Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Roman Ciąglewicz /spr./ po rozpoznaniu w dniu 21 stycznia 2021 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej M. T. od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 1 lipca 2020 r. sygn. akt II SA/Kr 287/20 o odrzuceniu skargi w sprawie ze skargi M. T. na postanowienie Małopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Krakowie z dnia [...] września 2019 r., nr [...] w przedmiocie dopuszczenia Fundacji do udziału w postępowaniu administracyjnym postanawia: oddalić skargę kasacyjną.
Uzasadnienie.
Postanowieniem z dnia [...] września 2019 r., nr [...] Małopolski Wojewódzki Konserwator Zabytków w Krakowie dopuścił Centrum Judaizmu Postępowego do udziału na prawach strony w postępowaniach administracyjnych prowadzonych dla budynku przy ul. J. [...] w Krakowie. W postanowieniu tym zawarto pouczenie, że nie przysługuje na nie zażalenie.
M. T., działający jako kurator spadku po A. I. oraz po S. F., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika K. R. - T. wniósł skargę na ww. postanowienie, żądając jego uchylenia i umorzenia bądź zmiany i odmowy dopuszczenia ww. organizacji do udziału w postepowaniach dotyczących przedmiotowych budynków.
Postanowieniem z dnia 1 lipca 2020 r., sygn. akt II SA/Kr 287/20 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie odrzucił skargę oraz orzekł o zwrocie wpisu od skargi.
Sąd wskazał, że przedmiotem skargi jest postanowienie dopuszczające na podstawie art. 31 § 1 pkt 2 K.p.a. i art. [...] 3 § 1 K.p.a. organizację społeczną do udziału w postępowaniu.
Stosownie do art. [...] 3 K.p.a., w toku postępowania administracyjnego organ administracji publicznej wydaje postanowienia, które dotyczą poszczególnych kwestii wynikających w trakcie toczącego się postępowania, które jednocześnie nie rozstrzygają o istocie sprawy, chyba, że przepisy kodeksu stanowią inaczej. A to oznacza, że poza zakresem art. [...] 3 K.p.a. są rozstrzygnięcia kończące postępowanie i rozstrzygające sprawę co do istoty. Stanowią one drugą grupę postanowień, wymagającą - w drodze wyjątku - wyartykułowania woli ustawodawcy ("chyba, że przepisy kodeksu stanowią inaczej"). W treści art. 31 § 2 K.p.a. nie zostało zawarte żadne z podanych powyżej zastrzeżeń.
Oddzielną grupę postanowień zaskarżalnych do Sądu tworzą te postanowienia, na które przysługuje zażalenie. W myśl art. 31 § 2 zd. 2 K.p.a. są to postanowienia o odmowie wszczęcia postępowania na wniosek organizacji społecznej lub postanowienia o odmowie dopuszczenia organizacji społecznej do udziału w postępowaniu. W świetle wykładni gramatycznej tego przepisu zażalenie na postanowienie o wszczęciu postępowania lub o dopuszczeniu organizacji społecznej do udziału w postępowaniu nie służy stronom postępowania. W przypadku postanowień rozstrzygających sprawę dopuszczenia organizacji społecznej do udziału w postępowaniu pogląd ten znajduje dodatkowe wsparcie w treści przepisu art. 141 § 1 K.p.a., który przewiduje, że zażalenie na postanowienie wydane w toku postępowania służy stronie, gdy kodeks tak stanowi (M. Jaśkowska, A. Wróbel, Kodeks postępowania administracyjnego komentarz, Zakamycze 2005 r. str. 310). Inaczej mówiąc, zażalenie może być wniesione tylko na postanowienia enumeratywnie wyliczone w kodeksie postępowania administracyjnego.
A zatem, gdy dane postanowienie rozstrzyga jedynie określoną kwestię wynikającą w toku postępowania, jak np. w przypadku zagadnienia dopuszczenia do udziału w postępowaniu organizacji społecznej i ustawodawca przesądza o braku możliwości jego kwestionowania w drodze odrębnego środka zaskarżenia w postępowaniu administracyjnym, to w tym przypadku nie zachodzi możliwość złożenia skargi do sądu administracyjnego (por. postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 7 marca 2006 r. sygn. akt II GSK 352/05). NSA w postanowieniu z dnia 15 stycznia 2013 r., sygn. akt II OSK 3073/[...] wprost stwierdził, że za niedopuszczalną należy uznać skargę na rozstrzygnięcie organu, którym postanowiono o dopuszczeniu organizacji społecznej do udziału w postępowaniu.