Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący : Antoni Hanusz (spr.) po rozpoznaniu w dniu 6 kwietnia 2010 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej zażalenia Stowarzyszenia "J" od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 11 stycznia 2010 r. sygn. akt I SA/Bk 509/09 w zakresie oddalenia wniosku o wyłączenie sędziego WSA U.R. w sprawie ze skargi Stowarzyszenia "J" na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w B. z dnia 3 września 2009 r. nr PB [...] w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych za 2004 r. postanawia: oddalić zażalenie.
II FZ 66/10
Uzasadnienie
Zaskarżonym postanowieniem z dnia 11 stycznia 2010 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w sprawie o sygnaturze akt I SA/Bk 509/09, oddalił wniosek o wyłączenie sędziego WSA U.R. od orzekania w sprawie ze skargi Stowarzyszenia "J" w S. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w B. z dnia 3 września 2009 roku w przedmiocie określenia E.B. podatku dochodowego od osób fizycznych za 2004 rok. Sąd argumentował, że jednym z filarów gwarancji bezstronności sędziego są wymienione w ustawie przypadki, gdy podlega on wyłączeniu od orzekania w sprawie z mocy ustawy, stosownie do art. 18 § 1, 2 i 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270, dalej u.p.p.s.a. Sąd podniósł dalej, że strona skarżąca powołała się we wniosku na przyczynę wyłączenia wynikającą z art. 18 § 1 pkt 6 u.p.p.s.a. Stosownie do tego przepisu, sędzia jest wyłączony z mocy ustawy w sprawach, w których brał udział w wydaniu zaskarżonego orzeczenia, jak też w sprawach o ważność aktu prawnego z jego udziałem sporządzonego lub przez niego rozpoznanego oraz w sprawach, w których występował jako prokurator. Dale podniesiono, że sprawa, której dotyczy wniosek o wyłączenie sędziów nie była przedmiotem rozpoznania przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Białymstoku, stąd nie zachodziły, w opinii Sądu, przesłanki, o których mowa w art. 18 § 1 pkt 6 u.p.p.s.a. Sąd dodał, że rozpoznawana sprawa dotyczyła określenia E.B. należnego podatku dochodowego od osób fizycznych za 2004 r. Natomiast powołane we wniosku o wyłączenie sędziego sprawy dotyczyły odmowy J. i W. K. stwierdzenia nadpłaty w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2005 r. (I SA/Bk 101/09) oraz określenia W.C. podatku dochodowego od osób fizycznych za 2005 roku od przychodu uzyskanego w postaci odszkodowania (I SA/Bk 425/08). W zażaleniu na powyższe postanowienie, Stowarzyszenie zaskarżyło wskazane powyżej postanowienie w całości, zarzucając mu naruszenie art.18 § 1 pkt 6 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, ponownie domagając się wyłączenia składu sędziowskiego wyznaczonego do rozpoznania sprawy ze skargi na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w B. z dnia 3 września 2009 roku, z uwagi na to, że jako argumentowano w zażaleniu, sędziowie ci brali udział w rozstrzyganiu spraw oznaczonych sygnaturami akt I SA/Bk 101/09 oraz I SA/Bk 425/09. Przedstawiono również argumenty zawarte w skardze dotyczące, braku legalności zaskarżonej do sądu decyzji. E.B. w piśmie z dnia 8 lutego 2010 roku poparł zażalenie oraz argumenty w nim zawarte. Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje. Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie. Instytucja wyłączenia sędziego jest gwarancją procesową zasady obiektywizmu i bezstronności. W art. 18 u.p.p.s.a. zawarto przyczyny wyłączenia sędziego z mocy ustawy. Art. 18 § 1 pkt 6 tej ustawy, którego uchybienie przez Sąd zarzuca autor zażalenia stanowi, że sędzia jest wyłączony z mocy ustawy w sprawach, w których brał w wydaniu zaskarżonego orzeczenia, jak też w sprawach o ważność aktu prawnego z jego udziałem sporządzonego lub przez niego rozpoznanego oraz w sprawach, w których występował jako prokurator. Oznacza to, że sędzia wyznaczony do orzekania w sprawie przed sądem administracyjnym mógłby zostać wyłączony z mocy ustawy stosownie do art. 18 § 1 pkt 6 u.p.p.s.a. od orzekania jedynie w sprawie, w której brał udział przy wydawaniu zaskarżonej do sądu administracyjnego decyzji, w sprawie o stwierdzenie jej nieważności bądź jeżeli występował w tych postępowaniach jako prokurator. Tymczasem, analiza akt sprawy wskazuje, że żadna z tych okoliczności nie miała w rozpoznawanej miejsca. Przepis art. 18 § 1 pkt 6 u.p.p.s.a. nie stanowi natomiast, wbrew twierdzeniu autora zażalenia, że przesłanką wyłączenia sędziego od orzekania w sprawie jest okoliczność, że sędzia ten orzekał w sprawach, które miały podobny stan faktyczny oraz prawny. Z tej przyczyny, zażalenie nie mogło zostać uznane za uzasadnione. Przyczyną uchylenia zaskarżonego postanowienia nie mogły być też te argumenty przedstawione w zażaleniu oraz piśmie E.B., które dotyczyły nielegalności objętej skargą decyzji Dyrektora Izby Skarbowej. Ich zasadność weźmie pod rozwagę Sąd podczas rozpoznawania skargi na rozprawie. Tymczasem przedmiotem troczącego się obecnie postępowania zażaleniowego była jedynie ocena prawidłowości postanowienia z dnia 11 stycznia 2010 roku, w którym oddalono wniosek strony wnoszącej skargę o wyłączenie sędziego WSA U.R. od orzekania w sprawie oznaczonej sygnaturą akt I SA/Bk 509/09. Wskazując na powyższe, Naczelny Sąd Administracyjny działając na podstawie art. 184 w związku z art. 197 § 2 u.p.p.s.a. orzekł jak w sentencji.