki o nr [...] (po scaleniu działka nr [...]).
W toku postępowania sądowego w dniu 26 listopada 2015 r. A. D. oraz E. P. zwrócili się o dopuszczenie do udziału w sprawie w charakterze uczestników tegoż postępowania. W odpowiedzi na wezwanie Sądu do uzasadnienia złożonych wniosków, wyżej wymienieni powołali się na fakt, że w wyniku przeprowadzonych postępowań spadkowych są spadkobiercami właścicieli działek, których powołany na wstępie wniosek Skarżącej dotyczył. W załączeniu złożyli kopie postanowień o stwierdzeniu nabycia spadku.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach zważył, co następuje:
Podstawę prawną do orzekania w przedmiocie dopuszczenia podmiotów do toczącego się postępowania sądowego stanowi art. 33 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j.: Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.), dalej zwanej "p.p.s.a." Zgodnie z ogólną zasadą postępowania sądowoadminstracyjnego wyrażoną w art. 32 p.p.s.a. stronami postępowania prowadzonego przed sądem administracyjnym są skarżący oraz organ, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi. Jednocześnie art. 33 § 1 p.p.s.a. uznaje za uczestnika postępowania osobę, która brała udział w postępowaniu administracyjnym, a nie wniosła skargi, jeżeli wynik postępowania sądowego dotyczy jej interesu prawnego. Jako uczestnik może się także zgłosić osoba (podmiot), która nie brała udziału w postępowaniu administracyjnym, jeżeli wynik tego postępowania dotyczy jej interesu prawnego oraz organizacja społeczna, o której mowa w art. 25 § 4 p.p.s.a., w sprawach innych osób, jeżeli sprawa dotyczy zakresu jej statutowej działalności (art. 33 § 2 p.p.s.a.). Z powyższych przepisów wynika, że uczestnicy postępowania dzielą się na dwie grupy: uczestników postępowania sądowego z mocy prawa (art. 33 § 1 p.p.s.a.) oraz uczestników postępowania dopuszczonych do udziału w postępowaniu przez sąd (art. 33 § 2 p.p.s.a.). Badanie interesu prawnego uczestników wstępujących do postępowania sądowoadministracyjnego z mocy prawa jest zbędne gdyż został on już zweryfikowany w postępowaniu administracyjnym.
W zawisłej sprawie A. D. i E. P. wystąpili z wnioskami o dopuszczenie do udziału w postępowaniu sądowym w charakterze uczestnika na podstawie art. 33 § 2 p.p.s.a. Zatem rolą Sądu jest dokonanie oceny ich interesu prawnego w niniejszej sprawie sądowoadministracyjnej. Sąd podziela w pełni stanowisko, że o statusie uczestnika postępowania sądowoadministracyjnego nie mogą przesądzać okoliczności faktyczne - faktyczny udział w postępowaniu sądowym. Legitymacja uczestnika musi mieć podstawę w przepisach prawa materialnego (por. wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie: z dnia 15 kwietnia 1993 r., I SA 1719/92, OSP 1994, z. 10, poz. 199, z dnia 29 października 2008 r., sygn. akt II GSK 422/08 - dostępny tak jak i powołane w dalszej części uzasadnienia orzeczenia na stronie internetowej www.orzeczenia.nsa.gov.pl). Stwierdzenie istnienia interesu prawnego wymaga ustalenia związku o charakterze materialnoprawnym między obowiązującą normą prawa a sytuacją prawną konkretnego podmiotu prawa, polegającego na tym, że akt stosowania tej normy może mieć wpływ na sytuację prawną tego podmiotu w zakresie prawa materialnego. Interes taki powinien znajdować potwierdzenie w okolicznościach faktycznych, które uzasadniają zastosowanie normy prawa materialnego i musi istnieć w dacie stosowania danych norm prawnych. Interes prawny przejawia się w tym, że określony podmiot ma roszczenie o przyznanie mu uprawnienia lub zwolnienia z nałożonego obowiązku. Jeżeli w przepisach szczególnych ustawy określone zostały prawa i obowiązki strony, to takie same prawa i obowiązki przysługują również uczestnikom postępowania na prawach strony i uczestnikom postępowania (zob. J. Drachal. A. Wiktorowska, G. Rząsa, "Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz", Warszawa 2013 r., s. 141-142). Podkreśla się także, że aby interes prawny mógł być zaspokojony, musi być on interesem osobistym, własnym, indywidualnym, znajdującym swoją podstawę w konkretnym przepisie prawa materialnego oraz potwierdzenie w okolicznościach faktycznych. Przy czym pojęcie własnego interesu prawnego oznacza, że nie można opierać go wyłącznie na sytuacji prawnej innego podmiotu, nawet jeżeli w konkretnej sprawie charakter związków tych podmiotów byłby nie tylko faktyczny, ale i prawny (por. postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 2 kwietnia 2008 r., sygn. II OZ 280/08). Od tak pojmowanego interesu prawnego należy odróżnić interes faktyczny, kiedy to dany podmiot jest wprawdzie bezpośrednio zainteresowany rozstrzygnięciem sprawy administracyjnej, nie może jednak wskazać przepisu prawa, który stanowiłby podstawę jego roszczenia i w konsekwencji uprawniał go do żądania stosownych czynności organu administracji (por. postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 22 sierpnia 2012 r. sygn. akt II GZ 271/12).