Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący sędzia NSA Wojciech Mazur po rozpoznaniu w dniu 11 stycznia 2018 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku [...] S.A. z siedzibą w W. o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji w sprawie ze skargi kasacyjnej [...] S.A. z siedzibą w W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 30 grudnia 2016 r. sygn. akt IV SA/Wa 2848/16 w sprawie ze skargi [...] S.A. z siedzibą w W. na decyzję Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska z dnia [...] kwietnia 2014 r. nr [...] w przedmiocie nałożenia obowiązku przywrócenia środowiska do stanu właściwego postanawia: odmówić zmiany postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 17 października 2017 r. sygn. akt II OSK 2319/17
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 30 grudnia 2016 r. sygn. IV SA/Wa 2848/16 oddalił skargę [...] S.A. z siedzibą w W. na decyzję Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska z dnia [...] kwietnia 2014 r. w przedmiocie nałożenia obowiązku przywrócenia środowiska do stanu właściwego.
Rozpoznając wniosek [...] S.A. o wstrzymanie wykonania decyzji Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska z dnia [...] kwietnia 2014 r., złożony wraz ze skargą kasacyjną od ww. wyroku Sądu I instancji, Naczelny Sąd Administracyjny postanowieniem z dnia 17 października 2017 r. sygn. II OSK 2319/17 odmówił wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji. W uzasadnieniu postanowienia Naczelny Sąd Administracyjny przyjął, że z treści złożonego wniosku nie wynika, iż w wyniku wykonania decyzji nakładającej na skarżącą spółkę obowiązek przywrócenia środowiska do stanu właściwego w związku z zanieczyszczeniami substancjami ropopochodnymi środowiska gruntowo-wodnego na terenie stacji paliw lokomotyw w [...] (działka nr [...]), spółce może zostać wyrządzona znaczna szkoda o której mowa w art. 61 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2017 r., poz. 1369), dalej: p.p.s.a. Taką ocenę Naczelny Sąd Administracyjny uzasadnił tym, że spółka nie podała ani orientacyjnych kosztów wykonania obowiązku, ani nie przedstawiła swojej sytuacji majątkowej. Sama okoliczność, że wykonanie decyzji związane jest z poniesieniem kosztów nie przesądza zaś automatycznie o konieczności zastosowania ochrony tymczasowej.
Kolejnym wnioskiem z 13 grudnia 2017 r. [...] S.A. wystąpiła o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska z dnia [...] kwietnia 2014 r., wskazując, że zobowiązanie wynikające z ww. decyzji wiąże się z koniecznością wydatkowania kilkuset tysięcy złotych. Spółka wyjaśniła, że podjęła się remediacji innego gruntu o mniejszym skażeniu i rozmiarach i z projektu realizacji tychże prac wynika, iż koszt przedsięwzięcia wyniósłby około 247.906,50 zł. Spółka nie zleciła jeszcze wykonania planu remediacji lokomotywowni w K., oczekując na rozpatrzenie swoich zarzutów przez Naczelny Sąd Administracyjny, niemniej z uwagi na rozmiar skażenia i wielkość terenu można spodziewać się, że koszt remediacji, jak podała spółka, będzie w tym przypadku dwukrotnie większy. Poniesienie takiego kosztu, w ocenie wnioskodawcy, powinno nastąpić dopiero po definitywnym ustaleniu podmiotu odpowiedzialnego za stan środowiska.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
W sytuacji wystąpienia z wnioskiem o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji po prawomocnym rozpoznaniu poprzedniego wniosku o wstrzymanie wykonania zaskarżonego aktu żądanie takie powinno zostać potraktowane jako wniosek o zmianę postanowienia sądu w trybie przewidzianym w art. 61 § 4 p.p.s.a. Powoduje to, że zasadność wniosku w sposób bezpośredni podlega ocenie nie tyle przez pryzmat zaistnienia przesłanki określonej w art. 61 § 3 p.p.s.a., ile wymaga uwzględnienia treść art. 61 § 4 p.p.s.a. stanowiącego, że postanowienie w sprawie wstrzymania aktu sąd może zmienić lub uchylić w razie zmiany okoliczności. Oddalenie wniosku o wstrzymanie wykonania decyzji nie uniemożliwia ponowienia wniosku, jednakże wnioskodawca powinien mieć na uwadze to, że w sprawie objęcia strony ochroną tymczasową zapadło prawomocne orzeczenie sądowe i możliwość jego zmiany może zostać oparta nie na podważeniu stanowiska zajętego przez sąd z powodu jego wadliwości, ale wskazaniu, że pozostaje ono nieadekwatne do stanu sprawy w świetle nowych okoliczności, które w niej zaistniały. Przez zmianę okoliczności należy rozumieć zarówno zmianę okoliczności faktycznych, jakie sąd przyjął za przesłankę rozstrzygnięcia, jak i zmianę okoliczności prawnych, które uzasadniałyby wydanie postanowienia odmiennej treści niż to, które zostało wydane uprzednio.