Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Cezary Pryca po rozpoznaniu w dniu 21 czerwca 2017 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej zażaleń [A.], [B.], [C.], na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 30 listopada 2016 r. sygn. akt VI SA/Wa 128/16 w zakresie odmowy dopuszczenia do udziału w postępowaniu ze skargi [D.] we W. na decyzję Głównego Inspektora Farmaceutycznego z dnia [...] grudnia 2015 r. nr [...] w przedmiocie odmowy zmiany zezwolenia na prowadzenie apteki ogólnodostępnej postanawia: 1. oddalić zażalenie [A.]; 2. uchylić punkt 3 zaskarżonego postanowienia i dopuścić do udziału w postępowaniu sądowoadministracyjnym w charakterze uczestnika postępowania [B.]; 3. uchylić punkt 2 zaskarżonego postanowienia i dopuścić do udziału w postępowaniu sądowoadministracyjnym w charakterze uczestnika postępowania [C.].
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie postanowieniem z dnia 30 listopada 2016 r., sygn. akt VI SA/Wa 128/16 - na podstawie art. 33 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.; dalej: p.p.s.a.) - nie dopuścił do udziału w sprawie: 1. [E.] w W., 2. [C.] w W. 3. [B.] w W. 4. [A.] w sprawie ze skargi [D.] Sp. z o.o. z siedzibą we W. na decyzję Głównego Inspektora Farmaceutycznego z dnia [...] grudnia 2015 r., nr [...] w przedmiocie odmowy dokonania zmiany zezwolenia na prowadzenie apteki ogólnodostępnej.
WSA wskazał, że [C.] z siedzibą w W. (dalej: [C.]) swoją legitymację do udziału w postępowaniu wywiodło z § 8 Statutu gdzie wskazano, że celem [C.] jest: promowanie korzystania przez społeczeństwo ze zdobyczy współczesnej farmacji (pkt 1), promowanie rozwoju opieki farmaceutycznej i edukacji pacjentów w aptekach ogólnodostępnych (pkt 2), zwiększenie roli farmaceuty w systemie zdrowotnym (pkt 3), włączanie farmaceutów w działania związane z polityką refundacyjną (pkt 4), włączanie farmaceutów do zespołów medycznych zajmujących się pacjentami z wybranymi chorobami (pkt 5), zwiększenie zaangażowania farmaceutów w monitorowanie działań niepożądanych leków (pkt 6), zwiększenie świadomości i zaangażowania farmaceutów w badania praktyki farmaceutycznej (pkt 6). Cele te realizowane są poprzez udział w postępowaniach sądowych i administracyjnych mających wpływ na wykonywanie zawodu farmaceuty i organizację samorządu aptekarskiego (§ 9 pkt 10 Statutu).
[B.] z siedzibą w W. (dalej: [B.]), legitymacji upatrywała w postanowieniu § 2 Statutu, gdzie wskazano, że podstawowym celem jest integracja organizacji pacjenckich, ochrona praw i reprezentowanie pacjentów w Polsce i na poziomie międzynarodowym, podnoszenie poziomu ich wiedzy i świadomości społecznej.
[A.] z siedzibą w W. (dalej: [A.]) w swoim wniosku, nie przywołał żadnych zapisów statutowych, które uzasadniałyby jego udział w niniejszym postępowaniu, podnosząc jedynie, że zapewnia swoim członkom ochronę przed nadużyciami władz oraz rozwój biznesowy.
Sąd I instancji wskazał, że rozpoznanie wniosku o dopuszczenie organizacji społecznej do udziału w postępowaniu sądowoadministracyjnym na podstawie art. 33 § 2 p.p.s.a. wymaga wyjaśnienia, czy organizacja ta w postępowaniu realizuje tylko indywidualne interesy osób należących do niej, czy też te działania mają lub mogą mieć znaczenie dla interesu ogólnospołecznego. Nie ulega bowiem wątpliwości, że udział organizacji społecznej w sprawie innych osób nie może służyć interesom samej organizacji lub jej członków, lecz musi odpowiadać wymaganiom racjonalnie pojmowanej kontroli społecznej nad postępowaniem administracyjnym w sprawach indywidualnych i działaniem organów administracji (por. M. Niezgódka-Medek, Komentarz do art. 33 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, LEX 2013).
Natomiast przy wykładni pojęcia interesu organizacji społecznej i oceny celu statutowego należy mieć na uwadze to, że interes organizacji społecznej nie może być stawiany ponad interes stron biorących udział w postępowaniu. Udział organizacji społecznej nie może służyć partykularnym interesom samej organizacji, lecz musi odpowiadać wymaganiom racjonalnie pojmowanej kontroli społecznej nad postępowaniem administracyjnym i sądowoadministracyjnym. Tak rozumiany cel statutowy powinien w sposób ścisły łączyć się z przedmiotem postępowania administracyjnego bądź sądowoadministracyjnego, czy to ze względu na czynności postępowania, czy też ze względu na jego wynik.