Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Sędzia NSA Zbigniew Kmieciak, po rozpoznaniu w dniu 08 lipca 2011 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej zażalenia R. A. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 05 maja 2011 r., sygn. akt I SA/Go 116/11 w zakresie odmowy przywrócenia terminu w sprawie ze skargi R. A. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Z. z dnia 15 grudnia 2010 r., nr [...], [...] w przedmiocie podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu umowy sprzedaży prawa użytkowania wieczystego postanawia oddalić zażalenie.
Postanowieniem z dnia 5 maja 2011 r., Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim odmówił skarżącemu przywrócenia terminu do uiszczenia wpisu sądowego. W uzasadnieniu wskazano art. 87 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. nr 153, poz. 1270 ze zm.) i wyjaśniono, że skarżący nieuprawdopodobnił okoliczności wskazujących na brak winy w uchybieniu terminu do uiszczenia wpisu sądowego.
W zażaleniu na powyższe postanowienie wniesiono o jego uchylenie w całości. Skarżący wyjaśnił, że nie mógł skorzystać z pomocy dotychczasowego profesjonalnego pełnomocnika, ponieważ był chory i nie mógł nadzorować spraw. Podniósł także, że przedłużenie pobytu w Bośni spowodowane było długą rozłąką z rodziną.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.
Należy zauważyć, że strona i podejmowane przez nią czynności w postępowaniu sądowoadministracyjnym są ograniczone terminami procesowymi, które służyć mają zdyscyplinowaniu postępowania, potrzebie rozstrzygnięcia sprawy w rozsądnym czasie oraz stabilizacji już podjętego rozstrzygnięcia. Z treści art. 85 p.p.s.a. wynika, że czynności w postępowaniu sądowym podjęte przez stronę po upływie terminu są bezskuteczne. Aby uniknąć negatywnych następstw uchybienia terminowi strona może skorzystać z przewidzianej w art. 86 p.p.s.a. instytucji przywrócenia terminu. W myśl § 1 ww. przepisu jeżeli strona nie dokonała czynności w postępowaniu sądowym bez swojej winy, sąd na jej wniosek postanowi przywrócenie terminu. Jak wynika z kolejnych przepisów omawianej ustawy, wniosek o przywrócenie terminu składa się w ciągu siedmiu dni od czasu ustania przyczyny uchybienia terminu (art. 87 § 1 p.p.s.a.). We wniosku strona powinna uprawdopodobnić, iż niedokonanie czynności w ustawowo zakreślonym terminie nie wynikało z jej winy (art. 87 § 2 p.p.s.a.).
Naczelny Sąd Administracyjny w pełni podziela pogląd wyrażony przez Sąd pierwszej instancji, zgodnie z którym skarżąca nie dochowała ustawowego terminu do wniesienia wniosku o przywrócenie terminu do uiszczenia wpisu od skargi. Wskazana przez stronę przyczyna uchybienia terminu, tzn choroba pełnomocnika oraz przedłużający się wyjazd za granicę, nie stanowią okoliczności wskazujących na brak winy w uchybieniu terminu.
Kryterium braku winy jako przesłanki zasadności wniosku o przywrócenie terminu wiąże się z obowiązkiem strony do szczególnej staranności przy dokonywaniu czynności procesowej. Warunkiem dopuszczalności przywrócenia stronie terminu do dokonania czynności procesowej, jest zatem uprawdopodobnienie przez nią, że nie mogła dokonać czynności w terminie, na skutek okoliczności od niej niezależnych, którym nie mogła zapobiec mimo dołożenia należytej staranności. Należy wyjaśnić, że okoliczności, o których pisze skarżąca (choroba pełnomocnika, wyjazd za granicę) nie zostały w jakikolwiek sposób uprawdopodobnione.
W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, przyjmując obiektywny miernik staranności, której należy wymagać od każdego pełnomocnika należycie dbającego o interesy swojego mandanta, w tym od adwokata będącego pełnomocnikiem strony skarżącej, właściwego zorganizowania swojej pracy. W pojęciu tym niewątpliwie mieści się także odpowiednia organizacja zastępstwa, na czas braku możliwości wypełniania swoich obowiązków zawodowych. Wiąże się to przecież z odpowiedzialnością, za prowadzenie sprawy strony skarżącej oraz odpowiedzialnością za prawidłowy przebieg całego postępowania sądowego.
Odnosząc się do przedłużającego się wyjazdu strony poza granice kraju, to należyta dbałość w prowadzeniu własnych spraw wymaga, aby przed wyjazdem podjąć odpowiednie działania, gwarantujące zabezpieczenie swoich interesów. W tym kontekście trzeba zwrócić uwagę, że strona planując wyjazd za granicę miała świadomość, że złożenie przez nią skargi skutkować będzie wszczęciem określonych procedur.
Mając powyższe na uwadze Naczelny Sąd Administracyjny - na podstawie na podstawie art. 184 w zw. z art. 197 § 2 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - orzekł jak w sentencji.