Wniosek w przedmiocie rozstrzygnięcia sporu o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego poprzez wskazanie organu właściwego w sprawie podatku od środków transportowych za 2017r.
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA G. Nasierowska, Sędzia NSA M. Jaśniewicz, Sędzia NSA A. Jagiełło (sprawozdawca), , po rozpoznaniu w dniu 4 sierpnia 2017 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej z wniosku Burmistrza Miasta i Gminy Wronki z dnia 25 maja 2017r., nr PiO.3140.2.11.2017 o rozstrzygnięcie sporu o właściwość pomiędzy Burmistrzem Miasta i Gminy Wronki a Wójtem Gminy Stara Kamienica w przedmiocie rozstrzygnięcia sporu o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego poprzez wskazanie organu właściwego w sprawie podatku od środków transportowych za 2017r. p o s t a n a w i a: wskazać Burmistrza Miasta i Gminy Wronki jako organ właściwy w sprawie podatku od środków transportowych za 2017r.

Uzasadnienie

II FW 6/17

Uzasadnienie

Burmistrz Miasta i Gminy Wronki pismem z dnia 25 maja 2017 r., na podstawie art. 15 § 1 pkt 4 w zw. z art. 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (j.t. Dz. U. z 2017r., poz. 1369 ) - dalej p.p.s.a., w zw. z art. 19 § 1 pkt 5 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (j.t. Dz. U. z 2015 r., poz. 613) - dalej O.p., zwrócił się do Naczelnego Sądu Administracyjnego o rozstrzygnięcie sporu o właściwość pomiędzy Burmistrzem Miasta i Gminy W. a Wójtem Gminy S. w przedmiocie organu miejscowo właściwego dla przyjęcia i rozliczenia deklaracji na podatek od środków transportowych za 2017 r. dla podatnika: B.o., zamieszkałego w miejscowości B., gmina W., poprzez wskazanie Burmistrza Miasta i Gminy W. jako organu miejscowo właściwego w sprawie rozliczenia tego podatku. W uzasadnieniu wniosku organ wskazał, że B.o., prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą Usługi Transportowe B.O., zamieszkały na terenie gminy W., w dniu 13 lutego 2017 r. wystąpił z pismem do Burmistrza Miasta i Gminy W. zawierającym deklarację na podatek od środków transportowych na rok 2017. W deklaracji wykazał posiadane pojazdy oraz wyliczył podatek za jeden miesiąc. Natomiast w piśmie dołączonym do deklaracji oświadczył, że 31 stycznia 2017 r., otworzył kolejny zakład (oddział) w miejscowości S. i przekazał temu zakładowi posiadane środki transportowe. W ocenie podatnika skutkować to miało zmianą właściwości miejscowej organu podatkowego do przyjęcia deklaracji oraz rozliczania podatku od środków transportowych. Podatnik dołączył dokument wewnętrzny podmiotu Usługi Transportowe B.O. określający składniki majątku oddziału w S., oświadczenie z dnia 31 stycznia 2017r., w sprawie utworzenia oddziału w S. oraz wydruk z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Burmistrz Miasta i Gminy W. nie zgodził się ze stanowiskiem, że otwarcie przez podatnika, będącego osobą fizyczną zamieszkałą na terenie gminy W., w dniu 31 stycznia 2017 r. kolejnego zakładu (miejsca prowadzenia działalności) na terenie gminy S. oraz przekazanie w to miejsce środków transportowych powoduje, począwszy od lutego 2017 r., zmianę właściwości miejscowej organu podatkowego do spraw podatku od środków transportowych. W jego ocenie, z art. 9 ust. 7 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r., o podatkach i opłatach lokalnych (j.t. Dz. U. z 2016 r., Nr 716 ze zm.) - dalej u.p.o.l., wynika, że organem właściwym w sprawach od środków transportowych jest wójt (burmistrz, prezydent miasta), na terenie którego znajduje się miejsce zamieszkania lub siedziba podatnika. W sytuacji, w której osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą ma miejsce zamieszkania na terenie innej gminy niż miejsce prowadzenia działalności należy przyjąć, że właściwość miejscowa organu w sprawie podatku od środków transportowych będzie ustalana przez pryzmat miejsca zamieszkania takiej osoby, a nie miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. Wójt Gminy S. w piśmie z dnia 10 lipca 2017 r., zawierającym odpowiedź na wniosek o rozstrzygnięcie sporu o właściwość, wniósł o wskazanie Wójta Gminy S. organem właściwym do przyjęcia i rozliczenia deklaracji B.O. na podatek od środków transportowych za 2017 r. Organ ten również odwołał się do art. 9 ust. 7 u.p.o.l., z którego w jego ocenie wynika, że dla określenia właściwości miejscowej organu podatkowego dla spraw podatku od środków transportowych przedsiębiorstw wielozakładowych (wielodziałowych), istotne jest posiadanie danego środka transportowego przez zakład (oddział) przedsiębiorstwa, a nie miejsce zamieszkania (czy siedziba w przypadku osób prawnych) jego właściciela. Skoro podatnik utworzył na terenie gminy S. oddział prowadzonego przedsiębiorstwa oraz przekazał do tego niego majątek w postaci środków transportowych, to organem właściwym w sprawie przyjmowania deklaracji oraz podatku od środków transportowych jest wójt tej gminy. Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje. Zgodnie z treścią art. 166 ust. 3 Konstytucji RP oraz art. 4 p.p.s.a., spory o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego i organami administracji państwowej rozstrzygają sądy administracyjne. Stosownie zaś do art. 15 § 1 pkt 4 p.p.s.a. właściwym do rozpoznania tego rodzaj sporu jest Naczelny Sąd Administracyjny. Przedmiotem niniejszej sprawy jest spór o właściwość, w którym Burmistrz Miasta i Gminy W. oraz Wójt Gminy S., uważają się za organy właściwe miejscowo w sprawie przyjęcia deklaracji i rozliczenia podatku od środków transportowych dla podatnika B.O., zamieszkałego na terenie gminy W., w miejscowości B., który prowadzi działalność gospodarczą Usługi Transportowe B.O. Jak wynika z informacji Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej , podatnik ten prowadzi działalność gospodarczą w dwóch miejscach. Adresem głównego wykonywania przez niego działalności gospodarczej jest B. Nr [...] W., zaś adresem dodatkowego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej (oddziału) jest: S., Nr [...], [...] S. Rozpoczynając w dniu 31 stycznia 2017 r. prowadzenie działalności gospodarczej w kolejnym miejscu (oddziale), to jest w S., przekazał temu oddziałowi składniki majątkowe, w tym środki transportowe, szczegółowo opisane w dokumencie z dnia 31 stycznia 2017r. Należy zatem rozstrzygnąć, czy okoliczność rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej przez podatnika będącego osobą fizyczną w kolejnym miejscu, na terenie innej gminy niż ta, na terenie której ma miejsce zamieszkania i prowadzi działalność gospodarczą, oraz przekazanie tam środków transportowych powoduje, w świetle art. 9 ust. 7 u.p.o.l., dla tego podatnika zmianę właściwości miejscowej organu właściwego do spraw podatku od środków transportowych. Zagadnienie to było już przedmiotem rozważań Naczelnego Sądu Administracyjnego, który w postanowieniu z dnia 11 maja 2011r., sygn. akt II FW 1/11 (dost. na: www.orzeczenia.nsa.gov.pl) uznał, że zdarzeniem mogącym spowodować zmianę właściwości miejscowej organu podatkowego jest zmiana miejsca zamieszkania lub siedziby podatnika w trakcie roku podatkowego. W przypadku osób fizycznych właściwość miejscową organu podatkowego w zakresie podatków od środków transportowych ustala się w oparciu o jej miejsce zamieszkania. Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznając niniejszą sprawę stanowisko wyrażone w powyższym postanowieniu w pełni podziela. Oba pozostające w sporze organy właściwość swoją wywodzą z art. 9 ust. 7 u.p.o.l. Stanowi on, że organem właściwym w sprawach podatku od środków transportowych jest organ podatkowy, na którego terenie znajduje się miejsce zamieszkania lub siedziba podatnika, a w przypadku przedsiębiorstwa wielozakładowego lub podmiotu, w którego skład wchodzą wydzielone jednostki organizacyjne - organ podatkowy, na terenie którego znajduje się zakład lub jednostka posiadająca środki transportowe podlegające opodatkowaniu. W przypadku współwłasności środka transportowego organem właściwym jest organ podatkowy odpowiedni dla osoby lub jednostki organizacyjnej, która została wpisana jako pierwsza w dowodzie rejestracyjnym pojazdu. Zgodnie z art. 13 § 1 pkt 1 O.p., organem podatkowym stosownie do swojej właściwości, jest naczelnik urzędu skarbowego, naczelnik urzędu celnego, wójt, (burmistrz, prezydent miasta), starosta albo marszałek województwa - jako organ pierwszej instancji. Z kolei z art. 17 § 1 O.p. wynika, że jeżeli ustawy podatkowe nie stanowią inaczej, właściwość miejscową ustala się według miejsca zamieszkania albo adresu siedziby podatnika. W celu ustalenia właściwości miejscowej organów podatkowych ustawodawca odsyła więc do przepisów ustaw podatkowych. Badając właściwość organu w sprawie podatku od środków transportowych należy, zatem w pierwszej kolejności ocenić ją według zasad zawartych w ustawie, o podatkach i opłatach lokalnych, jako regulacji szczególnej. Wobec tego wypada przypomnieć, że zgodnie z art. 9 ust. 1 u.p.o.l obowiązek podatkowy w zakresie podatku od środków transportowych, z zastrzeżeniem ust. 2 (który nie ma zastosowania w analizowanym przypadku), ciąży na osobach fizycznych i osobach prawnych będących właścicielami środków transportowych. Jak właścicieli traktuje się również jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, na które środek transportowy jest zarejestrowany, oraz posiadaczy środków transportowych zarejestrowanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jako powierzone przez zagraniczną osobę fizyczną lub prawną podmiotowi polskiemu. Co do zasady podatnikiem tego podatku jest zatem osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej. Jak wskazano wyżej właściwość miejscową organu podatkowego określa art. 9 ust. 7 u.p.o.l. Formułuje on ogólną zasadę, w myśl której właściwym miejscowo w sprawach podatku od środków transportowych jest organ, na którego obszarze znajduje się miejsce zamieszkania lub siedziba podatnika. Dopiero w przypadku przedsiębiorstwa wielozakładowego lub podmiotu, w którego skład wchodzą wydzielone jednostki organizacyjne, właściwym do wspomnianych powyżej celów będzie organ podatkowy, na terenie którego znajduje się zakład lub jednostka posiadająca środki transportowe, podlegające opodatkowaniu. Podkreślić należy, że użyte w art. 9 ust. 7 u.p.o.l. pojęcie "miejsce zamieszkania" oraz "siedziba" podatnika stanowią rozłączne przesłanki ustalania właściwości miejscowej organu w sprawach podatku od środków transportowych, zaś wymienione w tym przepisie pojęcia "przedsiębiorstwa wielozakładowego" lub "podmiotu, w którego skład wchodzą wydzielone jednostki organizacyjne" nie dotyczą podatnika będącego osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą. Podmiot taki składa stosowne deklaracje oraz uiszcza podatek od środków transportowych do organu właściwego miejscowo ze względu na miejsce zamieszkania. Pojęcie miejsca zamieszkania osoby fizycznej, także prowadzącej działalność gospodarczą, zostało zdefiniowane w art. 25 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r., Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.,) - dalej k.c. Jest nim miejscowość, w której osoba taka przebywa z zamiarem stałego pobytu. Można przy tym mieć tylko jedno miejsce zamieszkania, co wynika wprost z art. 28 k.c. Oznacza to, iż przepis art. 9 ust. 7 u.p.o.l., należy interpretować w ten sposób, że jeżeli podatnik będący osobą fizyczną prowadzi działalność gospodarczą w więcej niż jednym miejscu, na obszarze właściwości miejscowej więcej niż jednego organu podatkowego właściwego rzeczowo do spraw podatku od środków transportowych, to właściwość miejscową organu w sprawach podatku od środków transportowych należy ustalić na podstawie miejsca zamieszkania tego podatnika. Tym samym zdarzeniem mogącym w takim przypadku spowodować zmianę właściwości miejscowej organu podatkowego w sprawie podatku od środków transportowych jest zmiana miejsca zamieszkania podatnika. Zdarzeniem takim nie jest natomiast rozpoczęcie prowadzenia działalności w nowym, kolejnym miejscu, na terenie właściwości miejscowej innego organu podatkowego właściwego rzeczowo do spraw podatku od środków transportowych, nawet w sytuacji przekazania przez podatnika w to miejsce środków transportowych. W niniejszej sprawie podatnik deklaruje, że jego miejscem zamieszkania jest miejscowość B. znajdująca się na terenie gminy W., gdzie pod adresem [...] prowadzi działalność gospodarczą. Jednocześnie od 31 stycznia 2017 r. nowym, drugim miejscem prowadzenia przez niego działalności gospodarczej jest S. W świetle powyższych rozważań okoliczność ta nie spowodowała jednak u podatnika zmiany właściwości miejscowej organu podatkowego właściwego do spraw podatku od środków transportowych. W rozstrzyganym sporze rację należy, zatem przyznać Burmistrzowi Miasta i Gminy W.

Z powyższych względów Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie art. 4 w zw. z art. 15 § 1 pkt 4 i § 2 p.p.s.a., postanowił wskazać Burmistrza Miasta i Gminy W. jako organ właściwy w sprawie podatku od środków transportowych za 2017 r., dla podatnika B.O., prowadzącego działalność gospodarczą Usługi Transportowe B.O.

Strona 1/1