Wiesław Jakubiec - referendarz sądowy w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym we Wrocławiu po rozpoznaniu w dniu 18 maja 2010 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku E. R.o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym w sprawie ze skargi na decyzję D. Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego we W. z dnia ... Nr .... w przedmiocie umorzenia postępowania administracyjnego w sprawie stanu technicznego sieci ciepłowniczej nadziemnej i podziemnej postanawia: 1. przyznać prawo pomocy w części dotyczącej zwolnienia z obowiązku uiszczenia każdorazowej opłaty sądowej w zakresie przekraczającym kwotę 50 zł (pięćdziesiąt złotych); 2. odmówić przyznania prawa pomocy w pozostałym zakresie.
W odpowiedzi na wezwanie o uzupełnienie braku skargi poprzez uiszczenie wpisu sądowego w wysokości 500 zł, skarżąca złożyła na urzędowym formularzu wniosek o przyznanie jej prawa pomocy w zakresie zwolnienia z kosztów sądowych i ustanowienia adwokata wskazując w uzasadnieniu, że gospodarstwo domowe prowadzi z mężem i dwójką małoletnich dzieci, jedynym źródłem utrzymania jej rodziny jest wynagrodzenie ze stosunku pracy jaki otrzymuje jej mąż (3.626 zł), ona sama zaś jest osobą bezrobotną bez prawa do zasiłku. Dodała, ze jej syn choruje i wydatki na leki dla niego wynoszą ok. 200 zł. Poinformowała, że zawarła z Burmistrzem Brzegu Dolnego ugodę w sprawie spłaty zadłużenia jakie ma w stosunku do Gminy (opłaty za zajmowany lokal) w 24 ratach po 125, 34 zł począwszy od 1.02.2010 r. Skarżąca podała, że posiada nieruchomość rolną o pow. 0, 3624 ha, za którą za 2010 rok zapłaciła czynsz dzierżawny i podatek w wysokości 120 zł.
W piśmie z dnia 10 maja 2010 r. skarżąca oświadczyła, że nie zbywa posiadanej nieruchomości, bowiem na niej posadowiona jest sieć ciepłownicza, która zaniża wartość gruntu. Poinformowała, że z dochodu jej męża w wysokości 4.200 zł pokrywane są następujące wydatki: opłata za gaz- 84 zł; za energię elektryczną- - 122, 68 zł; za wodę (za 2 m-ce)- 116, 59 zł; za Internet- 62, 50 zł; czynsz za mieszkanie i wywóz śmieci- 1.000 zł; podatek od nieruchomości (za rok) - 119 zł; koszt lekarstw- 135, 05 zł; zakup okularów (kwiecień br.)- 305 zł; koszty dojazdów: córki- ok. 100 zł i męża- ok. 400 zł. Z załączonej do pisma deklaracji podatkowej wynika, iż skarżącej przysługuje zwrot nadpłaty w podatku dochodowym za rok 2009 w wysokości 2.911 zł.
Zgodnie z art. 245 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnym- zwanej dalej u.p.s.a. (Dz. U. Nr 153, poz. 127 ze zm.) prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym lub częściowym. Prawo pomocy w zakresie całkowitym może być przyznane, gdy wnioskodawca wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania (art. 246 § 1 pkt 1 u.p.s.a.), gdy zaś wykaże tylko, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny (art. 246 § 1 pkt 2 u.p.s.a.) wówczas Sąd może przyznać mu prawo pomocy w zakresie częściowym.
Podniesione przez skarżącą w toku postępowania okoliczności wskazują na zasadność uwzględnienia wniosku tylko w części. Konieczność partycypowania przez skarżącą w kosztach sądowych (choćby w niewielkim zakresie) znajduje uzasadnienie w posiadanej przez nią sytuacji materialnej.
W ocenie Sądu osiągany przez rodzinę wnioskodawczyni dochód (4.247, 43 zł) w zestawieniu z wysokością niezbędnych, miesięcznych wydatków (zresztą niektórych nie udokumentowanych np. czynsz za mieszkanie, koszty dojazdu) oraz z wysokością jedynego na tym etapie postępowania kosztu sądowego (wpis sądowy od skargi) jest wystarczające aby sfinansować zarówno ww. wydatki, jak i ustaloną w sentencji opłatę sądową. Przyznanie prawa pomocy to w istocie "kredytowanie" kosztów postępowania z budżetu Państwa (czyli jest to dodatkowe obciążenie innych obywateli) i dlatego winno być udzielane wyjątkowo. W przypadku ubogiego społeczeństwa, jakim jest społeczeństwo polskie, prawo pomocy powinno być udzielane przede wszystkim osobom bez majątku oraz pozbawionych (obiektywnie) możliwości uzyskania środków na ten cel z jakichkolwiek źródeł. Koszty sądowe należy traktować jako wydatki bieżące w budżecie domowym, które powinny być zaspokajane na równi z innymi podstawowymi wydatkami. Do oceny możliwości uiszczenia przez skarżącą kosztów sądowych nie jest istotne źródło, z którego czerpie ona środki na koszty swego utrzymania (może to być m.in. wsparcie finansowe najbliższej rodziny czy pożyczka od osób trzecich). Podkreślić również należy, że skarżącej i jej mężowi przysługuje uprawnienie do zwrotu nadpłaty w podatku dochodowym za rok 2009 w wysokości 2.911 zł, i kwota ta została już lub w najbliższym czasie zostanie im przelana na konto.