Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący : Antoni Hanusz (spr.) po rozpoznaniu w dniu 6 kwietnia 2010 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej zażalenia Stowarzyszenia "J" od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 11 stycznia 2010 r. sygn. akt I SA/Bk 509/09 w zakresie oddalenia wniosku o wyłączenie sędziego NSA M.M. w sprawie ze skargi Stowarzyszenie "J" na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w B. z dnia 3 września 2009 r. nr [...] w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych za 2004 r. postanawia: oddalić zażalenie.
II FZ 65/10
Uzasadnienie
Zaskarżonym postanowieniem z dnia 11 stycznia 2010 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w sprawie o sygnaturze akt I SA/Bk 509/09, oddalił wniosek o wyłączenie sędziego NSA M.M. od orzekania w sprawie ze skargi Stowarzyszenia "J" w S. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w B. z dnia 3 września 2009 roku w przedmiocie określenia E.B. podatku dochodowego od osób fizycznych za 2004 rok. Sąd argumentował, że jednym z filarów gwarancji bezstronności sędziego są wymienione w ustawie przypadki, gdy podlega on wyłączeniu od orzekania w sprawie z mocy ustawy, stosownie do art. 18 § 1, 2 i 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270, dalej u.p.p.s.a. Sąd podniósł dalej, że strona skarżąca powołała się we wniosku na przyczynę wyłączenia wynikającą z art. 18 § 1 pkt 6 u.p.p.s.a. Stosownie do tego przepisu, sędzia jest wyłączony z mocy ustawy w sprawach, w których brał udział w wydaniu zaskarżonego orzeczenia, jak też w sprawach o ważność aktu prawnego z jego udziałem sporządzonego lub przez niego rozpoznanego oraz w sprawach, w których występował jako prokurator. Dale podniesiono, że sprawa, której dotyczy wniosek o wyłączenie sędziów nie była przedmiotem rozpoznania przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Białymstoku, stąd nie zachodziły, w opinii Sądu, przesłanki, o których mowa w art. 18 § 1 pkt 6 u.p.p.s.a. Sąd dodał, że rozpoznawana sprawa dotyczyła określenia E.B. należnego podatku dochodowego od osób fizycznych za 2004 r. Natomiast powołane we wniosku o wyłączenie sędziego sprawy dotyczyły odmowy J. i W. K. stwierdzenia nadpłaty w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2005 r. (I SA/Bk 101/09) oraz określenia W.C. podatku dochodowego od osób fizycznych za 2005 roku od przychodu uzyskanego w postaci odszkodowania (I SA/Bk 425/08). W zażaleniu na powyższe postanowienie, Stowarzyszenie zaskarżyło wskazane powyżej postanowienie w całości, zarzucając mu naruszenie art.18 § 1 pkt 6 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, ponownie domagając się wyłączenia składu sędziowskiego wyznaczonego do rozpoznania sprawy ze skargi na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w B. z dnia 3 września 2009 roku, z uwagi na to, że jako argumentowano w zażaleniu, sędziowie ci brali udział w rozstrzyganiu spraw oznaczonych sygnaturami akt I SA/Bk 101/09 oraz I SA/Bk 425/09. Przedstawiono również argumenty zawarte w skardze dotyczące, braku legalności zaskarżonej do sądu decyzji. E.B. w piśmie z dnia 8 lutego 2010 roku poparł zażalenie oraz argumenty w nim zawarte. Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje. Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie. Instytucja wyłączenia sędziego jest gwarancją procesową zasady obiektywizmu i bezstronności. W art. 18 u.p.p.s.a. zawarto przyczyny wyłączenia sędziego z mocy ustawy. Art. 18 § 1 pkt 6 tej ustawy, którego uchybienie przez Sąd zarzuca autor zażalenia stanowi, że sędzia jest wyłączony z mocy ustawy w sprawach, w których brał w wydaniu zaskarżonego orzeczenia, jak też w sprawach o ważność aktu prawnego z jego udziałem sporządzonego lub przez niego rozpoznanego oraz w sprawach, w których występował jako prokurator. Oznacza to, że sędzia wyznaczony do orzekania w sprawie przed sądem administracyjnym mógłby zostać wyłączony z mocy ustawy stosownie do art. 18 § 1 pkt 6 u.p.p.s.a. od orzekania jedynie w sprawie, w której brał udział przy wydawaniu zaskarżonej do sądu administracyjnego decyzji, w sprawie o stwierdzenie jej nieważności bądź jeżeli występował w tych postępowaniach jako prokurator. Tymczasem, analiza akt sprawy wskazuje, że żadna z tych okoliczności nie miała w rozpoznawanej miejsca. Przepis art. 18 § 1 pkt 6 u.p.p.s.a. nie stanowi natomiast, wbrew twierdzeniu autora zażalenia, że przesłanką wyłączenia sędziego od orzekania w sprawie jest okoliczność, że sędzia ten orzekał w sprawach, które miały podobny stan faktyczny oraz prawny. Z tej przyczyny, zażalenie nie mogło zostać uznane za uzasadnione. Przyczyną uchylenia zaskarżonego postanowienia nie mogły być też te argumenty przedstawione w zażaleniu oraz piśmie E.B., które dotyczyły nielegalności objętej skargą decyzji Dyrektora Izby Skarbowej w B. Ich zasadność weźmie pod rozwagę Sąd podczas rozpoznawania skargi na rozprawie. Tymczasem przedmiotem troczącego się obecnie postępowania zażaleniowego była jedynie ocena prawidłowości postanowienia z dnia 11 stycznia 2010 roku, w którym oddalono wniosek strony wnoszącej skargę o wyłączenie sędziego NSA M.M. od orzekania w sprawie oznaczonej sygnaturą akt I SA/Bk 509/09. Wskazując na powyższe, Naczelny Sąd Administracyjny działając na podstawie art. 184 w związku z art. 197 § 2 u.p.p.s.a. orzekł jak w sentencji.