Wniosek o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych oraz ustanowienia radcy prawnego lub adwokata w sprawie ze skargi na postanowienie Komendanta Głównego Policji w przedmiocie stwierdzenia uchybienia terminu do wniesienia odwołania
Uzasadnienie strona 4/4

Z tych względów, skoro skarżący pozostaje w związku małżeńskim powinien przedłożyć dokumenty konieczne do zbadania także sytuacji majątkowej jego żony, tym bardziej, że jak wynika z oświadczenia skarżącego prowadzi on wspólnie z żoną gospodarstwo domowe i wspólnie ponoszą koszty jego utrzymania.

Wskazane wyżej wątpliwości w zakresie pełnych danych co do rzeczywistej sytuacji materialnej i finansowej skarżącego i jego żony uniemożliwiają zweryfikowanie oświadczeń co do jego rzeczywistej sytuacji materialnej, a tym samym ocenę faktycznych zdolności płatniczych. Oświadczenie niepełne oraz takie, które budzi wątpliwości, nie może stanowić podstawy przyznania prawa pomocy. Prawo pomocy jest bowiem instytucją wyjątkową i jako taka powinno być stosowne tylko wobec osób, które w sposób niebudzący wątpliwości wykazały, że spełniają przesłanki do jego otrzymania, czego w warunkach niniejszej sprawy skarżący nie uczynił. Referendarz sądowy nie ma obowiązku prowadzenia dochodzeń w sytuacji, gdy skarżący uchyla się od podania stosownych danych umożliwiających pełną ocenę jego sytuacji majątkowej oraz możliwości finansowych, bądź też gdy przedłożone dane nie są wystarczające.

Reasumując, należało zatem uznać, że wniosek skarżącego nie mógł być uwzględniony, gdyż oświadczenie co do wysokości dochodu gospodarstwa domowego budzi uzasadnione wątpliwości, których nie usunięto pomimo wystosowanego do skarżącego wezwania. Wszystkie zaś inne oświadczenia skarżącego oraz okoliczności potwierdzone dokumentami źródłowymi, a więc: niewysoki dochód (emerytura) czy brak oszczędności, nie mogły zostać uznane za wystarczające w tej sytuacji, aby przyznać stronie prawo pomocy. Również fakt, że skarżący oprócz bieżących kosztów utrzymania ponosi inne usprawiedliwione wydatki (raty kredytu), które w istotny sposób wyczerpują dochody gospodarstwa domowego nie oznacza, że spełnia przesłanki do przyznania prawa pomocy w żądanym zakresie. Zobowiązania cywilnoprawne nie mogą mieć pierwszeństwa przed kosztami postępowania sądowego (por. postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 7 lutego 2006 r., sygn. akt I OZ 83/06, dostępne w internetowej Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych). Przedkładanie należności o charakterze prywatnoprawnym nad publicznoprawnymi nie może skutkować przerzuceniem ciężaru finansowania postępowań sądowo-administracyjnych na Skarb Państwa (por. Naczelny Sąd Administracyjny m.in. w orzeczeniach z dnia 25 kwietnia 2006 r., sygn. akt I FZ 150/06, z dnia 9 lutego 2006 r., sygn. akt I FZ 9/06, czy z dnia 14 czerwca 2005 r., sygn. akt II OZ 475/05, dostępnych w internetowej Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych).

Zauważyć należy, że w sytuacji, w której wnioskodawca nie przedstawia wszystkich okoliczności dotyczących jego sytuacji finansowej, bądź też przedstawia niepełne lub niejasne dane (np. w zakresie łącznego dochodu gospodarstwa domowego w kwocie 10.085 zł przy wykazanej emeryturze w wysokości 1.853 zł) - co miało miejsce w niniejszej sprawie - powinien liczyć się z tym, że referendarz sądowy nie będzie miał wystarczających podstaw do przyznania prawa pomocy. Przyznanie tego prawa jest bowiem uzależnione od przeprowadzenia rzetelnej analizy zdolności finansowej wnioskodawcy, a ta jest możliwa jedynie na podstawie wysokości rzeczywiście uzyskiwanych dochodów, posiadanych środków finansowych i ponoszonych wydatków.

Dodatkowo wskazać należy, że ustanowienie pełnomocnika z urzędu w toku postępowania przed sądem pierwszej instancji ma charakter wyjątkowy. Sąd pierwszej instancji, nie będąc związany granicami skargi, zobowiązany jest do wzięcia pod uwagę z urzędu wszelkich ewentualnych naruszeń prawa dokonanych przez organ administracji, którego akt lub czynność zostały zaskarżone. Oznacza to, że sąd ma obowiązek dokonać oceny zgodności z prawem zaskarżonego aktu administracyjnego nawet wówczas, gdy dany zarzut nie został podniesiony w skardze. Ustanowienie profesjonalnego pełnomocnika z urzędu następuje tylko wówczas, gdy brak profesjonalnej pomocy prawnej może pozbawić stronę możliwości obrony swoich praw. Takie niebezpieczeństwo nie zachodzi w postępowaniu przed wojewódzkim sądem administracyjnym z uwagi na gwarancje procesowe przewidziane w art. 6, w art. 134 § 1 i art. 140 § 1 P.p.s.a. (por. postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 20 czerwca 2008 r., sygn. akt II OZ 625/08 publ. w LEX nr 493568 oraz postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 10 stycznia 2014 r., sygn. akt II OZ 1212/13, orzeczenie dostępne w internetowej Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych).

Z tych względów, na podstawie art. 246 § 1 pkt 1 i art. 258 § 1 i § 2 pkt 7 P.p.s.a., postanowiono jak w sentencji.

Strona 4/4
Inne orzeczenia o symbolu:
6313 Cofnięcie zezwolenia na broń
Inne orzeczenia z hasłem:
Prawo pomocy
Inne orzeczenia sądu:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
Inne orzeczenia ze skargą na:
Komendant Policji