Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący : Antoni Hanusz (spr.) po rozpoznaniu w dniu 24 lutego 2009 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej zażalenia K.L. od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z dnia 7 października 2008 r. sygn. akt I SA/Rz 717/06 w zakresie oddalenia wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi K.L. na decyzje Samorządowego Kolegium Odwoławczego w R. z dnia 4 września 2007 r. nr [...] w przedmiocie podatku od środków transportowych za lata 2004 -2006. postanawia: oddalić zażalenie.
II FZ 622/08
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 7 października 2008 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w sprawie o sygnaturze akt I SA/Rz 717/06, oddalił wniosek K.L. o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym w sprawie ze skargi na decyzje Samorządowego Kolegium Odwoławczego w R. z dnia 4 września 2007 roku w przedmiocie zobowiązania w podatku od środków transportowych za lata 2004,2005,2006. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie postanowieniami z dnia 14 kwietnia 2008 r. (sygn. akt I SA/Rz 717/06, I SA/Rz 718/06, I SA/Rz 719/06) oddalił wnioski skarżącego o wstrzymanie wykonania trzech decyzji Samorządowego Kolegium Odwoławczego w R. z dnia 4 września 2007 roku. Skarżący pismem z dnia 6 maja 2008r. zwrócił się o zwolnienie od uiszczenia wpisu od zażaleń w tych sprawach, a następnie w odpowiedzi na wezwanie o uiszczenie opłaty kancelaryjnej za sporządzenie uzasadnienia wyroku w tych sprawach, zawnioskował o zwolnienie również z tej opłaty (pismo z dnia 9 czerwca 2008). Na urzędowym formularzu wniosku skarżący wniósł o zwolnienie od kosztów sądowych. Jako źródło swojego utrzymania wskazał świadczenie emerytalne w wysokości 1413,19 zł netto, z którego zaspokaja swoje potrzeby życiowe (nie pozostaje z nikim we wspólnym gospodarstwie domowym, nie ma nikogo na utrzymaniu), tj. ponosi wydatki na wyżywienie, ubranie, ogrzewanie, ochronę zlicytowanej nieruchomości i nie jest w stanie ponieść wymaganych kosztów sądowych tak obecnie jak i w przyszłości. Zadeklarowany we wniosku majątek to udział w domu mieszkalnym. Sąd wniosek skarżącego ocenił o przyznanie prawa pomocy w opisanym powyżej zakresie ocenił jako nieuzasadniony. Sąd argumentował, że skarżący pobiera świadczenie emerytalne w wysokości nie odbiegającej od przeciętnego świadczenia tego rodzaju i w całości pozostaje ono na jego wyłączne potrzeby. Według załączonego zeznania podatkowego osiągnął on z tego tytułu, jak argumentował Sąd, przychód w kwocie 19.281,12 zł. Sąd podniósł jednocześnie, że skarżący prowadzi działalność gospodarczą. W konsekwencji Sąd uznał, że nie zostały spełnione przesłanki do przyznania prawa pomocy, i na podstawie art. 243 § 1, art. 244 § 1, 245 § 3 oraz art. 246 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. nr 153, poz. 1270) dalej u.p.p.s.a. postanowił oddalić wniosek. W zażaleniu na powyższe postanowienie K.L. wniósł o jego uchylenie i zwolnienie z obowiązku ponoszenia kosztów sądowych. W jego ocenie spełnione bowiem zostały przesłanki przyznania prawa pomocy we wnioskowanym zakresie. Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje. Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie, a zatem należało je oddalić. Stosownie do art. 246 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270, dalej u.p.p.s.a.), osobie fizycznej prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym, gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania, a w zakresie częściowym, jeżeli wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku koniecznego utrzymania siebie i rodziny. Wykazanie okoliczności uzasadniających przyznanie prawa pomocy, z punktu widzenia treści art. 246 § 1 u.p.p.s.a. należy do obowiązku podmiotu ubiegającego się o przyznanie tego prawa. Strona ma zatem obowiązek wykazania, że nie jest w stanie ponieść kosztów postępowania lub ich części albo że nie ma adekwatnych środków na poniesienie tych kosztów. Sąd natomiast rozpoznając wniosek zobowiązany jest wskazać z jakich względów uznał, że żądanie strony zasługuje bądź nie zasługuje na uwzględnienie. Rozpoznając wniosek o przyznanie prawa pomocy należy z jednej strony uwzględnić wysokość kosztów postępowania, jakie strona musi ponieść, a z drugiej jej sytuację finansową, na którą składają się przede wszystkim uzyskiwane przez stronę dochody. Informacje niezbędne dla oceny zasadności wniosku o przyznanie prawa pomocy strona postępowania ma obowiązek przedstawić w urzędowym formularzu wniosku, wykazując tym samym, że spełnia przesłanki przyznania jej prawa pomocy wynikające z art. 246 u.p.p.s.a. Zasadą bowiem jest, że wniosek o przyznanie prawa pomocy składa się na urzędowym formularzu według ustalonego wzoru (art. 252 § 2 u.p.p.s.a.). Jeśli natomiast w ocenie sądu informacje w nim zawarte okażą się niewystarczające lub wzbudzą wątpliwości, sąd może w trybie art.
255 u.p.p.s.a. wezwać stronę do złożenia dodatkowych oświadczeń i dokumentów. Niezłożenie ich przez skarżącego skutkuje rozpoznaniem wniosku na podstawie informacji zebranych w aktach sprawy. Sąd administracyjny pierwszej instancji rozpoznał wniosek K.L. o przyznanie prawa pomocy w prawidłowy sposób. Uwzględnił bowiem dane wskazane przez skarżącego we wniosku o przyznanie prawa pomocy dotyczące jego stanu majątkowego i rodzinnego oraz słusznie uznał, że z punktu widzenia norm art. 246 § 1 u.p.p.s.a. wniosek skarżącego o zwolnienie go z obowiązku ponoszenia kosztów postępowania nie był uzasadniony. Z uwagi na powyższe, Naczelny Sąd Administracyjny działając w oparciu o art. 184 w związku z art. 197 § 2 u.p.p.s.a., orzekł jak w sentencji.