Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Dagmara Dominik-Ogińska po rozpoznaniu w dniu 24 lipca 2017 r. na posiedzeniu niejawnym w Wydziale I sprzeciwu strony skarżącej od postanowienia referendarza sądowego z dnia 26 czerwca 2017 r., I SA/Wr 306/17, o odmowie przyznania prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych w sprawie ze skargi R. O. na decyzję Dyrektora Izby Celnej we W. z dnia [...] lutego 2017 r. nr [...] w przedmiocie podatku akcyzowego z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego olejów smarowych postanawia: utrzymać w mocy postanowienie referendarza sądowego.
Skarżąca, zastępowana przez doradcę podatkowego, w treści skargi wniosła o zwolnienie od kosztów sądowych. W uzasadnieniu wniosku na urzędowym formularzu wskazała, że aktualny stan majątkowy w porównaniu z wartością przedmiotu sporu nie pozwala jej na opłacenie skarg. Organ podatkowy wydał decyzje w rozbiciu na pojedyncze dostawy, z kolei sposób ich wydania i suma kwot wynikająca z tych decyzji powoduje zwiększenie kosztów sądowych.
W oświadczeniu o stanie rodzinnym, majątku i dochodach wszystkie rubryki zostały zakreślone. Strona podała jako zobowiązania i stałe wydatki kwotę 1.000 zł będącą wartością kosztów utrzymania.
W odpowiedzi na wezwanie do przedłożenia dodatkowych oświadczeń i dokumentów strona oświadczyła, że jest stanu wolnego i z nikim nie zamieszkuje, nie prowadzi też wspólnego gospodarstwa z innymi osobami. Jej miesięczne wydatki to opłaty 400 zł, wydatki na żywność i środki higieny 500 zł, leki 200 zł, spłata kredytów 2.000 zł. Opłaty te do chwili obecnej finansowała z bieżącej działalności gospodarczej. Oświadczyła też, że nie posiada środków transportu. Nie jest właścicielem nieruchomości we W. przy ul. [...] ani w P. przy ul. [...]. Wynagrodzenie dla pełnomocnika w sprawie finansowane będzie po ewentualnym wygraniu sporu sądowego.
Dodatkowo strona oświadczyła, że w sierpniu 2016 r. nie przeprowadzała żadnych operacji bankowych, a w związku z zawieszeniem działalności gospodarczej z dniem [...] sierpnia 2016 r. nie ma możliwości wygenerowania wyciągu bankowego. Poinformowała, że nie posiada żadnych udziałów w A Sp. z o.o.
Z przedłożonych dokumentów wynika, że skarżąca w 2015 r. uzyskała przychód z działalności gospodarczej w wysokości 6.217.745,74 zł i dochód w kwocie 74.605,70 zł. Do końca sierpnia 2016 r. jej przychód wyniósł 375.530,90 zł i odnotowana została strata na poziomie 18.195,13 zł. W czerwcu 2016 r. strona dokonała dostawy towarów i usług na kwotę 43.649 zł oraz nabyła towary i usługi o wartości 12.367 zł. W lipcu zadeklarowane zostały zerowe wartości dostaw i zakupy związane z działalnością opodatkowaną w kwocie 470 zł, natomiast w sierpniu podana została kwota ujemna 80 zł po stronie dostaw oraz 1.921 zł po stronie zakupów.
Przedłożone zostały także wydruki historii dwóch rachunków bankowych za kwiecień, maj, czerwiec i lipiec 2016 r., wykorzystywane prywatnie i w działalności gospodarczej.
Postanowieniem z dnia 10 maja 2017 r. referendarz sądowy odmówił stronie prawa pomocy. W ocenie referendarza sądowego, udostępnione przez stronę skarżącą dane nie dają podstaw do uwzględnienia przedmiotowego wniosku. Referendarz sądowy wskazał, że w tutejszym Sądzie od czerwca 2016 r. były rozpoznawane już wnioski o przyznanie prawa pomocy strony skarżącej w wielu sprawach, a kolejnymi postanowieniami referendarz sądowy odmawiał stronie wnioskowanego zwolnienia od kosztów sądowych. Sąd podzielił stanowisko referendarza i utrzymał jego postanowienia w mocy. Powyższe orzeczenia zostały wydane w oparciu o niemal taki sam stan faktyczny. Referendarz wskazał, że od sierpnia 2016 r. sytuacja strony ulegała sukcesywnym zmianom. W połowie sierpnia 2016 r. skarżąca zawiesiła działalność gospodarczą, a także, będąc jedynym udziałowcem i jedynym członkiem zarządu A Sp. z o.o. pozbyła się udziałów i funkcji pełnionej w spółce, przejmując funkcję prokurenta samoistnego (co wynika z ogólnodostępnych danych Krajowego Rejestru Sądowego). Niemniej jednak, pomimo tak znaczących zmian, które zasadniczo mogłyby wpłynąć na możliwości płatnicze strony, ocena zasadności przedmiotowego wniosku oraz wspierająca ją argumentacja nadal pozostają bez zmian. Podjęte przez stronę działania - zawieszenie działalności gospodarczej, pozbycie się udziałów i funkcji prezesa zarządu w spółce A - nie były z pewnością spowodowane złą kondycją finansową firmy. Zgodnie z danymi wynikającymi z przedłożonych przez stronę dokumentów, z samej działalności prowadzonej jednoosobowo skarżąca uzyskiwała bardzo wysokie przychody. W 2015 r. było to ponad 6.000.000 zł, a do końca sierpnia 2016 r. roku ich wartość wyniosła ponad 370.000 zł. Bez znaczenia pozostaje tu fakt, że strona jednocześnie odnotowała relatywnie niski dochód (ponad 70.000 zł), a w bieżącym roku stratę (stanowiącą około 2% przychodu). Dochód i strata są wynikiem ponoszenia mniejszych lub większych kosztów uzyskania przychodu, natomiast wszystkie te trzy wartości (dochód, strata, koszty podatkowe) są wykazywane przede wszystkim na potrzeby rozliczeń w podatku dochodowym i zwykle nie odzwierciedlają rzeczywistej sytuacji finansowej przedsiębiorcy. Dlatego też to wartość przychodu jest najbardziej wymiernym punktem odniesienia dla oceny możliwości płatniczych ubiegającego się o przyznanie prawa pomocy. Potwierdzeniem może być tutaj okoliczność, że strona odnotowując stratę, jedocześnie miała środki na opłacenie kosztów utrzymania oraz na regularną spłatę kredytu w wysokości około 2.000 zł, co wynika z wydruków rachunków bankowych.