Referendarz sądowy w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Szczecinie Bożena Gonzalez Perea po rozpoznaniu w dniu 22 października 2010 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy z wniosku A. M. o przyznanie prawa pomocy w zakresie obejmującym częściowe zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie z Jej skargi na decyzję Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie przyznania pomocy pieniężnej p o s t a n a w i a odmówić częściowego zwolnienia od kosztów sądowych
A M. wniosła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w [...] skargę na decyzję Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych z dnia [..] r. nr [...] utrzymującą w mocy decyzję tego organu odmawiającą przyznania doraźnej pomocy pieniężnej.
Skarżąca, wezwana do uiszczenia wpisu sądowego od skargi w kwocie 100 zł, złożyła wniosek o przyznanie prawa pomocy w zakresie obejmującym częściowe zwolnienie od kosztów sądowych. W uzasadnieniu wniosku oświadczyła, że jest osobą samotną, po zawale mięśnia sercowego i amputacji piersi, mieszka w mieszkaniu o pow. 48 m2, utrzymuje się z emerytury w kwocie 1596 zł miesięcznie brutto.
Wezwaniem z dnia 4 października 2010 r. referendarz sądowy zobowiązał skarżącą do przedłożenia dowodów potwierdzających uzyskiwane dochody oraz wydatki ponoszone na utrzymanie mieszkania i ewentualne leczenie, a także do przedłożenia wyciągów lub wykazów z rachunku bankowego. W odpowiedzi na zobowiązanie wnioskodawczyni przedłożyła wyciągi z rachunku bankowego, kserokopię decyzji ZUS z dnia 5 marca 2010 r. o waloryzacji emerytury oraz kserokopie czterech faktur za dostawę gazu.
Zasadą wynikającą z art. 199 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153 poz.1270 ze zm.) - dalej p.p.s.a., jest ponoszenie przez strony kosztów postępowania związanych z ich udziałem w sprawie, a zwolnienie od ponoszenia tych kosztów jest wyjątkiem od zasady. Przyznanie osobie fizycznej prawa pomocy przez zwolnienie od kosztów sądowych w zakresie całkowitym lub częściowym zgodnie z art. 246 § 1 pkt 2 p.p.s.a. następuje w określonych przypadkach. W zakresie całkowitym, gdy osoba wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania. W zakresie częściowym, gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Oznacza to, że instytucja zwolnienia od kosztów sądowych ma charakter wyjątkowy i jest stosowana tylko w przypadku osób charakteryzujących się trudną sytuacją materialną. Do osób tych zaliczyć można bezrobotnych, którzy nie pobierają zasiłku lub osoby, które ze względu na okoliczności życiowe pozbawione są środków do życia bądź środki te są bardzo ograniczone i zaspokajają tylko podstawowe potrzeby życiowe. Instytucja prawa pomocy ma więc w założeniu służyć najuboższym, czyli podmiotom dla których konieczność poniesienia kosztów postępowania oznaczałaby faktyczne ograniczenie lub pozbawienie prawa do sądu.
Koszty sądowe obciążające skarżącą w sprawie na obecnym etapie postępowania wynoszą 100 zł.
Z wniosku o przyznanie prawa pomocy i przedłożonych dowodów wynika, że wnioskodawczyni mieszka sama i utrzymuje się z emerytury wynoszącej [..] zł brutto miesięcznie, a do emerytury przysługuje dodatek pielęgnacyjny w kwocie [.. .] zł, ryczałt energetyczny w kwocie [...] zł, oraz dodatek kompensacyjny w kwocie [...] zł. Z decyzji tej wynika, że świadczenie emerytalne wnioskodawczyni jest pomniejszone o kwotę [...] z powodu egzekucji komorniczej. Po odprowadzeniu zaliczki na podatek dochodowy, składki na ubezpieczenie zdrowotne, oraz po potrąceniu kwoty podlegającej egzekucji, skarżąca otrzymuje kwotę [...] zł miesięcznie. Z przedłożonych faktur za gaz wynika, że wydatki na ten cel wahają się od [...] zł miesięcznie w okresie letnim do [...] zł w okresie grzewczym. Innych wydatków na utrzymanie mieszkania ani na leczenie skarżąca nie udokumentowała.
Wnioskodawczyni jest osobą w podeszłym wieku, prowadzącą jednoosobowe odrębne gospodarstwo domowe, mieszkającą w mieszkaniu położonym w podpiwniczeniu, ogrzewanym gazem. Dlatego wydatki za dostawy gazu są stosunkowo wysokie. Jednakże wpis sądowy w niniejszej sprawie jest niski, wynosi tylko 100 zł, a z wniosku i przedłożonych dowodów wynika, że wnioskodawczyni będzie w stanie uiścić wpis od skargi z własnych środków finansowych.
Należy mieć na uwadze, że w razie gdyby skarga okazała się uzasadniona, skarżąca będzie mogła żądać od organu administracji który wydał zaskarżoną decyzję, zwrotu poniesionych kosztów postępowania w całości. Wniosek w tej sprawie należy złożyć najpóźniej przed zamknięciem rozprawy bezpośrednio poprzedzającej wydanie wyroku (art. 200 w zw. z art. 210 § 1 p.p.s.a.).
Z powyższych względów, na podstawie art. 246 § 1 pkt 2, art. 254 § 1 i art. 257 § 2 pkt 7 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, orzeczono jak w postanowieniu.