Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Roman Hauser po rozpoznaniu w dniu 22 października 2013 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia E. S. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 29 sierpnia 2013 r., II SA/Bk 342/13 oddalające wniosek o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym w sprawie ze skargi E. S. na postanowienie Podlaskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Białymstoku z dnia [...] marca 2013 r., nr [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania administracyjnego w sprawie wstrzymania budowy budynku mieszalnego i studni kopanej postanawia oddalić zażalenie.
E. S. wystąpił o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata. Wskazał, że samotnie prowadzi gospodarstwo rolne. Orzeczeniem komisji lekarskiej KRUS został uznany za czasowo niezdolnego do pracy w gospodarstwie rolnym. Spowodowało to ograniczenie działalności do najmniej pracochłonnych czynności i w efekcie oznaczało spadek dochodów. Majątek wnioskodawcy stanowi nieruchomość rolną o powierzchni 18 ha, drewniany dom o powierzchni 60 m2 z 1908 r. oraz stare i niefunkcjonalne budynki gospodarskie. Wnioskodawca nie posiada zgromadzonych oszczędności i przedmiotów wartościowych. Źródłem jego utrzymania jest renta w wysokości 465,14 zł miesięcznie oraz dochód z tytułu sprzedaży płodów rolnych. Wnioskodawca jednorazowo sprzedał zboże za 1600 zł w sierpniu 2012 r., a w listopadzie 2012 r. otrzymał zwrot podatku akcyzowego w kwocie 1200 zł oraz czynsz dzierżawny - 1000 zł. Obecnie jest zadłużony wobec osób fizycznych.
Z nadesłanych dokumentów wynika, że skarżący posiada 8 sztuk bydła, w tym 3 krowy, a także maszyny rolnicze, w tym ciągniki i przyczepę. Wskazał, że miesięcznie na żywność wydatkował 600 zł, 130 zł na energię elektryczną, 36 zł za wywóz nieczystości i 30 zł za wodę. W okresie od marca 2013 r. do maja 2013 r.
nie sprzedawał płodów rolnych. Skarżący wskazał, że opłaca dodatkowo koszty sądowe w czterech sprawach zawisłych w Sądzie Rejonowym w Z. na łączną kwotę 1080,36 zł, a dopłata do prowadzenia produkcji rolnej wyniosła 2335,43 zł.
Postanowieniem z dnia 16 lipca 2013 r. referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku (zwanego dalej "WSA") odmówił przyznania wnioskodawcy prawa pomocy w zakresie całkowitym.
E. S. wniósł sprzeciw od powyższego postanowienia, zarzucając przede wszystkim pominięcie faktu jego ograniczonej zdolności do prowadzenia gospodarstwa oraz brak obiektywizmu przy ocenie przedłożonej dokumentacji. Zarzucił brak znajomości zasad prowadzenia gospodarstwa rolnego przez osobę w podeszłym wieku, brak wiedzy na temat wymagań, jakie stawia produkcja rolna. Wskazał, że jest osobą schorowaną, wobec niego prowadzonych jest siedem postępowań egzekucyjnych oraz, że jest "nękany" procesami sądowymi.
WSA, postanowieniem z dnia 29 sierpnia 2013 r., II SA/Bk 342/13 odmówił przyznania wnioskodawcy prawa pomocy we wnioskowanym przez niego zakresie. Zdaniem Sądu skarżący nie wykazał w wystarczający sposób, że znajduje się w sytuacji uniemożliwiającej mu poniesienie jakichkolwiek kosztów postępowania sądowego.
Z wniosku i przedstawionych dokumentów wynika, że skarżący prowadzi gospodarstwo rolne i posiada 8 sztuk bydła. W związku z tym otrzymuje dopłaty unijne.
Z oświadczenia wnioskodawcy wynika, że w 2013 r. otrzymał z tego tytułu 2.335,43 zł. Skarżący uzyskuje ponadto dochód z tytułu renty w wysokości 465,14 zł miesięcznie. Źródłem jego utrzymania są także dochody ze sprzedaży płodów rolnych (ostatni dochód z tego tytułu to według oświadczenia 1600 zł w sierpniu 2012 r.). Skarżący uzyskał zwrot podatku akcyzowego w kwocie 1200 zł oraz czynsz dzierżawny - 1000 zł.