Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie Monika Bieńkowska po rozpoznaniu w dniu 11 maja 2012 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku M. R. o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie radcy prawnego w sprawie z Jej skargi na decyzję samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] r., nr [...] w przedmiocie przywrócenia poprzedniego sposobu zagospodarowania p o s t a n a w i a odmówić przyznania prawa pomocy we wnioskowanym zakresie
M.R. wezwana do uiszczenia wpisu sądowego od skargi na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego dnia [...] wystąpiła z wnioskiem o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie radcy prawnego.
W uzasadnieniu podała, że aktualna sytuacja materialna nie pozwala jej na pokrycie ustalonego przez Sąd wpisu, bez znacznego uszczerbku dla utrzymania swojego i rodziny. Wnioskodawczyni prowadzi wspólne gospodarstwo domowe mężem. Jako posiadany majątek wskazała nieruchomość zabudowaną nr [...], obręb [...][...] arów. Miesięczny dochód dwuosobowej rodziny wynosi [...] i składa się na niego świadczenie pielęgnacyjne otrzymywane przez wnioskodawczynię w kwocie [...]i zasiłek dla bezrobotnych otrzymywany przez jej męża w wysokości [...]. Do formularza PPF wnioskodawczyni załączyła zaświadczenie z Powiatowego Urzędu Pracy podające, że W.R. zarejestrowany jest jako osoba bezrobotna i pobiera z tego tytułu zasiłek w wysokości [...] oraz kserokopię decyzji Wójta Gminy przyznającej skarżącej świadczenie pielęgnacyjne z tytułu opieki nad J.O.
W związku z tym, iż złożone oświadczenia okazały się niewystarczające do oceny rzeczywistego stanu majątkowego i możliwości płatniczych wnioskodawczyni, wezwaniem z dnia [...] referendarz sądowy zobowiązał skarżącą do udzielenia dodatkowych informacji oraz złożenia określonych dokumentów w terminie 7 dni, pod rygorem rozpoznania wniosku w oparciu o akta sprawy. M.R. żądanych dokumentów nie nadesłała.
Referendarz sądowy, oceniając wniosek o przyznanie prawa pomocy, zważył:
Przepisy ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) zwanej dalej P.p.s.a. przewidują możliwość przyznania stronom postępowania prawa pomocy.
Zgodnie z art. 246 § 1 pkt 1 P.p.s.a. przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej następuje w zakresie całkowitym - gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania. Żądanie strony dotyczące zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia radcy prawnego jest żądaniem przyznania prawa pomocy w zakresie całkowitym (art. 245 § 2 P.p.s.a).
Udzielenie stronie prawa pomocy w postępowaniu przed sądem administracyjnym jest formą jej dofinansowania z budżetu państwa i przez to powinno sprowadzać się do przypadków, w których zdobycie przez stronę środków na sfinansowanie udziału w postępowaniu sądowym jest rzeczywiście, obiektywnie niemożliwe (por. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Komentarz B. Dauter, B. Gruszczyński, A. Kabat, M. Niezgódka-Medek, wyd. Zakamycze 2005, str. 594) Instytucja przyznania prawa pomocy ma zatem charakter wyjątkowy i jest stosowana tylko w przypadkach osób charakteryzujących się trudną sytuacją materialną. Podkreślić zatem należy, że instytucja prawa pomocy stanowi odstępstwo od ogólnej zasady odpłatności postępowania wyrażonej w art. 199 ww. ustawy. Prawo pomocy może być więc przyznane na wniosek osób bardzo ubogich znajdujących się ze względu na różne zdarzenia życiowe w sytuacji, która nie pozwala im na poniesienie jakichkolwiek kosztów postępowania, lub gdy ich poniesienie byłoby związane z poniesieniem uszczerbku koniecznego dla wnioskującego i jego rodziny, tj. uniemożliwiłoby zaspokojenie najbardziej podstawowych potrzeb życiowych.