Dnia 26 lutego 2016 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Aleksandra Wieczorek po rozpoznaniu w dniu 26 lutego 2016 roku na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi R.G. na decyzję Wojewódzkiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności z dnia [...] roku nr [...] w przedmiocie odmowy zmiany orzeczenia na skutek sprzeciwu skarżącej od postanowienia referendarza sądowego z dnia 9 lutego 2016 r. o odmowie przyznania prawa pomocy p o s t a n a w i a : utrzymać w mocy zaskarżone postanowienie referendarza sądowego.
R.G. wniosła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego skargę na decyzję Wojewódzkiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności z dnia [...] listopada 2015 roku nr [...] w przedmiocie odmowy zmiany orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności. Wraz ze skargą R.G. złożyła na urzędowym formularzu PPF wniosek o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych.
Uzasadniając wniosek skarżąca podała, że pobiera rentę inwalidzką w wysokości 3.3378,47 zł (netto). Prowadzi gospodarstwo domowe z R.G., który również otrzymuje rentę w wysokości 458,13 zł. Ponadto przedstawiła ponoszone wydatki: rata kredytu mieszkaniowego - 320 CHF miesięcznie, energia elektryczna - ok. 200 zł co dwa miesiące, woda -ok. 240-250 zł również co dwa miesiące, telefony - ok. 120 zł, podatek rolny - 468 zł rocznie, raty za pościel ortopedyczną - 99 zł. Dodatkowo posiada debet na koncie bankowym w wysokości 2.000 zł.
Postanowieniem z dnia 9 lutego 2016 r. referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wlkp. oddalił wniosek skarżącej o przyznanie prawa pomocy. Uzasadniając wydane rozstrzygnięcie referendarz wskazał m.in., iż jak wynika z orzecznictwa sądowego, posiadanie przez stronę stałych dochodów w zasadzie wyklucza możliwość zwolnienia od kosztów sądowych. Prawo pomocy powinno być udzielane przede wszystkim osobom bezrobotnym, bez źródeł stałego dochodu i bez majątku oraz pozbawionych możliwości uzyskania środków na ten cel z jakichkolwiek źródeł. W związku z osiąganym przez skarżącą dochodem nie można stwierdzić, że jest ona osobą ubogą, która ze względu na okoliczności życiowe została pozbawiona są środków do życia, bądź środki te są bardzo ograniczone i zaspokajają tylko podstawowe potrzeby. Dodatkowo skarżąca nie wykazała nadzwyczajnych okoliczności, które w jednoznaczny sposób świadczyłyby o tym, że nie jest w stanie ponieść kosztów sądowych. Zobowiązania cywilnoprawne, w tym kredyt na dom, nie mogą zaś być traktowane priorytetowo względem obowiązku ponoszenia kosztów sądowych. Ubiegający się o przyznanie prawa pomocy powinien w pierwszej kolejności poczynić oszczędności we własnych wydatkach do granic zabezpieczenia koniecznych kosztów utrzymania. Skarżąca nie wykazała, by miała problemy ze spłatą kredytu zaś należny wpis od skargi nie jest wysoki, wynosi bowiem 200 zł.
Od powyższego postanowienia referendarza sądowego R.G. wniosła sprzeciw. Podała, że gdy leżała w szpitalu po wypadku samochodowym, wskutek którego doznała ciężkiego urazu czaszkowo-mózgowego, pourazowego zespołu psychoorganicznego i ślepoty oka lewego, mąż okradł ją ze wszystkiego. Przywłaszczył pieniądze z jej konta bankowego, wywiózł też wszystkie drogocenne przedmioty z domu do mieszkania w bloku, którego jest jedynym właścicielem. Gdy już ogołocił dom ze wszystkiego, rozwiódł się ze skarżącą, porzucając ją chorą. Ze względu na istniejące zaburzenia neurologiczne skarżąca późno złożyła w tym zakresie zawiadomienie do prokuratury, dochodzenie wszczęto bowiem dopiero w 2015 r. W wyniku działań męża skarżąca znalazła się w tragicznej sytuacji finansowej. Nie daje rady ponosić kosztów utrzymania. W wyniku zaburzeń neurologicznych nie potrafi kojarzyć faktów, zapomina daty i terminy. Nie rozumie treści pism sądowych i nie wie, co może się zdarzyć podczas procesu. Skargę złożyła nie rozumiejąc stanu faktycznego sprawy. Sama nie poradzi sobie podczas rozprawy sądowej. Nie rozumie, dlaczego nie przyznano jej grupy inwalidzkiej dotyczącej ślepoty, mimo że jest niewidoma. Nie może skorzystać z pomocy adwokata lub radcy prawnego, bo nie ma pieniędzy.