Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, - Iwona Maciejuk po rozpoznaniu w dniu 26 maja 2010 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku B. B. o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych w sprawie ze skargi B. B. na postanowienie Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu z dnia [...] listopada 2009 r. nr [...] w przedmiocie uchybienia terminu do wniesienia odwołania postanawia - odmówić zwolnienia od kosztów sądowych -
Na podstawie informacji przedstawionych przez stronę w urzędowym formularzu wniosku o przyznanie prawa pomocy ustalono, co następuje.
Skarżący we wspólnym gospodarstwie domowym pozostaje z żoną. Na dochód rodziny w łącznej wysokości 3 820 zł (brutto) składa się emerytura wraz z dodatkami wnioskodawcy oraz zasiłek pielęgnacyjny żony. Majątek stanowi dom o powierzchni 109 m2, nieruchomość rolna o powierzchni 217 m2 oraz samochód osobowy marki Renault - rok produkcji 1982. Wnioskodawca posiada oszczędności w łącznej wysokości 5 027 zł. W uzasadnieniu wniosku strona podała, że utrzymanie domu i nieruchomości rolnej wymaga określonych nakładów. Żona wnioskodawcy wymaga leczenia.
Z uwagi na to, że informacje podane w urzędowym formularzu nie pozwalały na pełną ocenę sytuacji materialnej strony, nie zawierały bowiem wszystkich danych potrzebnych do ustalenia, czy spełniona została ustawowa przesłanka warunkująca przyznanie prawa pomocy, skarżący wezwany został pismem z dnia 18 maja 2010 r. do nadesłania kserokopii dokumentu wskazującego wysokość uzyskiwanej emerytury i dodatków oraz złożenia oświadczenia o dokładnej wysokości stałych miesięcznych wydatków w gospodarstwie domowym (opłaty za energię elektryczną, gaz, telefon, benzynę, wysokości opłat za lekarstwa, ewentualnie innych stałych wydatków).
Wnioskodawca nie nadesłał kserokopii żądanego dokumentu oraz oświadczenia o wydatkach. Pismem z dnia 25 maja 2010 r. poinformował, że nie prowadzi domowej księgowości, a ze względu na trudną sytuację rodzinną nie dysponuje czasem na zebranie żądanych danych.
Zgodnie z art. 246 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), zwanej dalej P.p.s.a., przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej w zakresie częściowym następuje, gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.
Instytucja prawa pomocy stanowi realizację konstytucyjnej zasady prawa do sądu. Prawo to powinno być przyznawane wówczas, gdy strona jest w bardzo trudnej sytuacji materialnej, a odmowa przyznania prawa pomocy uniemożliwiałaby dostęp do sądu. Ocena, czy spełniona została przesłanka warunkująca przyznanie prawa pomocy, następuje na podstawie informacji przedstawionych przez stronę. Sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzania z urzędu postępowania w celu uzyskania odpowiednich dokumentów poświadczających rzeczywistą sytuację i możliwości płatnicze osoby wnioskującej o przyznanie prawa pomocy. To na wnioskodawcy ciąży obowiązek wykazania, iż faktycznie znajduje się w sytuacji uzasadniającej przyznanie prawa pomocy. Rzeczywista sytuacja majątkowa wnioskodawcy nie może budzić żadnych wątpliwości.
W niniejszej sprawie skarżący nie wykazał, że spełnia przesłankę warunkującą przyznanie prawa pomocy. Wnioskodawca nie nadesłał kserokopii dokumentu wskazującego wysokość uzyskiwanego świadczenia, nie złożył też oświadczeń o wysokości stałych miesięcznych wydatków w gospodarstwie domowym. Dane te były niezbędne celem ustalenia, jaką kwotą faktycznie dysponuje rodzina po dokonaniu opłat. Wnioskodawca wskazał jedynie, że utrzymanie nieruchomości wymaga określonych nakładów. Dokonanie ustaleń w zakresie sytuacji finansowej wymaga zaś dokładnych danych. Dane zawarte w formularzu nie pozwalają stwierdzić, że strona nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny, zwłaszcza, że wnioskodawca posiada oszczędności w wysokości 5 027 zł. Skarżący nie oświadczył przy tym, aby były one przeznaczone na ściśle określony cel.
Na podstawie przedstawionych przez stronę danych nie można dokonać pełnej oceny możliwości płatniczych wnioskodawcy, a tym samym uznać, że spełniona została przesłanka, na mocy której następuje przyznanie prawa pomocy. Strona poinformowała, że uiściła wpis sądowy.
Z uwagi na to, że strona nie wykazała, iż spełnia ustawową przesłankę, na podstawie art. 246 § 1 pkt 2 w zw. z art. 254 § 1 oraz art. 258 § 1 i § 2 pkt 7 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, orzeczono jak w postanowieniu.