Kraków, dnia 5 czerwca 2008 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie, w następującym składzie: Przewodniczący: Asesor WSA Janusz Kasprzycki po rozpoznaniu w dniu 5 czerwca 2008 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku W. C. o przyznanie prawa pomocy w sprawie ze skargi W. C. na decyzję Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w K. z dnia [...], znak: [...] w przedmiocie zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na wznowienie robót budowlanych postanawia: - zwolnić W. C. o kosztów sądowych.
W dniu [...] lutego 2008 r. do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie wpłynął wniosek W. C. o przyznanie prawa pomocy poprzez zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi na decyzję Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w K. z dnia [...], znak: [...] w przedmiocie zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na wznowienie robót budowlanych.
.
Postanowieniem z 15 lutego 2008 r. Referendarz Sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie zwolnił skarżącą od kosztów sądowych. Postanowienie to zostało doręczone skarżącej w dniu 27 lutego 2008 r.
Sprzeciw od powyższego postanowienia wnieśli uczestnicy postępowania I. i L. J., nadając go listem poleconym w placówce pocztowej C. w dniu 5 marca 2008 r.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 260 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270, ze zm.), zwanej dalej p.p.s.a., w razie skutecznego wniesienia sprzeciwu, postanowienie, przeciwko któremu został on wniesiony, traci moc, a sprawa będąca przedmiotem sprzeciwu podlega rozpoznaniu przez sąd na posiedzeniu niejawnym. Ponieważ sprzeciw został wniesiony z zachowaniem ustawowego terminu, wniosek skarżącego o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym podlega ponownemu rozpatrzeniu.
Zgodnie z przepisem art. 246 § 1 p.p.s.a., przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej w zakresie całkowitym następuje, gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania, zaś przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym następuje, gdy strona wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Z kolei zgodnie z art. 245 § 2 p.p.s.a., prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego.
Prawo pomocy w zakresie częściowym obejmuje natomiast zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego (art. 245 § 3 p.p.s.a.).
Podnieść należy, iż co do zasady strona jest zobowiązana do ponoszenia kosztów związanych z jej udziałem w sprawie. Zatem prawo pomocy jako instytucja o charakterze wyjątkowym winno być stosowane jedynie w wypadkach uzasadnionych szczególnymi okolicznościami, gdy wnioskodawcy nie posiadają żadnych lub wystarczających możliwości sfinansowania kosztów postępowania.
Naczelny Sąd Administracyjny w postanowieniu z dnia 10 stycznia 2005 r. , sygn. akt: FZ 478/04, niepublik. wskazał bowiem, że opłaty sądowe stanowią rodzaj danin publicznych. Zwolnienie od ponoszenia tego rodzaju danin stanowi odstępstwo od konstytucyjnego obowiązku ich powszechnego i równego ponoszenia, wynikającego z art. 84 ustawy zasadniczej. Dlatego też musi być stosowane w sytuacjach wyjątkowych, gdy istnieją powody do przerzucenia ciężaru dotyczącego danej osoby ba współobywateli.