Referendarz sądowy w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Olsztynie Agnieszka Bińczyk po rozpoznaniu w dniu 20 sierpnia 2012 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku A. Z. o ustanowienie adwokata w sprawie ze skargi A. Z. na decyzję Dyrektora Okręgowego Służby Więziennej z dnia "[...]" Nr "[...]" w przedmiocie odmowy wypłaty uposażenia postanawia odmówić ustanowienia dla wnioskodawcy adwokata.
We wniosku z dnia "[...]", złożonym na urzędowym formularzu, A. Z. wniósł o ustanowienie wskazanego imiennie adwokata. Zgodnie z oświadczeniem o stanie rodzinnym, majątku i dochodach, wnioskodawca sam prowadzi gospodarstwo domowe. Do jego majątku należą "budynek mieszkalny do rozbiórki 111,54 m2", mieszkanie o powierzchni ok. 36 m2 oraz nieruchomość rolna o powierzchni 0,59 ha. Wnioskodawca nie wykazał żadnych zasobów pieniężnych, przedmiotów wartościowych oraz dochodów. Podniósł, iż Konstytucja RP gwarantuje dostęp do Sądu wszystkim obywatelom, a on jest osobą ubogą, której nie stać na odpłatną pomoc adwokata. Wskazał, iż jest osobą bezrobotną bez prawa do zasiłków. Nieruchomość rolna nie stanowi źródła jego dochodu, a jedynie "konsumpcyjne źródło utrzymania". Nieruchomości wykorzystuje "w celach prywatnych i konsumpcyjnych". Wskazał ponadto, iż środki finansowe na jego koncie zostały bezterminowo zablokowane przez komornika. Do przedmiotowego wniosku wnioskodawca załączył zaświadczenie potwierdzające, że został zarejestrowany jako osoba bezrobotna bez prawa do zasiłku oraz wyciągi z rachunku bankowego.
W świetle art. 246 § 1 pkt 2 w związku z art. 245 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270), zwanej dalej w skrócie ppsa, ustanowienie adwokata, czyli przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym następuje, gdy osoba fizyczna wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Z powyższego wynika, że w postępowaniu o przyznanie prawa pomocy, to na stronie spoczywa ciężar wykazania, iż znajduje się w sytuacji uzasadniającej jego przyznanie. W konsekwencji to strona powinna przekonać rozpoznającego wniosek o zasadności przyznania prawa pomocy.
W niniejszej sprawie dane, jakie wnioskodawca zawarł we wniosku nie pozwalają na ocenę jego rzeczywistych możliwości płatniczych i stanu majątkowego. Wnioskodawca nie wskazał w nim bowiem obecnego źródła utrzymania siebie i źródła finansowania ponoszonych wydatków, nie zawarł w nim również wyczerpujących informacji na temat nieruchomości wykazanych pod pozycją "nieruchomość rolna" (w zakresie sposobu ich wykorzystywania oraz przyczyn braku ich wykorzystania w celu pozyskania źródła dochodu, np. z tytułu uprawy, dzierżawy, czy też ostatecznie sprzedaży).
Co do zasady, w sytuacji gdy dane, jakie strona zawiera we wniosku, nie są wystarczające do oceny jej rzeczywistego stanu majątkowego i możliwości płatniczych oraz stanu rodzinnego lub budzą wątpliwości, na podstawie art. 255 ppsa, wzywa się ją do złożenia dodatkowego oświadczenia i/lub przedłożenia dokumentów źródłowych dotyczących jej stanu majątkowego, dochodów lub stanu rodzinnego.
W niniejszej sprawie pomimo powyższego odstąpiono od wezwania wnioskodawcy do złożenia dodatkowego oświadczenia i przedłożenia dokumentów źródłowych. Mając bowiem na uwadze wielość spraw w przedmiocie prawa pomocy, w których był on wzywany przez Referendarzy sądowych w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Olsztynie do wyjaśnienia wskazanych wyżej wątpliwości dotyczących jego rzeczywistych możliwości płatniczych oraz stanu majątkowego (ostatnio m.in. w sprawach o sygn. akt "[...]" i "[...]") oraz unikanie przez wnioskodawcę udzielenia wyczerpującej odpowiedzi na przedmiotowe wezwania, uznano, iż w istocie powielenie przez wnioskodawcę danych przekazywanych dotychczas w toku postępowań w przedmiocie prawa pomocy, pomimo świadomości, jakie wątpliwości budzą składane przez niego oświadczenia, usprawiedliwia zaniechanie kolejnego wezwania go do uzupełnienia materiału dowodowego w trybie art. 255 ppsa i poprzestanie na stwierdzeniu, że w okolicznościach niniejszej sprawy, nie wykazał on, mimo ciążącego na nim w tym przedmiocie obowiązku, że została w niej spełniona przesłanka przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym, obejmującego ustanowienie adwokata. Ciężaru wykazania, że zaistniała przesłanka przyznania prawa pomocy poprzez wielokrotne wyjaśnianie wątpliwości powstałych na tle składanych przez stronę oświadczeń nie można przerzucać bowiem na Referendarza sądowego, szczególnie jeśli kolejne wezwania nie prowadzą do ich wyjaśnienia, a jedynie do przedłużenia załatwienia sprawy.