Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim w składzie: Przewodniczący Sędzia WSA Krzysztof Dziedzic po rozpoznaniu w dniu 6 lutego 2018 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi K.S. przeciwko Prezesowi Sądu Apelacyjnego w przedmiocie zapłaty na skutek sprzeciwu K.S. od postanowienia referendarza sądowego z dnia 19 grudnia 2017 r. o odmowie przyznania prawa pomocy postanawia: utrzymać w mocy zaskarżone postanowienie referendarza sądowego.
Postanowieniem z dnia 12 października 2017 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wlkp. odrzucił skargę K.S. przeciwko Prezesowi Sądu Apelacyjnego w przedmiocie zapłaty.
W dniu 20 listopada 2017 r. do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wlkp. wpłynął złożony na urzędowym formularzu PPF wniosek K.S. o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych oraz ustanowienia radcy prawnego.
Postanowieniem z dnia 19 grudnia 2017 r. referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wlkp. odmówił przyznania skarżącej prawa pomocy. Uzasadniając wydane rozstrzygnięcie referendarz wskazał m.in., że skarżąca, mimo iż nie pracuje już zawodowo, posiada źródła stałego dochodu w postaci emerytury, dodatku opiekuńczego oraz czynszu z wynajmowanego przez siebie mieszkania. Łączna kwota dochodu z tego tytułu wynosi ok. 2.240 zł miesięcznie, przy czym skarżąca prowadzi jednoosobowe gospodarstwo domowe. Nadto skarżąca, jak sama oświadczyła, posiada środki pieniężne na dwóch lokatach po 5.000 zł, które zgromadziła z przeznaczeniem na leczenie i rehabilitację. Referendarz podkreślił, że status emeryta (rencisty) nie stanowi kryterium samodzielnie przesądzającego o przyznaniu prawa pomocy, zaś posiadanie przez stronę stałych dochodów w zasadzie wyklucza możliwość zwolnienia od kosztów sądowych. Ponadto w ocenie referendarza zasadą jest samodzielne ponoszenie kosztów postępowania przez strony, zaś osoba ubiegająca się o przyznanie prawa pomocy powinna w każdym przypadku poczynić oszczędności we własnych wydatkach do granic zabezpieczenia koniecznych kosztów utrzymania siebie i rodziny. Dopiero gdyby poczynione w ten sposób oszczędności okazały się niewystarczające, strona może zasadnie wystąpić o pomoc państwa w tym zakresie. Można zatem - zdaniem referendarza - oczekiwać, że koszty ewentualnych kosztów niniejszego postępowania skarżąca może pokryć ze swoich bieżących dochodów bądź zgromadzonych oszczędności. Referendarz sądowy podkreślił, że prawo pomocy powinno być udzielane przede wszystkim osobom bezrobotnym, samotnym, bez źródeł stałego dochodu i bez majątku oraz pozbawionych obiektywnie możliwości uzyskania środków na ten cel z jakichkolwiek źródeł, dla których konieczność ponoszenia kosztów związanych z postępowaniem sądowym oznaczałaby faktyczne ograniczenie lub pozbawienie prawa do sądu.
Od powyższego postanowienia referendarza sądowego K.S. wniosła sprzeciw. Podniosła, że dochód wyliczony przez Sąd nie jest stały, ponieważ w rozchód wchodzi podatek od nieruchomości (rocznie około 600 zł), remont wynajmowanego mieszkania (odświeżenie) w czasie, gdy zmieniają się jego lokatorzy, utrzymanie samochodu (naprawy - w grudniu 2017 r. - 1000 zł, przegląd, zakup opon zimowych - 980 zł, paliwo - około 150 zł). Skarżąca wyraziła zgodę na częściowe pokrycie kosztów toczącego się postępowania sądowego (w granicach możliwości finansowych).
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje: