Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Grażyna Jeżewska po rozpoznaniu w dniu 19 października 2015 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi D. W. na pismo Wójta Gminy Rudniki z dnia 14 lipca 2015 r. w przedmiocie usunięcia obiektu budowlanego z nieruchomości postanawia: odrzucić skargę.
D. W. wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu skargę zawartą w piśmie z dnia 7 sierpnia 2015 r., wskazując w niej, iż jest to skarga na podstawie art. 101 a ust. 1 w związku z art. 101 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r. poz. 594, z późn. zm.), zwanej dalej u.s.g., którą składa, jako właściciel nieruchomości nr [...] k.m. [...] o. [...], na czynność Wójta Gminy Rudniki w postaci odmowy usunięcia wiaty autobusowej z terenu nieruchomości będącej jego własnością, wyrażoną w piśmie z dnia 14 lipca 2015 r. Skarżący zarzucił, że odmowa usunięcia wiaty z jego terenu stanowi naruszenie jego prawa własności wynikającego z art. 64 ust. 2 i 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, gwarantującego pełne korzystanie z tego prawa, a także art. 140 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym właściciel może z wyłączeniem innych osób, korzystać z rzeczy zgodnie ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem swego prawa, w szczególności może pobierać pożytki i inne dochody z tej rzeczy. Jednocześnie na podstawie art. 101 a ust. 2 u.s.g., wniósł o nałożenie na Wojewodę Opolskiego - jako organu nadzoru nad Wójtem Gminy Rudniki na koszt i ryzyko Gminy Rudniki, obowiązku zaprzestania bezprawia i usunięcia części wiaty autobusowej (pozostającej w administracji Wójta Gminy Rudniki) z terenu stanowiącego jego własność w terminie 30 dni od dnia uprawomocnienia się wyroku oraz o zasądzenie na jego rzecz kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Skarżący oświadczył jednocześnie, że zgadza się na prowadzenie prac budowlanych przez Gminę Rudniki związanych z rozbiórką części wiaty na jego nieruchomości.
Skarżący podał, że w dniu 22 sierpnia 2013 r., jako właściciel nieruchomości złożył do Wójta Gminy Rudniki wniosek o przebudowę przystanku w części usytuowanego na jego działce, w ten sposób, że nie będzie kolidował z istniejącym wjazdem na jego posesję lub o zamianę na nowoczesny i funkcjonalny obiekt (wiatę autobusową). Wskazał, że kolejne pisma jakie otrzymał od Gminy Rudniki, w szczególności pismo z dnia 31 marca 2014 r., nr [...], nie stanowią realizacji jego wniosku. W szczególności wynikające z treści pisma Wójta Gminy Rudniki scedowanie bliżej nieokreślonych czynności na Radę Sołecką oraz Sołtysa i remont przystanku polegający na tynkowaniu i malowaniu, nie jest według niego, załatwieniem sprawy zgodnie z jego wnioskiem. Tym bardziej, że remont ten w żaden sposób nie rozwiązał istoty problemu, to jest kolizji przystanku autobusowego z istniejącym wjazdem na jego posesję. Skarżący stwierdził także, że błędne jest uznanie przez Wójta innych osób (okolicznych sąsiadów), niż właściciele nieruchomości (działek nr [...] i [...]), na których położona jest wiata autobusowa, za strony w sprawie.
Skarżący w dniu 9 czerwca 2015 r. wezwał organ do usunięcia naruszenia prawa, żądając od Wójta Gminy Rudniki (jako podmiotu administrującego obiektem) usunięcia części wiaty autobusowej z terenu nieruchomości będącej jego własnością, tj. fragmentu obiektu o pow. 1,75m2 o wymiarach 60x300x63cm od granicy jego nieruchomości (wg rysunku stanowiącego załącznik do pisma), w terminie 30 dni od otrzymania ww. pisma. Termin na udzielenie odpowiedzi na jego wezwanie upłynął w dniu 9 lipca 2015 r., po upływie tego terminu w dniu 20 lipca 2015 r. otrzymał odpowiedź (pismo z dnia 14 lipca 2015 r., nr [...]), w której Wójt odmówił pozytywnego załatwienia jego wniosku, uzasadniając to protestem mieszkańców wsi przeciwko likwidacji wiaty autobusowej. Według skarżącego, nie ma dokumentów uprawniających Wójta Gminy Rudniki do twierdzenia jakoby plac pod przystanek był uregulowany finansowo z byłymi właścicielami. Kwestia użyczenia placu pod przystanek nigdy nie została formalnie uregulowana, ani z poprzednimi właścicielami nieruchomości, ani ze skarżącym, jako obecnym właścicielem. Skarżący wskazał, że jego intencją nie jest likwidacja wiaty w całości - czego dotyczył protest mieszkańców. Skarżący chciałby usunięcia tylko części wiaty znajdującej się na jego posesji. Pozwoli to zachować wiatę, będzie zgodne z wolą właściciela sąsiedniej nieruchomości, który wyraził zgodę na pozostawienie wiaty na jego nieruchomości. Jednocześnie umożliwi skarżącemu na pełne korzystanie z prawa własności gwarantowanego mu przez art. 64 ust. 2 i 3 Konstytucji RP, poprzez dostosowanie wjazdu do jego potrzeb związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą. Postulował także przeniesienie zarówno wiaty, jak i zatoki autobusowej oraz chodnika na tereny dróg publicznych. Wskazał jednocześnie, że potrzebuje właściwego zjazdu do posesji z zachowaniem minimalnych promieni skrętów samochodów ciężarowych, obecny stan rzeczy ogranicza mu prowadzenie działalności. Stąd niezbędne jest poszerzenie bramy wjazdowej dostosowanej do jego potrzeb na jego prywatnym terenie. Powołał się na przepis art. 140 Kodeksu cywilnego, a także na art. 222 § 1 i 2 K.c. Wskazał, że właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, aby rzecz została mu wydana, chyba, że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą, a Gmina Rudniki nie posiada takiego uprawnienia względem jego nieruchomości. Nadto przepis art. 222 § 2 K.c. stanowi, że przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób, aniżeli przez pozbawienie władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń. Skarżący powołał się w tym zakresie tym na orzecznictwo Sądu Najwyższego w sprawach cywilnoprawnych, według których uprawnienie żądanie zaprzestania naruszeń znajduje zastosowanie w sytuacji realnego niebezpieczeństwa powtarzających się działań bezprawnych, wkraczających trwale w sferę prawa własności i ma ono na celu zapobieżenie naruszeniem w przyszłości. Zdaniem skarżącego ma to miejsce w jego przypadku. Ponadto powołał się na wyrok Sadu Najwyższego według, którego skoro właściciel zgodnie z art. 222 § 2 K.c. ma prawo żądania zaprzestania przez osobę trzecią jakichkolwiek naruszeń, to tym bardziej ma prawo żądania zmiany sposobu korzystania z jego rzeczy. Z kolei - jak napisał skarżący - przywrócenie stanu zgodnego z prawem polega na wyeliminowaniu ingerencji osoby nieuprawnionej w sferę władztwa właściciela oraz na usunięciu skutków naruszeń, to jest doprowadzenie rzeczy do takiego stanu, w jakim była przed naruszeniem. Skarżący podkreślił, że w takiej sytuacji właściciel może dochodzić naprawienia szkody na zasadach ogólnych.