Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie Marcin Małek po rozpoznaniu w dniu 23 czerwca 2017 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku A. B. o przyznanie prawa pomocy w zakresie obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi A. B. na przewlekłość postępowania przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Lublinie, sygn. akt I SAB/Lu 27/16 w sprawie ze skargi A. B. na przewlekłe prowadzenie postępowania przez Starostę w przedmiocie dofinansowania ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych p o s t a n a w i a umorzyć postępowanie sądowe w zakresie wniosku A. B. o zwolnienie od kosztów sądowych
A. B. w toku sprawy dotyczącej jego skargi na przewlekłe prowadzenie postępowania przez Starostę w przedmiocie dofinansowania ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych wniósł do Naczelnego Sądu Administracyjnego skargę na przewlekłość postępowania przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Lublinie, żądając stwierdzenia przewlekłości postępowania oraz przyznania od Skarbu Państwa kwoty 10.000 zł. Ponadto zwrócił się o zwolnienie go od kosztów postępowania dotyczącego przewlekłości postępowania przed sądem pierwszej instancji.
Z treści złożonego na te okoliczność wniosku wynika, że skarżący pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym z dwiema córkami w wieku (18 i 7 lat). W skład majątku skarżącego i jego rodziny wchodzi dom o pow. 105 m2. Miesięczny dochód rodziny, obejmujący rentę skarżącego w kwocie 994,34 zł oraz jego wynagrodzenie z umowy zlecenia w kwocie 2.194,20 zł, wynosi łącznie 3.188,54 zł.
Referendarz sądowy zważył, co następuje:
Stosownie do art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz.U. z 2016 r., poz. 1259 ze zm.) - strona może wnieść skargę o stwierdzenie, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiło naruszenie jej prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, jeżeli postępowanie w tej sprawie trwa dłużej, niż to konieczne dla wyjaśnienia tych okoliczności faktycznych i prawnych, które są istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, albo dłużej niż to konieczne do załatwienia sprawy egzekucyjnej lub innej dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego (przewlekłość postępowania). Skarga tak zgodnie z art. 17 ust. 1 podlega stałej opłacie w wysokości 200 złotych.
Zgodnie zaś z art. 8 ust. 2 tej ustawy w sprawach nieuregulowanych w ustawie do postępowania toczącego się na skutek skargi sąd stosuje odpowiednio przepisy o postępowaniu zażaleniowym obowiązujące w postępowaniu, którego skarga dotyczy.
Zgodnie natomiast z regulacją z art. 243 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2016 r., poz. 718) - zwanej dalej w skrócie: P.p.s.a., prawo pomocy może być przyznane stronie na jej wniosek złożony przed wszczęciem postępowania lub w toku postępowania. Prawo to może być przyznane w zakresie częściowym lub całkowitym (art. 245 § 1 p.p.s.a.).
Z treści przepisu art. 239 § 1 pkt 1 lit. c) P.p.s.a. wynika zaś, że nie ma obowiązku uiszczenia kosztów sądowych strona skarżąca działanie lub bezczynność organu albo przewlekłe prowadzenie postępowania w sprawach dotyczących chorób zawodowych, świadczeń leczniczych oraz świadczeń rehabilitacyjnych.
W tym miejscy należy przywołać uchwałę składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 16 listopada 2004 r., III SPP 42/04 (OSNP 2005 nr 5, poz. 71), w której znajduje się wyjaśnienie charakteru prawnego postępowania ze skargi na przewlekłość postępowania. W uchwale tej wyjaśniono, że postępowanie to nie toczy się w odrębnej sprawie, lecz jest częścią postępowania co do istoty sprawy. Jest w stosunku do sprawy zasadniczej, tej sprawy której skarga zarzuca przewlekłość, postępowaniem incydentalnym (wpadkowym). Wynika to przede wszystkim z art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r., który stanowi podstawę dla stosowania do postępowania toczącego się na skutek skargi, przepisów o postępowaniu zażaleniowym obowiązujących w postępowaniu, którego skarga dotyczy. Postępowanie ze skargi na przewlekłość nie jest więc samodzielnym postępowaniem, lecz środkiem przeciwdziałania przewlekłości postępowania w danej sprawie sądowej w trakcie jej biegu.
Innymi słowy postępowanie ze skargi na przewlekłość jest częścią (incydentalnym postępowaniem) postępowania w sprawie wynikającej ze skargi strony na przewlekłe prowadzenie postępowania przez Starostę w przedmiocie dofinansowania ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych; jest elementem sprawy z zakresu świadczeń rehabilitacyjnych.
Skoro zatem strona zwolniona w całości od kosztów sądowych z mocy ustawy (art. 239 § 1 pkt 1 lit. c P.p.s.a.) nie uiszcza opłat sądowych i nie ponosi wydatków w sprawie głównej, to nie może ponosić ich w sprawie jej skargi na naruszenie prawa do rozpoznania tej sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki.
Z tych względów rozpoznanie wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych stało się zbędne, a postępowanie sądowe wszczęte tym wnioskiem podlega umorzeniu na podstawie art. 249a P.p.s.a.