Dnia 30 stycznia 2012 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Alicja Jaszczak-Sikora po rozpoznaniu w dniu 30 stycznia 2012 roku w Olsztynie na posiedzeniu niejawnym wniosku D. i J. L. o przyznanie prawa pomocy - zwolnienie od wpisu od skargi w sprawie ze skargi D. i J. L. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia "[...]" Nr "[...]" w przedmiocie opłaty planistycznej postanawia odmówić przyznania prawa pomocy. WSA/post.1 - sentencja postanowienia
D. i J. L. wnieśli skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia ‘[...]" r., Nr "[...]" w sprawie opłaty planistycznej.
Po otrzymaniu wezwania do uiszczenia wpisu sądowego od skargi w kwocie
500 zł, skarżący złożyli wniosek o przyznanie im prawa pomocy w postaci zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia pełnomocnika.
Postanowieniem z dnia 2 listopada 2011 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie odmówił skarżącym przyznania prawa pomocy. Zażalenie na to postanowienie zostało oddalone postanowieniem NSA z dnia 13 grudnia 2011 r., sygn. akt II OZ 1267/11.
W wykonaniu zarządzenia Przewodniczącego Wydziału II Sądu z dnia 22 grudnia 2011 r., skarżący zostali wezwani do wykonania w terminie 7 dni, pod rygorem odrzucenia skargi, zarządzenia Przewodniczącego Wydziału z dnia 21 lipca 2011 r. o wezwaniu do uiszczenia wpisu sądowego.
Powyższe wezwanie zostało doręczone skarżącym w dniu 28 grudnia 2011 r. (data i podpisy na potwierdzeniach odbioru wezwań).
Pomimo prawidłowego doręczenia wezwania, w wyznaczonym terminie wpis nie został uiszczony. Natomiast w dniu 5 stycznia 2012 r. (data nadania pisma) skarżący złożyli kolejny wniosek o przyznanie im prawa pomocy.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie zważył, co następuje:
Przepisy ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz.1270 ze zm., dalej: p.p.s.a.) ustanawiają generalną zasadę, iż każdy podmiot wszczynający postępowanie przed sądami administracyjnymi musi liczyć się z koniecznością poniesienia kosztów postępowania sądowego. Jako wyjątek od tej zasady ustawodawca w art.246 § 1 p.p.s.a. przewidział, że prawo pomocy może być przyznane osobie fizycznej w zakresie całkowitym jeżeli wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów ( pkt 1), a częściowym gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny (pkt 2). Przy czym na podkreślenie zasługuje fakt, że wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych jest skuteczny od chwili jego wniesienia, a zatem obejmuje opłaty i wydatki, co do których termin na ich uiszczenie jest otwarty na dzień złożenia wniosku (H. Knysiak-Molczyk w: T. Woś, H. Knysiak-Molczyk, M. Romańska "Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - komentarz" Warszawa 2005, komentarz do art. 243, teza 3, str. 627). Niedopuszczalne jest orzeczenie o zwolnieniu od opłaty, której uiszczenie powinno nastąpić przed datą złożenia wniosku o prawo pomocy. Upływ terminu do uiszczenia wpisu od skargi prowadzi do przekształcenia sytuacji prawnej strony postępowania, gdyż aktualizuje kompetencję sądu do odrzucenia skargi. Niezasadne zatem jest w niniejszej sprawie zwolnienie skarżących od wpisu od skargi, albowiem na dzień rozpoznania wniosku termin do uiszczenia tej opłaty upłynął a skarżący nie wnosili o jego przywrócenie. Z akt sprawy wynika bowiem, że termin do uiszczenia wpisu upłynął z dniem 4 grudnia 2011r., natomiast wniosek o zwolnienie od wpisu od skargi został złożony 5 stycznia 2012r.