Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie Marcin Małek po rozpoznaniu w dniu 19 marca 2015 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku B. S. o przyznanie prawa pomocy w zakresie obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie adwokata w sprawie ze skargi B. S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia [...] nr [...] w przedmiocie uznania świadczenia za nienależnie przyznane p o s t a n a w i a 1. umorzyć postępowanie w zakresie wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych; 2. odmówić ustanowienia adwokata.
Skarżący B. S., w związku ze skargą na wyżej powołaną decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego zwrócił się do tutejszego Sądu o całkowite zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata z urzędu, który to wniosek uzupełnił, składając urzędowy formularz PPF.
Z uzasadnienia wniosku wynika, że skarżący prowadzi gospodarstwo domowe wraz z żoną oraz dwójką dzieci w wieku 23 lat - córka i 16 lat - syn. Wskazał, iż jest osobą niepełnosprawną i z tego tytułu otrzymuje świadczenie rentowe w wysokości [...] zł (netto). Dodatkowym źródłem utrzymania rodziny jest posiadane przez małżonków gospodarstwo rolne o pow. 12,04 ha fiz. (9,72 ha przelicz.). Majątek strony stanowi natomiast dom o pow. 100 m2, stodoła, obora, ciągnik rolniczy Zetor oraz kombajn zbożowy Bizon.
W zakresie wydatków skarżący wskazał na zakup lekarstw (ok. 400 zł) oraz utrzymanie uczących się dzieci. Nadto dodał, że posiada kredyt w kwocie 100.000 zł.
Mając powyższe na uwadze, zważono, co następuje:
W punkcie wyjścia należy odnotować, że zakres wniosku o przyznanie skarżącemu prawa pomocy został przez niego oznaczony w pkt 4 druku urzędowego formularza wniosku PPF i w tym kształcie jest wiążący dla rozpoznającego wniosek. Intencją wnioskującego jest więc uzyskanie prawa pomocy poprzez zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie radcy prawnego. Tak zakreślone żądanie nie może jednak zostać rozpatrzone w całości. Zważyć bowiem należy, że wnioskujący, który zaskarżył decyzję wydaną w postępowaniu administracyjnym dotyczącym świadczeń przyznanych w ramach pomocy społecznej zwolniony jest od kosztów sądowych z mocy ustawy. Zgodnie bowiem z art. 239 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm., dalej powoływanej jako p.p.s.a.) strona skarżąca działanie, bezczynność organu lub przewlekłe prowadzenie postępowania w sprawie z zakresu pomocy i opieki społecznej nie ma obowiązku uiszczenia kosztów sądowych. Tym samym wniosek o zwolnienie od kosztów był w rozpatrywanej sprawie zbędny i nie może być rozpoznany: niepodobna przecież wnioskodawcy ani przyznać tego, co i tak przysługuje mu z mocy ustawy, ani tym bardziej tego odmówić, oddalając jego wniosek. Pozostaje jedynie uznanie postępowania w przedmiocie prawa pomocy w tym zakresie za bezprzedmiotowe. Takie postępowanie podlega zaś umorzeniu na podstawie art. 161 § 1 pkt 3 p.p.s.a., który w stosunku do postępowania wpadkowego w przedmiocie prawa pomocy trzeba stosować na zasadzie analogii (pkt 1 sentencji).
W tym stanie rzeczy merytoryczne rozstrzygnięcie wniosku o przyznanie prawa pomocy sprowadzało się do zbadania podstaw ustanowienia pełnomocnika z urzędu, tj. przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym (art. 245 § 3 p.p.s.a.). W tym natomiast zakresie ustawodawca uzależnił przyznanie prawa pomocy od wykazania przez stronę, że nie ma ona środków na poniesienie pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny (art. 246 § 1 pkt 2 p.p.s.a).