Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie - Agnieszka Góra po rozpoznaniu w dniu 11 października 2007r. na posiedzeniu niejawnym wniosku G. L. o ustanowienie adwokata oraz zwolnienie od kosztów sądowych w formie opłaty kancelaryjnej należnej za sporządzenie uzasadnienia do wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 22 sierpnia 2007r. sygn. akt II SA/Kr 318/06 oddalającego skargę na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] wydane w przedmiocie nałożenia grzywny w celu przymuszenia p o s t a n a w i a I. zwolnić skarżącą od kosztów sądowych, II. ustanowić dla skarżącej adwokata z urzędu, którego wyznaczy Okręgowa Rada Adwokacka w K.
W dniu [...] października 2007r. G. L. złożyła wniosek o ustanowienie adwokata oraz o zwolnienie od kosztów sądowych w formie opłaty kancelaryjnej należnej za sporządzenie uzasadnienia do wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 22 sierpnia 2007r. sygn. akt II SA/Kr 318/06 oddalającego skargę na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] wydane w przedmiocie nałożenia grzywny w celu przymuszenia.
Skarżąca domaga się zwolnienia z obowiązku ponoszenia kosztów sądowych oraz ustanowienia adwokata z urzędu, z uwagi na trudną sytuację finansową i brak środków finansowych na uiszczenie należnych kosztów sądowych i kosztów ustanowienia zastępstwa procesowego. Wskazuje, iż jest emerytką, inwalidą I grupy, niezdolną do samodzielnej egzystencji. Jedynym źródłem utrzymania wnioskodawczyni jest emerytura wraz dodatkiem pielęgnacyjnym. Skarżąca ponosi znaczne koszty utrzymania i leczenia. Podnosi ponadto, iż ze względu na ograniczone zdolności poruszania się, nie jest w stanie sama reprezentować swoich praw przed sądem.
Zdaniem Sądu, wniosek skarżącej zasługuje na uwzględnienie .
Z dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy wynika, iż skarżąca prowadzi gospodarstwo domowe samodzielnie. Utrzymuje się z emerytury wraz z dodatkiem pielęgnacyjnym w kwocie 770,81 zł. Ze względu na zły stan zdrowia, ograniczone możliwości poruszania się, nie ma możliwości podjęcia dodatkowej pracy zarobkowej.
Z formularza wniosku o przyznanie prawa pomocy wynika, iż skarżąca posiada dom z 1911 roku o pow. 72 m2 wymagający remontu oraz nieruchomość rolną o pow. 1,87 ha, która - jak oświadcza skarżąca - leży odłogiem i nie jest uprawiana ze względu na zły stan zdrowia wnioskodawczyni. Strona skarżąca nie wykazuje żadnych cennych przedmiotów ruchomych ani oszczędności.
Instytucja zwolnienia od kosztów sądowych stanowi w istocie pomoc państwa dla osób, które z uwagi na ich trudną sytuację materialną nie mogą uiścić kosztów bez wywołania uszczerbku w koniecznym utrzymaniu siebie i rodziny. Ubiegający się o taką pomoc winien więc w każdym wypadku poczynić oszczędności we własnych wydatkach, do granic zabezpieczenia koniecznych kosztów utrzymania siebie i rodziny. Dopiero gdyby poczynione w ten sposób oszczędności okazały się niewystarczające - może zwrócić się o pomoc państwa.
Zgodnie natomiast z art. 246 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Prawo pomocy w zakresie całkowitym może być przyznane osobie, która wykaże, iż nie posiada jakichkolwiek środków koniecznych do uiszczenia kosztów, natomiast w zakresie częściowym - gdy wykaże, iż nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku w koniecznym utrzymaniu siebie i rodziny.
Użyte w art. 246 ustawy sformułowanie "gdy osoba wykaże" oznacza, iż to na wnoszącym o przyznanie prawa pomocy spoczywa ciężar dowodu, iż znajduje się w sytuacji uzasadniającej przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym lub częściowym. Powołany przepis nie pozostawia wątpliwości co do tego, że inicjatywa dowodowa zmierzająca do wykazania, iż zachodzą przesłanki pozytywne dla uwzględnienia wniosku spoczywa na wnioskodawcy.