St. Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie Piotr Godlewski po rozpoznaniu w dniu 2 lutego 2016 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku K. C. o częściowe zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie z jego skargi na postanowienie [...] Wojewódzkiego Lekarza Weterynarii z dnia [...] września 2015 r. Nr [...] w przedmiocie uznania zażalenia na bezczynność za bezzasadne postanawia odmówić przyznania skarżącemu prawa pomocy obejmującego częściowe zwolnienie od kosztów sądowych.
K. C. w treści skargi na postanowienie [...] Wojewódzkiego Lekarza Weterynarii z dnia [...] września 2015 r. Nr [...] zawarł wniosek o zwolnienie od wpisu sądowego. W złożonym następnie w wyniku wezwania urzędowym formularzu PPF, mającym zastosowanie do osób fizycznych w postępowaniu sądowoadministracyjnym, jako dochodzone prawo pomocy wskazał częściowe zwolnienie od kosztów sądowych.
Wyjaśnił, że jedynym źródłem utrzymania jest dochód z gospodarstwa rolnego w wysokości 560 zł, tj. po 280 zł /osobę (skarżący nie wskazał we wniosku osób z którymi prowadzi wspólne gospodarstwo domowe, niemniej analiza akt niniejszej sprawy jak i innych toczących się przed WSA w Rzeszowie z jego skarg, m.in.
II SA/Rz 399/14) wskazuje, że jest to żona M. C., współwłaścicielka Zakładu "[...]" s.c.
Jako posiadany majątek, oprócz nie przynoszącego dochodu Zakładu, skarżący wykazał dom o pow. 80 m² (w połowie zajmowany przez córkę z rodziną, prowadzącą odrębne gospodarstwo domowe) oraz nieruchomość rolną o pow. 7,36 ha. Oświadczył, że nie posiada żadnych kosztowności, udziałów, obligacji, wartościowych ruchomości. Miesięczne dochody pokrywają się w całości z wydatkami.
W związku z powyższym stwierdzono, co następuje:
Zwolnienie od kosztów sądowych (zarówno w całości, jak i w części) objęte jest częściowym prawem pomocy, którego przyznanie osobie fizycznej uzależnione jest od wykazania braku możliwości poniesienia pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny - art. 245 § 3 w/z z art. 246 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.).
Kryterium finansowe (majątkowe) jest więc jedynym, na podstawie którego ocenia się zdolność do poniesienia tych kosztów, a którego wykazanie ciąży na osobie wnioskującej; świadczy o tym m.in. postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 16 stycznia 2012 r. II FZ 825/11, zgodnie z którym wnioskodawca powinien wykazać, że jego sytuacja materialna jest na tyle trudna, że nie jest w stanie pokryć kosztów sądowych we własnym zakresie.
K. C. warunku tego nie spełnił, a złożony przez niego wniosek nie wykazuje żadnego związku między poniesieniem ewentualnych kosztów sądowych, a zagrożeniem uszczerbkiem dla koniecznego utrzymania (przez uszczerbek ten należy rozumieć takie zachwianie sytuacji materialnej i bytowej strony, w którym nie jest ona w stanie zapewnić sobie minimum warunków socjalnych - postanowienie NSA z dnia 13 marca 2012 r. I FZ 51/12).
Wnioskodawca jako główny argument mający uzasadniać przyznanie prawa pomocy wskazał dochody z gospodarstwa rolnego - 560 zł miesięcznie. Nie kwestionując ich niewielkiej wysokości a jednocześnie nieadekwatności względem chociażby tylko najbardziej niezbędnych potrzeb życiowych 2 osób należy zauważyć, że skarżący jako punktu odniesienia nie wykazał żadnych ponoszonych przez siebie wydatków, w tym na zakup żywności, środków czystości, opłat związanych z utrzymaniem domu, kosztów leczenia (na trudności z poruszaniem się wskazuje załączona do skargi kserokopia pisma skarżącego z dnia 22 maja 2015 r. skierowana do Powiatowego Lekarza Weterynarii [...]). W kontekście ewentualnych problemów zdrowotnych aktualizuje się też kwestia dotycząca wykonywania bieżących prac w gospodarstwie rolnym (osobiście czy poprzez najemną siłę roboczą i źródeł pokrycia związanych z tym wydatków). Nie zostało też wyjaśnione, z jakich źródeł pokrywane są nakłady związane z prowadzeniem gospodarstwa (zakup nawozów, środków ochrony roślin, utrzymania niezbędnego sprzętu) oraz czy oprócz deklarowanych dochodów skarżący jest uprawniony do dopłat rolniczych z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.