Wniosek w przedmiocie wskazania organu właściwego do rozpatrzenia wniosku Starosty Powiatu [...] w sprawie poniesienia kosztów rekultywacji przeprowadzonej na działce nr [...] przez K. P.
Uzasadnienie strona 2/4

Generalny Dyrektor w odpowiedzi na wniosek Kolegium o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego wskazał, że w przypadku, gdy chodzi o stwierdzenie nieważności decyzji administracyjnej wydanej przez niewłaściwy organ (art. 156 § 1 pkt 1 kpa), organem właściwym do stwierdzenia jej nieważności jest organ wyższego stopnia w stosunku organu, który wydał decyzję, a nie organ wyższego stopnia w stosunku do organu, który winien wydać decyzję, jeżeli w międzyczasie przestały istnieć niektóre organy lub zmieniły się kompetencje organów, albo sprawy będące przedmiotem kwestionowanej decyzji nie są aktualnie regulowane przepisami prawa administracyjnego materialnego". Wskazał stanowisko zawarte w "wyroku" [winno być "postanowieniu"] NSA z 11 sierpnia 2012 r. II OW 47/11, w którym wskazano, że "w świetle przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego nie ma znaczenia to, kiedy decyzja, której dotyczy postępowanie o stwierdzenie nieważności, została wydana i jaki organ aktualnie jest organem właściwym w I instancji, a jaki w II instancji, w danej kategorii spraw. W postępowaniu o stwierdzenie nieważności nie chodzi bowiem o ustalenie, który organ jest obecnie organem właściwym w określonej kategorii spraw bądź organem wyższego stopnia w tych sprawach, lecz o to, który organ jest właściwy w sprawie stwierdzenia nieważności konkretnej decyzji, tj. decyzji wydanej w określonej sprawie przez konkretny organ".

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 15 § 1 pkt 4 i § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270, zm. 1101 i 1529, dalej ppsa), Naczelny Sąd Administracyjny rozstrzyga spory o właściwość oraz spory kompetencyjne w przypadkach określonych w art. 4 ppsa i w art. 22 § 1 i 2 kpa.

Rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego między Samorządowym Kolegium Odwoławczym [...] a Generalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska należy do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Rozstrzygnięcie podjęte przez Sąd w tym postępowaniu, nie rozstrzyga tego, czy decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego [...] z [...] 2007 r. znak [...], dotknięta jest wadą nieważności określoną w art. 156 § 1 kpa, gdyż to należy do organu właściwego wskazanego w niniejszym postanowieniu. Organ właściwy do stwierdzenia nieważności decyzji ustala się zgodnie z zasadą określoną w art. 157 § 1 kpa.

Do zanieczyszczenia olejem opałowym działki nr ew. [...], obręb [...], gm. [...], doszło dnia 13 listopada 2006 r. Bezsporne jest, że w ramach niniejszej sprawy prawomocnym wyrokiem z dnia 22 listopada 2011 r., IV SA/Wa 1477/11 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie: I. uchylił decyzję Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska z dnia [...] 2011 r. nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania; II. zasądził od Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska na rzecz skarżącego Starosty Powiatu [...] kwotę 200 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

W uzasadnieniu wyroku IV SA/Wa 1477/11 Wojewódzki Sąd wskazał, że w związku z treścią art. 35 ust. 1 ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie (Dz. U. nr 75, poz. 473, dalej uzsz) do spraw szkód w środowisku, jakie wynikły przed dniem wejścia w życie tego aktu (30 kwietnia 2007 r. - art. 39) stosuje się przepisy dotychczasowe, w tym wskazaną regulację art. 102 ust. 8 ustawy - Prawo ochrony środowiska (t.j. Dz. U. z 2006 r., nr 129, poz. 902 ze zm.), która stanowiła materialnoprawną podstawę orzekania przez organy administracji w niniejszej sprawie. Zgodnie z treścią art. 35 ust. 2 uzsz, właściwym do orzekania w tych sprawach był wojewoda a od 15 listopada 2008 r. tj. dnia wejścia w życie ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. nr 199, poz. 1227, dalej udiś), regionalny dyrektor ochrony środowiska (art. 174 udiś). Organem wyższego stopnia, gdy chodzi o decyzje wydane przez regionalnego dyrektora ochrony środowiska, jest Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska (art. 127 ust. 3 udiś). Wynika stąd, w myśl art. 157 § 1 i art. 150 § 1 kpa, w następstwie przejęcia kompetencji w sprawach związanych z rekultywacja gruntów w ramach dotychczasowych regulacji, właściwość tego organu do orzekania w trybach nadzwyczajnych - zarówno nieważnościowym jak i wznowieniowym - gdy chodzi także o decyzje wydane uprzednio w przedmiocie rekultywacji przez samorządowe kolegium odwoławcze, skoro orzekało ono, jako organ II instancji (niezależnie, czy na dzień orzekania było ono w ogóle nadal właściwe w tej sprawie). Wprawdzie z dosłownego brzmienia wynika w przypadku orzeczeń samorządowego kolegium odwoławczego właściwość właśnie tego organu do procedowania w przedmiocie nieważności. Uwzględniając względy wykładni systemowej jak i celowościowej, Wojewódzki Sąd w uzasadnieniu wyroku IV SA/Wa 1477/11 wskazał, że art. 157 § 1 kpa nie ma zastosowania, o ile właściwość rzeczowa w przedmiotowym rodzaju spraw w II instancji przeszła z samorządowych kolegiów odwoławczych na inny organ administracji (w danym przypadku kierownika centralnego urzędu administracji rządowej, do którego stosuje się przepisy kpa dotyczące ministra, w myśl art. 5 § 2 pkt 4 kpa).

Strona 2/4