Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie : Przewodniczący Sędzia WSA Artur Żurawik po rozpoznaniu w dniu 18 października 2017 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi M. P. na decyzję [...] Wojewódzkiego Lekarza Weterynarii w K. z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie weterynarii w kwestii wniosku skarżącego o przyznanie mu prawa pomocy w zakresie obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych p o s t a n a w i a : zmienić postanowienie referendarza sądowego z dnia 3 sierpnia 2017 r. i przyznać skarżącemu prawo pomocy w zakresie obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych.
W dniu 21 czerwca 2017 r. skarżący złożył do Sądu urzędowy formularz wniosku o przyznanie prawa pomocy w zakresie obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych. W druku podał, że w gospodarstwie domowym pozostaje wraz z żoną, zamieszkując w lokalu mieszkalnym o pow. 37 m2, posiada również nieruchomość, w której prowadził działalność gospodarczą, a która obecnie jest zajęta przez komornika i nie posiada żadnych innych przedmiotów wartościowych ani też oszczędności, papierów wartościowych lub środków pieniężnych. Skarżący podał, że prowadzona przezeń działalność gospodarcza nie przynosi dochodu natomiast jego małżonka uzyskuje świadczenie rehabilitacyjne w kwocie 1100 zł netto miesięcznie. W druku formularza sporządził zestawienie swoich wydatków, z którego wynika, że czynsz za posiadany lokal mieszkalny, wraz z opłatami za wodę i ścieki wynosi 260 zł; zakup gazu - 40 zł; zakup energii elektrycznej - 90 zł; wywóz śmieci - 22 zł; zakup lekarstw oraz rehabilitacja to wydatek rzędu - 400 zł. W toku postępowania o przyznanie prawa pomocy wyjaśnił, że jego żona wróciła do pracy i jest zatrudniona na umowę o prace za wynagrodzenie w wysokości płacy minimalnej.
Postanowieniem z dnia 3 sierpnia 2017 r. referendarz sądowy oddalił wniosek o zwolnienie z kosztów sądowych. W jego uzasadnieniu wskazano na niejasności w zakresie posiadanych przez stronę nieruchomości. Z nadesłanych na wezwanie referendarza dokumentów wynikało, że strona posiada także trzecią nieruchomość, której nie wskazała wcześniej we wniosku. Powstałe nieścisłości nie pozwoliły więc bezkrytycznie przyjąć pozostałych oświadczeń co do sytuacji majątkowej i zwolnić z obowiązku o charakterze publicznoprawnym.
Powyższe postanowienie skarżąca zaskarżyła sprzeciwem. W sprzeciwie zarzucono błędną ocenę sytuacji finansowej skarżącego, poprzez uznanie, że posiada więcej nieruchomości. W celu uprawdopodobnienia tego twierdzenia dołączono do sprzeciwu postanowienie o sprzedaży w trybie egzekucyjnym prawa do spornej nieruchomości.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach zważył , co następuje:
Na wstępie należy wyjaśnić, iż w myśl art. 260 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r.- Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2017 r., poz. 1369 ze zm.), dalej w skrócie P.p.s.a., rozpoznając sprzeciw od postanowienia referendarza sądowego o odmowie przyznania prawa pomocy, sąd wydaje postanowienie, w którym zaskarżone postanowienie referendarza sądowego zmienia albo utrzymuje w mocy. W sprawach, o których mowa w § 1, wniesienie sprzeciwu od zarządzenia lub postanowienia referendarza sądowego wstrzymuje jego wykonalność. Sąd orzeka jako sąd drugiej instancji, stosując odpowiednio przepisy o zażaleniu (art. 260 § 2 p.p.s.a.). Sąd rozpoznaje sprawę na posiedzeniu niejawnym (art. 260 § 3 p.p.s.a.).
Zgodnie z art. 245 p.p.s.a., przyznanie prawa pomocy może nastąpić bądź w zakresie całkowitym, bądź częściowym. Prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego. Przysługuje ono osobie fizycznej, która wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania (art. 246 § 1 pkt 1 p.p.s.a.). Z kolei prawo pomocy w zakresie częściowym obejmuje tylko zwolnienie od opłat sądowych w całości lub części, albo tylko od wydatków, albo od opłat sądowych i wydatków, lub obejmuje tylko ustanowienie fachowego pełnomocnika, przy czym częściowe zwolnienie od opłat lub wydatków może polegać na zwolnieniu od poniesienia ułamkowej ich części albo określonej ich kwoty pieniężnej. Przyznaje się je takim osobom, które wykażą, że nie są w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny (art. 246 § 1 pkt 2 p.p.s.a.).
W niniejszej sprawie skarżący wniósł o zwolnienie z kosztów sądowych, czyli o prawo pomocy w zakresie częściowym, zatem do przyznania prawa pomocy konieczne jest uznanie, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.
Odnosząc powyższe uregulowania do przedmiotowej sprawy, należy stwierdzić, iż sprzeciw zasługuje na uwzględnienie, skarżący uprawdopodobnił, że jego sytuacja finansowa jest w istocie trudna. Skarżący nie ma własnych dochodów, jedyny dochód w jego rodzinie osiąga żona - w wysokości minimalnego wynagrodzenia. Przedstawione zestawienie stałych miesięcznych wydatków nie budzi wątpliwości co do ich wiarygodności. Zestawienie dochodu w rodzinie skarżącego ze stałymi miesięcznymi wydatkami, a także bieżącymi kosztami codziennego utrzymania, prowadzi do wniosku, że uiszczenie kosztów sądowych może doprowadzić do uszczerbku w koniecznym utrzymaniu rodziny skarżącego.
Nadto, dołączając do sprzeciwu postanowienie o sprzedaży prawa do nieruchomości na licytacji komorniczej, skarżący wyjaśnił wątpliwości, które nie pozwoliły na przyznanie mu prawa pomocy postanowieniem referendarza.
Mając powyższe na uwadze, postanowiono jak w sentencji, działając na podstawie art. 260 P.p.s.a. w związku z art. 246 § 1 pkt 2 P.p.s.a.