Starszy referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie Jarosław Harczuk po rozpoznaniu w dniu 19 grudnia 2017 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku A. B. o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym poprzez zwolnienie w całości od kosztów sądowych w sprawie ze skargi A. B. na decyzję Rektora [...] z dnia [...] r., Nr [...] w przedmiocie powtarzania semestru p o s t a n a w i a I. przyznać A. B. prawo pomocy w zakresie częściowym poprzez zwolnienie od każdej opłaty sądowej ponad kwotę 50 (pięćdziesiąt) złotych; II. odmówić przyznania prawa pomocy w pozostałym zakresie.
Skarżąca, w zakreślonym terminie (data stempla pocztowego), na urzędowym formularzu wniosku o przyznanie prawa pomocy druk PPF wniosła o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym poprzez zwolnienie w całości od kosztów sądowych. Wniosek uzasadnił tym, że prowadzi wspólne gospodarstwo domowe wraz z matką ,z którą zamieszkuje w mieszkaniu o powierzchni [...] m2 o wartości [...] złotych i utrzymuje się z emerytury matki w kwocie [...]złotych netto oraz swojej renty rodzinnej w kwocie [...]złotych netto. Łączny miesięczny dochód gospodarstwa domowego skarżącej wynosi [...] złotych netto. Do stałych kosztów utrzymania koniecznego skarżąca zaliczyła wydatki na spłatę kredytu hipotecznego - [...] złotych, kredytu konsumenckiego - [...] złotych, spłatę debetu - [...] złotych, czynsz za mieszkanie - [...] złotych, telefon - [...] złotych, Internet [...] złotych, energia elektryczna - [...] złotych, woda i centralne ogrzewanie - [...] złotych, ubezpieczenie mieszkania - [...] złotych, leczenie stomatologiczne - [...] złotych, koszt studiów - [...] złotych, koszt leczenia diagnostyki - [...] złotych. Skarżąca oświadczyła, że jest wraz z matką współwłaścicielką mieszkania o powierzchni [...] m2, zadłużonego, stojącego puste, nie wykorzystywanego. W związku z tym mieszkaniem toczy się postępowanie przed sądem. Skarżąca jest też właścicielką nieruchomości rolnej o powierzchni [...] ha o wartości [...] złotych zadłużonej w banku, nieruchomości o powierzchni [...] m2 stanowiący grunt pod mieszkaniem. Skarżąca posiada po zmarłym ojcu oszczędności w kwocie [...]złotych zajęte przez bank w związku z zaciągniętym przez ojca kredytem.
Wykonując wezwanie do nadesłania dokumentów źródłowych i dodatkowych oświadczeń skarżąca w piśmie z dnia [...] r. oświadczyła, że w okresie od września 2017 r. do listopada 2017 r., czyli za okres trzech miesięcy tytułem kosztów utrzymania koniecznego ponosiła wydatki tytułem spłaty kredytu hipotecznego - [...] złotych ([...] złotych miesięcznie), czynszu za mieszkanie - [...] złotych ([...] złotych miesięcznie), kosztów zużycia energii elektrycznej - [...] złotych ([...] złotych miesięcznie), telefonu - [...] złotych ([...] złotych), Internetu - [...] złotych ([...] złotych miesięcznie), leczenia stomatologicznego - [...] złotych ([...] złotych miesięcznie). Do pisma dołączono faktury VAT i rachunki.
Starszy referendarz sądowy stwierdził, że:
Stosownie do art. 246 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jednolity: Dz.U. z 2017 r. poz. 1369 ze zm., zwanej dalej "p.p.s.a.") przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej następuje w zakresie częściowym, gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Ustalenie wystąpienia przesłanki uzasadniającej przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym wymaga porównania realnych możliwości finansowych strony wnoszącej o przyznanie prawa pomocy do wysokości kosztów, które musi ponieść w toku postępowania, przy uwzględnieniu wysokości stałych kosztów utrzymania koniecznego. Pozostające po poniesieniu kosztów postępowania środki finansowe muszą bowiem umożliwić pokrycie wydatków związanych z kosztami utrzymania koniecznego strony wnoszącej o przyznanie prawa pomocy i jej rodziny. W niniejszej sprawie koszty sądowe prócz wpisu sądowego od wniesionej skargi wynoszącego 200 złotych każdorazowo nie przekroczą kwoty 100 złotych. Stałe miesięczne koszty utrzymania koniecznego gospodarstwa domowego skarżącej, nie obejmujące miesięcznych kosztów wyżywienia dwuosobowej rodziny i zakupu dla niej środków czystości i higieny osobistej, wynoszą średnio [...] złotych zaś dochody gospodarstwa domowego wynoszą [...] złotych netto. Zatem na poczet kosztów wyżywienia, zakupu środków czystości i higieny osobistej oraz studiów skarżącej miesięcznie pozostaje kwota [...]złotych. W orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego przyjmuje się, że koszty sądowe należy traktować jako wydatki bieżące w budżecie domowym, które powinny być zaspokajane na równi z innymi podstawowymi wydatkami, a ubiegający się o przyznanie prawa pomocy powinien w pierwszej kolejności poczynić oszczędności we własnych wydatkach do granic zabezpieczenia koniecznych kosztów utrzymania (por. postanowienie z dnia 28 stycznia 2015 r., sygn. akt II OZ 39/15 - publikowane w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych). W ocenie referendarza sądowego kwota [...]złotych daje skarżącej możliwość zaoszczędzenia kwoty nie wyższej od 50 złotych na poczet kosztów sądowych nie narażając skarżącej i jej matki na uszczerbek w kosztach utrzymania koniecznego. Skutkowałoby to bowiem tym, że na poczet miesięcznych kosztów wyżywienia dwuosobowej rodziny oraz zakupu dla niej środków czystości i higieny osobistej i kosztów studiów skarżącej miesięcznie pozostałaby kwota [...]złotych. Różnica między tą kwotą a kwotą [...]złotych jest na tyle minimalna, że stwierdzić można, iż uszczuplenie tej ostatniej kwoty o 50 złotych i to tylko wówczas, gdy zachodzić będzie potrzeba uiszczenia opłat sadowych a więc doraźnie, nie zdestabilizuje sytuacji finansowej skarżącej i jej matki na tyle, aby uniemożliwić im ponoszenie kosztów wyżywienia, zakupu środków czystości i higieny osobistej, czy też uczęszczania skarżącej na studia.
Z powyższych względów referendarz sądowy działając na podstawie art. 258 § 2 pkt 7 p.p.s.a. oraz art. 246 §1 pkt 2 p.p.s.a. postanowił jak na wstępie.