Referendarz sądowy w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Rzeszowie Agata Kosowska-Dudzik po rozpoznaniu w dniu 19 lutego 2016 roku w Rzeszowie na posiedzeniu niejawnym wniosku E. B. o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia radcy prawnego w sprawie z jego skargi na postanowienie Wojewody [...] z dnia [...] grudnia 2015 r. nr [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania dotyczącego zwrotu wywłaszczonej nieruchomości - postanawia - odmówić przyznania prawa pomocy.
E. B. wezwany został do uiszczenia wpisu w kwocie 100 zł od skargi na postanowienie Wojewody [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania dotyczącego zwrotu wywłaszczonej nieruchomości. W odpowiedzi złożył wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie radcy prawnego. Zaznaczył, że jest osobą w podeszłym wieku, pozostaje w leczeniu. Utrzymuje się z niskiej emerytury wynoszącej 1600 zł. W jego ocenie, sprawa jest skomplikowana, dlatego też potrzebuje pomocy prawnej. Jego majątek to jedynie mieszkanie o pow. 42 m.kw. Nie posiada żadnych innych nieruchomości, jak też samochodu. Skarżący podkreślił, że wydał znaczną sumę pieniędzy na remont mieszkania, lecz pożyczoną w tym celu kwotę zmuszony jest oddać.
Uznając powyższe oświadczenie strony za niewystarczające do rozstrzygnięcia w przedmiocie zgłoszonego przez nią żądania, wezwano ją do podania dalszych informacji. Z nadesłanej odpowiedzi wynika, że E. B. ponosi następujące comiesięczne wydatki: 700 zł - "utrzymanie", 600 zł - leczenie, rehabilitacja, 350 zł - czynsz, 130 zł - prąd, gaz, telefon, 100 zł - środki czystości i naprawy sprzętu. Skarżący zaznaczył, że remont mieszkania był konieczny, bowiem jego zły stan zagrażał bezpieczeństwu jego i sąsiadów. Polegał on na wymianie instalacji gazowej, elektrycznej, wodnej i kanalizacyjnej, grzejników centralnego ogrzewania, armatury łazienkowej i kuchennej, drzwi wejściowych, parapetów okiennych, podłóg w łazience i kuchni. Koszt powyższego to 30 000 zł, które skarżący musi teraz spłacić. Wnioskodawca podniósł, że koszt pomocy adwokata, który reprezentował go w postępowaniu administracyjnym pokrył ograniczając wydatki na wyżywienie. Wskazał, że pod koniec lutego czekają go dwie poważne operacje.
Rozpoznając wniosek, zważono, co następuje:
Strona postępowania sądowego obowiązana jest do poniesienia wszelkich związanych z nim kosztów, którą to zasadę ustanawia art. 199 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012r. poz. 270 ze zm.), zwanej dalej "P.p.s.a.". Oznacza to, że wstępując na drogę takiego postępowania musi liczyć się z określonymi wydatkami i poczynić oszczędności na ten cel poprzez ograniczenie innych wydatków do granic koniecznego utrzymania. Jeśli jednak stronie brak środków wystarczających do samodzielnego sfinansowania swojego udziału w danym postępowaniu ustawodawca przewidział możliwość udzielenia jej wsparcia ze środków publicznych. Odbywa się to w ramach instytucji prawa pomocy, mającej wyjątkowy charakter. Istnieją dwa zakresy wsparcia strony, a mianowicie pełny i częściowy. Ten pierwszy (jego właśnie dotyczy niniejszy wniosek) obejmuje w myśl art. 245 § 2 P.p.s.a. tak zwolnienie od kosztów sądowych, jak i ustanowienie adwokata czy radcy prawnego. Przesłankę powyższego stanowi zgodnie z art. 246 § 1 pkt 1 P.p.s.a. niemożność poniesienia przez stronę jakichkolwiek kosztów postępowania. Natomiast częściowy wymiar prawa pomocy to zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub tylko ustanowienie adwokata czy radcy prawnego. Skierowany jest do osób, które nie są w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny - art. 246 § 1 pkt 2 P.p.s.a. Wykazanie wymienionych przesłanek odstępstwa od wskazanej wyżej w art. 199 P.p.s.a. zasady spoczywa na wnioskodawcy, który wedle art. 252 § 1 P.p.s.a. w swoim żądaniu winien zawrzeć dokładne dane dotyczące stanu rodzinnego, majątku i dochodów. W sytuacji zaś, gdy nie są one wystarczające od dokonania oceny rzeczywistego stanu materialnego strony bądź też budzą wątpliwości, możliwe jest wezwanie jej o uzupełnienie koniecznych danych.